Όταν η Αργεντινή πάγωσε τις καταθέσεις
το Δεκέμβριο του 2001, η λαϊκή δυσαρέσκεια
ήταν τόσο έντονη που ο Πρόεδρος
και ο διάδοχός του αναγκάστηκαν
να παραιτηθούν μέσα σε ένα μήνα.
Στην Κύπρο, οι τράπεζες άνοιξαν
χθες μετά από δύο εβδομάδες με αυστηρούς
περιορισμούς στη διακίνηση κεφαλαίων -την πρώτη φορά
που επιβάλλεται τέτοιο μέτρο στην ευρωζώνη- ώστε
να μην υπάρξει πανικός αναλήψεων.
Η εμπειρία της Αργεντινής, αλλά και άλλα
παραδείγματα, δείχνουν ότι οι αγορές ανέμεναν
το λεγόμενο bank run, πανικό δηλαδή στις τράπεζες
από ανθρώπους που θα έτρεχαν να αποσύρουν
τις καταθέσεις τους.
Κάτι τέτοιο θα τρόμαζε τους καταθέτες
και σε άλλες χώρες της ευρωζώνης, όπως η Ισπανία
και η Ιταλία. Ωστόσο την πρώτη ημέρα
του ανοίγματος των τραπεζών δε συνέβη τίποτα τέτοιο.
Ουρές δεκάδων -αντί για εκατοντάδων- ανθρώπων
περίμεναν υπομονετικά να τραβήξουν χρήματα
για να εξυπηρετήσουν τις ανάγκες τους.
Τα γνωστά bank run δε ρίχνουν μόνο Προέδρους,
σπείρουν και πανικό στις αγορές και αποσταθεροποιούν
το σύστημα. Αν ξεκινήσουν, θεωρούν οι αναλυτές,
είναι και εξαιρετικά δύσκολο να σταματήσουν.
Κύπριοι αξιωματούχοι εκτιμούν ότι οι περιορισμοί
στη διακίνηση κεφαλαίων θα διαρκέσουν λίγο,
ο υπουργός Εξωτερικών χθες εκτίμησε ότι
θα διαρκέσουν περίπου ένα μήνα.
Πολλοί αναλυτές δε δείχνουν τόσο βέβαιοι.
Κάποιοι πιστεύουν ότι μπορεί να διαρκέσουν και χρόνια.
Οι περιορισμοί που επιβλήθηκαν στην Ισλανδία
το 2008 για να αντιμετωπιστεί
η εκεί τραπεζική κρίση βρίσκονται
σε ισχύ ακόμη και σήμερα.
Στην Αργεντινή πριν από 12 χρόνια
μέσα σε δύο ημέρες οι καταθέτες είχαν σηκώσει
τα δισ. δολάρια, σχεδόν το 3% των συνολικών
καταθέσεων της χώρας.
Την τρίτη μέρα η κυβέρνηση επέβαλε περιορισμούς
στη διακίνηση κεφαλαίων για 90 και τελικά
οι περιορισμοί διατηρήθηκαν για ένα χρόνο.
Ο πανικός στην Αργεντινή εντάθηκε όταν
η κυβέρνηση απέτυχε να συμφωνήσει
σε ένα πακέτο βοήθειας
με το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο.
Αντίθετα, η Κύπρος έχει συμφωνήσει ήδη
σε ένα πακέτο διάσωσης ύψους 10 δισ. ευρώ.
Οι ειδικοί πάντως θεωρούν ότι δεν είναι εύκολο
να αποτραπεί ένα bank run.
Το πάγωμα των καταθέσεων είναι μία συνήθης
πρακτική για να αποφευχθεί η «αιμορραγία»
από τις τράπεζες.
Ένας άλλος τρόπος είναι το πάγωμα πληρωμής
λογαριασμών, χωρίς κυρώσεις.
Η Κύπρος έλαβε σειρά μέτρων που αφορούν
περιορισμούς κεφαλαίων, όπως η απαγόρευση
εξαργύρωσης επιταγών και το ημερήσιο όριο
ανάληψης των 300 ευρώ.
Οι καταθέσεις στο νησί αγγίζουν τα 46,4 δισ. ευρώ,
με τις καταθέσεις στις δύο μεγάλες τράπεζες -Κύπρου
και Λαϊκή- να αγγίζουν τα 27,9 και 17,9 δισ. ευρώ,
αντίστοιχα.
Οι περιορισμοί κεφαλαίων δημιουργούν διάφορα
προβλήματα, ανάμεσά τους και δυσχέρειες
στις οικονομικές κινήσεις των εταιρειών.
Τέλος, η συμμετοχή της Κύπρου στο ευρώ
μειώνει τα περιθώρια ευελιξίας όσον αφορά
το νόμισμα και την ισοτιμία του, όπως συνέβη
παλιότερα με την Ισλανδία, τη Βρετανία,
τη Μαλαισία και τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Γι’αυτό, τονίζουν οι αναλυτές, η «κατάσταση
στην Κύπρο είναι εύθραυστη».
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου