Το 1947, ο Πωλ Πόρτερ, επικεφαλής της Επιτροπής
για την Αμερικανική βοήθεια στην Ελλάδα,
επισκέφθηκε τη χώρα προκειμένου να υποβάλει
τα συμπεράσματά του.
Συνέταξε τη γνωστή έκθεση ή Μνημόνιο Πόρτερ.
Σε αυτή την έκθεση, περιγράφεται η Ελλάδα πριν από 66 χρόνια.
Οι πολιτικοί, οι επιχειρηματίες, οι εφοπλιστές και βέβαια ο απλός κόσμος.
Διαβάστε τα συμπεράσματα του Πόρτερ και βρείτε τις διαφορές με σήμερα.
Η Ελλάδα είναι 66 χρόνια πίσω.
«Απ’ ό, τι μπόρεσα να διαπιστώσω, η ελληνική κυβέρνηση
δεν έχει καμιάν άλλη πολιτική πρακτική από το να εκλιπαρεί για ξένη βοήθεια
ώστε να διατηρηθεί στην εξουσία απαριθμώντας θορυβωδώς τις θυσίες της Ελλάδος. […] στόχος της είναι να χρησιμοποιήσει την ξένη βοήθεια ως μέσο
για τη διαιώνιση των προνομίων μίας μικρής κλίκας εμπόρων και τραπεζιτών,
οι οποίοι αποτελούν την αόρατη εξουσία στην Ελλάδα.
Η κλίκα αυτή είναι αποφασισμένη να υπερασπίσει με κάθε μέσο
τα οικονομικά της συμφέροντα και δεν ενδιαφέρεται καθόλου για το τι μπορεί
να στοιχίσει αυτό στην οικονομία της χώρας.
Τα μέλη αυτής της κλίκας επιθυμούν να διατηρήσουν άθικτο ένα φορολογικό
σύστημα που τους ευνοεί, με αληθινά σκανδαλώδη τρόπο.
Αντιτίθενται στον έλεγχο συναλλάγματος, γιατί αυτό θα τους εμποδίσει
να εξάγουν τα κέρδη τους στις τράπεζες του Καΐρου και της Αργεντινής.
Δεν διανοήθηκαν ποτέ να επενδύσουν τα κέρδη τους στη δική τους χώρα
για να βοηθήσουν στην αναστήλωση της εθνικής οικονομίας.
Τα συμφέροντα των εφοπλιστών προστατεύονται επίσης με σκανδαλώδη τρόπο.
Η ελληνική εμπορική ναυτιλία ανθεί στην εποχή μας και οι εφοπλιστές
κερδίζουν τεράστια ποσά, αλλά το χρεοκοπημένο ελληνικό κράτος
δεν από-κομίζει κανένα όφελος απ” αυτό.
Οι μισθοί των ναυτικών γυρίζουν στην Ελλάδα, αλλά οι εφοπλιστές ασφαλίζουν
το μεγαλύτερο μέρος των κερδών τους στις ξένες χώρες.
Κάθε επιχείρηση θα έπρεπε να πληρώνει μια σημαντική εισφορά στο κράτος,
κάτω από την προστασία του οποίου λειτουργεί. Α
υτό ισχύει κατά κύριο λόγο για την περίπτωση των εφοπλιστών,
που τα μεγαλύτερα κέρδη τους προέρχονται από τα «Λίμπερτι», τα οποία
τους παραχώρησε η αμερικανική Ναυτική Αποστολή
με την εγγύηση του ελληνικού κράτους.
Η ομάδα πίεσης της καλής κοινωνίας – οι κομψοί κοσμοπολίτες
που έχουν την έδρα τους στις Κάννες, στο Σαιν Μόριτς και στην αθηναϊκή πλατεία Κολωνακίου – θα ενεργοποιηθεί.
Οι περισσότεροι απ” αυτούς είναι άνθρωποι πολύ γοητευτικοί,
που μιλάνε πολύ καλά τα αγγλικά(*).
