Οι συμμαχίες εκτός από την εξασφάλιση
αμοιβαίου οφέλους και δημιουργίας ισχύος αποτροπής,
στην ιστορία λειτουργούσαν και σαν άρθρωση
της κυριαρχίας των ισχυρότερων στους πιο αδύναμους
με τη συναίνεση των τελευταίων (στην αρχή τουλάχιστον).
Χαρακτηριστικό παράδειγμα στην αρχαιότητα που μοιάζει ιδιαίτερα
με το μεταπολεμικό ΝΑΤΟ ήταν η συμμαχία της Δήλου.
Η συμμαχία της Δήλου...
Μετά τους Περσικούς πολέμους (490-479 π.Χ.) Η Αθήνα αναλαμβάνει την οργάνωση
της ελληνικής συμμαχίας με πρωτοβουλία του Αριστείδη.
Πρόκειται για τη Συμμαχία της Δήλου που ιδρύθηκε το 478 π. Χ.)
"Ποιοι συμμετείχαν;
Οι Αθηναίοι και πόλεις του Αιγαίου και των ιωνικών παραλίων της Μ. Ασίας.
Πού ήταν η έδρα;
Στο νησί της Δήλου (ιερό νησί του Απόλλωνα).
Γι’αυτό ονομάστηκε και Δηλιακή Συμμαχία.
Πόσοι αντιπρόσωποι υπήρχαν;
Ένας από κάθε πόλη
Κάθε πότε συνεδρίαζε η συμμαχία;
Μια φορά το χρόνο στη Δήλο.
Ήταν όλες οι πόλεις ισότιμες;
Θεωρητικά ναι, αλλά η Αθήνα που ήταν η πιο ισχυρή τις επηρέαζε.
Τί πρόσφεραν οι πόλεις στη Συμμαχία;
Πλοία ή στρατό. Αν δεν είχαν, τότε πρόσφεραν χρήματα (φόρο)
Πού ήταν το ταμείο;
Στη Δήλο.
Ποιοι διαχειρίζονταν τα χρήματα;
10 Ελληνοταμίες που ήταν όλοι Αθηναίοι.
Τί έκανε τα χρήματα η Συμμαχία;
Με τα χρήματα των φόρων συντηρούταν ο συμμαχικός στόλος.
Ποιος καθόρισε το τι θα πληρώνει η κάθε πόλη;
Ο Αριστείδης. Το έκανε με δίκαιο τρόπο για αυτό και ονομάστηκε "δίκαιος".
Ποιος ήταν αρχηγός του Συμμαχικού στόλου;
Η Αθήνα.
Το 471 π.Χ. ο Κίμων (γιος του Μιλτιάδη) έγινε ο ισχυρός άντρας της Αθήνας
μετά το θάνατο του Αριστείδη και τον εξοστρακισμό του Θεμιστοκλή
με την κατηγορία του μηδισμού (μηδισμός = συνεργασία με τους Πέρσες).
Ήταν αρχηγός του αριστοκρατικού κόμματος.
Οι ενέργειες του Κίμωνα:
1) Συνεχίζει τον πόλεμο εναντίον των Περσών πετυχαίνοντας μεγάλη νίκη
στον Ευρυμέδοντα ποταμό της Μικράς Ασίας (467 π.Χ)
2) Μεγαλώνει τη Συμμαχία της Δήλου
(γίνονται περίπου 400 οι πόλεις που συμμετέχουν).
Κάποιες αντιδρούν στην αλαζονική συμπεριφορά της Αθήνας, αλλά ο Κίμωνας
με τη βία τις επαναφέρει στη συμμαχία, αναγκάζοντάς τες να πληρώνουν φόρο.
3) Έχει φιλικές σχέσεις με τη Σπάρτη.
Δε διστάζει να στείλει στρατό για να βοηθήσει τους Σπαρτιάτες στον πόλεμο
εναντίον των Μεσσήνιων ειλώτων.
Οι Σπαρτιάτες δε δέχονται όμως τη βοήθεια και η Αθήνα κατηγορεί τον Κίμωνα
για την πράξη του, εξορίζοντάς τον.(462 π.Χ.)
Η ΑΙΓΙΝΑ ΚΑΙ Η ΑΘΗΝΑΪΚΗ ΣΥΜΜΑΧΙΑ
Η Αίγινα ήταν πάντα φίλη της Σπάρτης και εχθρός της Αθήνας.
Η Συμμαχία της Δήλου δημιουργούσε εμπόδια στο εμπόριο της Αίγινας.
Έτσι οι Αιγινήτες αποφάσισαν να συμμαχήσουν με την Κόρινθο
(άλλη μεγάλη εχθρό της Αθήνας).
Μόλις το έμαθαν οι Αθηναίοι (459 π.Χ) επιτέθηκαν στον Αιγινίτικο στόλο
έξω από το Αγκίστρι και στη συνέχεια πολιόρκησαν για μήνες την Αίγινα.
Την κατέλαβαν και την υποχρέωσαν να παραδώσει όλα τα πλοία της
και να πληρώνει κάθε χρόνο 30 τάλαντα (τεράστιο ποσό) ως φόρο.
Η ΣΥΜΜΑΧΙΑ ΤΗΣ ΔΗΛΟΥ ΓΙΝΕΤΑΙ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΑ ΑΘΗΝΑΪΚΗ ΗΓΕΜΟΝΙΑ
Το 454 η Αθήνα αποτυγχάνει να καταλάβει την Αίγυπτο.
Νέος ισχυρός άντρας γίνεται ο Περικλής.
Αλλαγές στη Συμμαχία
1) Μεταφέρεται το ταμείο της Συμμαχίας από τη Δήλο στην Ακρόπολη των Αθηνών.
2) Το συνέδριο καταργείται και όλες οι αποφάσεις παίρνονται στην Αθήνα.
3) Ο φόρος που θα πληρώνει η κάθε πόλη ορίζεται από την Εκκλησία του Δήμου.
Όταν το 449 π.Χ μετά τη νίκη της Αθήνας στην Κύπρο και την απελευθέρωσή της
από τους Πέρσες, υπογράφεται η ευνοϊκή για την Ελλάδα Ειρήνη του Καλλία
η συμμαχία δεν έχει λόγο πια ύπαρξης μιας και οι ελληνικές πόλεις κερδίζουν
την αυτονομία τους από τους Πέρσες.
Όμως η Συμμαχία αποδείχτηκε μια δικαιολογία της Αθήνας προκειμένου
να ελέγξει τις ελληνικές πόλεις και γι’ αυτό συνεχίζει να υπάρχει.
Του Κώστα Στούπα
kostas.stoupas@capital.gr
1 σχόλιο :
Όμορφη ανάρτηση
Φιλάκια ...
Δημοσίευση σχολίου