Κάποιος αρχαίος Έλληνας «αρχή σοφίας», είπε
στις λέξεις μέσα κρύβονται πανάρχαιες αλήθειες.
Ούτε στην τύχη έγιναν οι λέξεις μίας γλώσσας
ακόμη και τα γράμματα έχουν και μια αιτία.
Οι λέξεις κρύβουν μήνυμα που κάποιοι το διαβάζουν
και ξεκλειδώνουν μαγικά και κάποια ιστορία.
Είναι σαν μύστες, μυστικά, αιώνων τα ξεθάβουν
και κάποιους μύθους άγραφους χαρτογραφούν εντέλει.
Είναι κλειδάκι χρήσιμο, η ετυμολογία,
πως έχουν λέξεις δομηθεί πως έγινε η γλώσσα.
Πάν Καρτσωνάκης
"Αρχή σοφίας ή των ονομάτων επίσκεψης"
Αντισθένης
Iδρυτής της σχολής των Κυνικών Φιλοσόφων. Γεννήθηκε στην Αθήνα, το 444 π.Χ.
Υπήρξε αρχικά μαθητής του Γοργία και στην συνέχεια του Σωκράτη.
Στις διαλεκτικές συζητήσεις δοκίμαζε να ανατρέψει τον ορισμό του Σωκράτη
για τις γενικές έννοιες.
Καταπολεμούσε, δηλαδή, την περί ιδεών θεωρία του Πλάτωνα,
και παραδεχόταν σαν πραγματικό μόνο το επί μέρους.
Μονάχα αυτό που βλέπουμε, αγγίζουμε ή άλλως πως αισθανόμαστε
υπάρχει πραγματικά (αισθησιοκρατική διδασκαλία).[1]
Οι γενικές έννοιες κατά τον Αντισθένη είναι ανύπαρκτες
(ίππον μεν ορώ, ιππόττητα δε ουκ ορώ) κάθε δε έννοια εννοεί ένα μόνο πράγμα.
Από δω συνάγει ο φιλόσοφος ότι δεν μπορεί σε κανένα υποκείμενο
ν’ αποδοθεί διαφορετική έννοια, και οι μόνες σωστές κρίσεις είναι
οι ταυτολογικές (Α εστίν Α).
δεν είναι ορθό, π.χ., να λέμε ο χρυσός είναι ξανθός, μα ο χρυσός είναι χρυσός,
όχι ο άνθρωπος είναι θνητός αλλά το θνητό είναι θνητό.
Γι’ αυτό το λόγο ο Αντισθένης απέρριπτε και τον ορισμό που στηρίζεται πάνω
στα ουσιώδη γνωρίσματα.
Τα διδάγματα αυτά πρόθυμα ασπάσθηκαν οι Κυνικοί.
Και από αυτά πηγάζει η τάση των Κυνικών να κάνουν τους εαυτούς των
τελείως ανεξάρτητους από τις ανάγκες του έξω κόσμου, περιορίζοντας
στο ελάχιστο τις ανάγκες τους, ασκούμενοι να υπομένουν κάθε στέρηση
και κάθε πόνο, και θεωρώντας τις απολαύσεις και ιδιαίτερα την ηδονή μέγιστα κακά.
Φιλοσοφία είναι η επιστήμη που ασχολείται με ερωτήματα, προβλήματα
ή απορίες που μπορούμε να αποκαλέσουμε οριακά, θεμελιώδη, ή έσχατα,
όπως αυτά της ύπαρξης, γνώσης, αξίας, αιτίας, γλώσσας και του νου.
Ξεχωρίζει από άλλους τρόπους αντιμετώπισης των παραπάνω προβλημάτων,
από την κριτική και γενικώς συστηματική προσέγγιση των θεμάτων
και την οικοδόμησή της πάνω σε λογικές εξηγήσεις.
Η λέξη φιλοσοφία ετυμολογικώς είναι σύνθετη και προέρχεται
από το αρχαίο ελληνικό φιλείν (αγαπώ) και τη λέξη σοφία, δηλαδή αγάπη για τη σοφία.
Τον όρο εισήγαγε ο μεγάλος προσωκρατικός φιλόσοφος και μαθηματικός, Πυθαγόρας.
Η φιλοσοφία μάς ανοίγει νέους δρόμους
και αναζητά απαντήσεις σε ερωτήματα
που πιθανώς ξεπερνούν τις ανθρώπινες
γνωστικές δυνατότητες, βοηθώντας
στη διερεύνηση των ορίων της ανθρώπινης σκέψης,
ακόμα και όταν δεν φτάνει σε κάποιο αποτέλεσμα
ο επαγωγικός της προβληματισμός.
Δεν θα ήταν λάθος να πούμε ότι φιλοσοφία
είναι σκέψη
πάνω στην ίδια τη σκέψη και τις δυνατότητες της.
Γενικώς θα μπορούσε να διατυπώσει κανείς ότι φιλοσοφική σκέψη
είναι η διανοητική διερεύνηση βαθέων ερωτημάτων για τη σχέση του ανθρώπου
με τον κόσμο και τη θέση του σ’ αυτόν.
Η φιλοσοφία δεν αρκείται στην ανάλυση της πραγματικότητας
του εμπειρικού κόσμου, αλλά διατυπώνει προτάσεις για την αλλαγή του.
Ένας φιλόσοφος δεν αρκείται στο να διατυπώσει πώς έχουν τα πράγματα,
αλλά προχωρά και σε συγκεκριμένες προτάσεις για το πώς θα μπορούσαν να είναι.
Οι εκάστοτε φιλόσοφοι, σύμφωνα με το εννοιολογικό περιεχόμενο
που προσάπτουν στη φιλοσοφία, δημιουργούν και το ανάλογο φιλοσοφικό ρεύμα.
Φιλοσοφία είναι η νοητική αναζήτηση των πρώτων αρχών
και των πρώτων αιτιών που συνιστούν την πραγματικότητα του νύν παρόντος κόσμου.