Είναι πάντοτε πρόθυμοι, όταν πρόκειται να εξυπηρετήσουν
την αμερικανική αποστολή για τα δικά τους συμφέροντα.
Θυμάμαι ακόμα ένα από τα πιο επίσημα γεύματα ενός
από τους σημαντικότερους τραπεζίτες, που με είχε καλέσει στη βίλα του των Αθηνών.
Είχε τρεις σερβιτόρους με λιβρέα, μια ποικιλία απ΄ τα πιο φίνα κρασιά
και φαγητά διάφορα, περίφημα γαρνιρισμένα.
Κατά τη διάρκεια του γεύματος, ένας από τους αντιπροσώπους της κλίκας
που ανέφερα άρχισε να εξυμνεί τις ομορφιές της ζωής κοντά στη θάλασσα,
καθώς και τις χαρές των αριστοκρατικών σπορ.
Η αντίθεση ανάμεσα στο γεύμα αυτό και στα παιδιά που πεθαίνουν
από την πείνα στους δρόμους της Αθήνας είναι πραγματικά τρομερή.
Εδώ δεν υφίσταται κράτος σύμφωνα με τα δυτικά πρότυπα.
Αντ΄ αυτού υπάρχει μια χαλαρή ιεραρχία ατομιστών πολιτικών,
μερικοί από τους οποίους είναι χειρότεροι από άλλους, που είναι τόσο
απασχολημένοι με τον προσωπικό τους αγώνα για εξουσία,
ώστε δεν έχουν τον χρόνο να αναπτύξουν οικονομική πολιτική,
ακόμη κι αν υποθέσουμε ότι είχαν την ικανότητα.
Υπάρχει μεγάλη ανομοιομορφία εις το βιοτικόν επίπεδον
και τα εισοδήματα ανά την Ελλάδα. Οι κερδίζοντες, δηλαδή οι βιομήχανοι,
οι έμποροι, οι κερδοσκόποι και οι μαυραγορίτες, διάγουν εν πλούτω και χλιδή,
το πρόβλημα δε αυτό ουδεμία κυβέρνησις το αντιμετώπισεν αποτελεσματικώς.
Εν τω μεταξύ αι λαϊκαί μάζαι περνούν μιαν αθλίαν ζωή.
Οι κερδίζοντες είναι σχετικώς ολίγοι τον αριθμόν και ο συνολικός πλούτος των,
περιερχόμενος εις τό σύνολον του πληθυσμού θα επέφερε ελάχιστη βελτίωσιν
των γενικών συνθηκών διαβιώσεως. Αλλα ο πολυτελής τρόπος ζωής
των εν μέσω της φτώχειας συντείνει εις το να εξοργίζει τας μάζας
και να υπογραμμίζει την δυστυχία των πτωχών.
Δύο και ήμισυ έτη μετά την απελευθέρωσιν η Ελλάς ευρίσκεται
εις μίαν κατάστασιν νεκρώσεως παρά την ούσιαστικήν έξωτερικήν βοήθειαν
και την αρμοδίαν εξωτερικήν καθοδήγησιν.
Εις ολόκληρον την χώρα, απ΄ άκρου εις άκρη, κυριαρχεί μία γκρίζα
ανυπεράσπιστη, βαθιά έλλειψη πίστης για το μέλλον – μία έλλειψη πίστης
που οδηγεί σε πλήρη απραξία προς το παρόν.
Οι άνθρωποι έχουν παραλύσει από την αβεβαιότητα και τον φόβο,
οι επιχειρηματίαι δεν επενδύουν, οι καταστηματάρχαι δεν αποθηκεύουν προμήθειες.»
Δικό μας σχόλιο:
Μετά από τόσες πολλές δεκαετίες
και τίποτα δεν έχει αλλάξει στην Ελλάδα.
Λες και ο χρόνος κάνει συνεχώς κύκλους
όπως κάνει ένας σκύλος
δαγκώνοντας την ουρά του.
Φυσικά και η κατάσταση αυτή
πάει πολύ πίσω από το 1821.
