Για να θέσουμε το σωστό ιστορικό υπόβαθρο
της παραπάνω καρτ-ποστάλ, όμως, θα πρέπει
να γυρίσουμε λίγο πιο πίσω στον χρόνο, στις απαρχές του Α’ ΠΠ.
Όταν η Ευρώπη και ο υπόλοιπος σχεδόν πλανήτης άρχισε να χωρίζεται,
το καλοκαίρι του 1914, σε δύο αντίπαλα στρατόπεδα
(Άγγλο-Γάλλοι, Ρώσσοι και σύμμαχοι τους στο ένα,
Γέρμανο-Αυστριακοί, Οθωμανοί και σύμμαχοι τους στο άλλο),
η Ελλάδα κράτησε μια τυπικά ουδέτερη στάση που ήταν απόρροια
της αλληλοεξουδετέρωσης των πολιτικών δυνάμεων εντός της χώρας.
Με την πλευρά των Αγγλογάλλων είχε συνταχθεί
ο Ελευθέριος Βενιζέλος και το φιλελεύθερο κόμμα του που κυριαρχούσε
εκείνη την εποχή στην ελληνική πολιτική σκηνή,
ενώ στην αντίπερα όχθη στέκονταν ο βασιλιάς Κωνσταντίνος
μαζί με τις συντηρητικές πολιτικές δυνάμεις.
Ο Βενιζέλος ήταν πεπεισμένος ότι οι συμμαχικές δυνάμεις
θα κυριαρχήσουν τελικά, ενώ ο Κωνσταντίνος είχε ανέκαθεν
φιλογερμανικές προδιαθέσεις
(ο ίδιος είχε φοιτήσει σε στρατιωτική σχολή της Γερμανίας
ενώ και η σύζυγος του, η βασίλισσα Σοφία, ήταν αδερφή
του ηγέτη της Γερμανίας στον Α’ ΠΠ, του αυτοκράτορα Γουλιέλμου Β’)
και ευελπιστούσε ότι οι Γερμανοί θα είναι οι νικητές αυτού του πολέμου.
Η αναγκαστική αυτή στάση της Ελλάδας υπονόμευε τις προσπάθειες
των συμμάχων που είχαν ήδη από το φθινόπωρο του 1915 στείλει
εκστρατευτικό σώμα στη Θεσσαλονίκη και πολεμούσαν
τον βουλγαρικό και γερμανικό στρατό στο μακεδονικό μέτωπο.
Η πίεση από τους συμμάχους, κυρίως προς τον βασιλιά Κωνσταντίνο,
ήταν μεγάλη, αλλά καθώς αυτός ήλεγχε ένα μεγάλο μέρος
του ελληνικού στρατεύματος και είχε την πολιτική υποστήριξη
των περιοχών της λεγόμενης «Παλαιάς Ελλάδας»
(Στερεά Ελλάδα και Πελοπόννησος), μπορούσε και συντηρούσε
μια ουδετερότητα που συνέφερε τους Γερμανούς
και τους Βουλγάρους συμμάχους τους που εισχωρούσαν σιγά σιγά
σε ελληνικά εδάφη της Μακεδονίας.
Υπήρχαν μάλιστα και μυστικές στρατιωτικές αναφορές εκείνη
την εποχή ότι οι δυο πλευρές του Ισθμού λειτουργούσαν
ως περιοχές κάλυψης και ανεφοδιασμού γερμανικών υποβρυχίων,
κυρίως στον Οβριό Κορινθίας, τη μικρή νησίδα στο Σαρωνικό κόλπο.
Για να σταματήσουν αυτές τις κινήσεις των Γερμανών
αλλά και για ν’ αυξήσουν την πίεση στον Κωνσταντίνο
ν’ αποδεσμευτεί από την φιλογερμανική του πολιτική,
οι Άγγλοι και οι Γάλλοι έστειλαν πολεμικά πλοία και στρατιώτες
και κατέλαβαν την ευρύτερη περιοχή
γύρω από τον Ισθμό τον Ιανουάριο του 1916.
Όταν πλέον τον Μάϊο του 1916 τα ελληνικά στρατεύματα
(υπό τις ευλογίες του Κωνσταντίνου) παρέδωσαν αμαχητί
το οχυρό Ρούπελ και στην συνέχεια έγινε η κατάληψη της Καβάλας
από τον βουλγαρικό στρατό, το ποτήρι ξεχείλισε.
Οι σύμμαχοι πίεσαν με κάθε τρόπο τον Κωνσταντίνο
και τους οπαδούς του (και είχε πολλούς στην Κορινθία)
αποφασίζοντας να μειώσουν την εισαγωγή σταφίδας
και δημιουργώντας έτσι οικονομική ασφυξία στην ευρύτερη περιοχή.
Γράφει ο Νίκος Πουλόπουλος
Ο Νίκος Πουλόπουλος διδάσκει Ελληνική ιστορία
και πολιτισμό στο πανεπιστήμιο του Μιζούρι-Σεντ Λούις