Το πραξικόπημα της 21ης Απρίλη διευθύνθηκε
από μια ηγετική ομάδα 15 στρατιωτικών
(κατά βάση συνταγματαρχών και αντισυνταγματαρχών)
στην κορυφή της οποίας βρισκόταν
ο συνταγματάρχης Γ. Παπαδόπουλος,
ο συνταγματάρχης Ν. Μακαρέζος
και ο ταξίαρχος Στ. Παττακός.
Ένα βασικό χαρακτηριστικό των οργανωτών
του πραξικοπήματος ήταν πως όλοι τους ανήκαν
ή είχαν στενές σχέσεις
με την Κρατική Υπηρεσία Πληροφοριών,
την περιβόητη ΚΥΠ.
Οι πραξικοπηματίες ισχυρίστηκαν ότι
το πραξικόπημα ήταν αναίμακτο.
Τα πράγματα όμως είναι εντελώς διαφορετικά.
Ο Αλέξανδρος Ζαούσης κάνει λόγο για πέντε νεκρούς
τη «νύχτα της “Εθνοσωτηρίου”».
Πιο γνωστή, όμως, είναι η περίπτωση της δολοφονίας
του κομμουνιστή Παναγιώτη Ελή που δολοφονήθηκε
εν ψυχρώ στις 25 Απρίλη στον Ιππόδρομο
από τον ανθυπίλαρχο Κώτσαρη Κωνσταντίνο.
Οι λαϊκές αντιδράσεις τις πρώτες ώρες
του πραξικοπήματος ασφαλώς δεν ήταν αυτές
που θα περίμενε κανείς. Ο πολιτικός κόσμος
που θα μπορούσε να προετοιμάσει, να προκαλέσει
και να ηγηθεί τέτοιων αντιδράσεων, δηλαδή η ΕΔΑ
κι ένα τμήμα του Κέντρου, πιάστηκε στον ύπνο,
ενώ το ΚΚΕ ήταν παράνομο, με την ηγεσία του
εκτός Ελλάδος και χωρίς παράνομες
κομματικές οργανώσεις στη χώρα.
Λίγες μέρες πριν το πραξικόπημα,
ο Ανδρέας Παπανδρέου καθησύχαζε την Αριστερά
ότι το πραξικόπημα είχε πάρει αναβολή.
Ο ίδιος, ως φαίνεται, περίμενε την εκδήλωσή του
από τους στρατηγούς, από τον κύκλο των οποίων
είχε πιθανόν κάποια πληροφόρηση.
Στο πνεύμα αυτό, στην ΕΔΑ γίνονταν συζητήσεις
με θέμα «Γιατί δε θα γίνει πραξικόπημα»
(Ο Λ. Κύρκος διαβεβαίωνε τότε όσους αγωνιούσαν
ότι «το 1967 δεν είναι 1936») και η αρθρογραφία
της «Αυγής» των τελευταίων ημερών είχε
επικεντρωθεί ακριβώς σε αυτή την κατεύθυνση.
Με βάση όλα τα παραπάνω, εξηγείται
και η απουσία σημαντικής λαϊκής αντίδρασης
στην επιβολή της χούντας των συνταγματαρχών.
Εντούτοις κάποια λαϊκά ξεσπάσματα υπήρξαν.
Το μεσημέρι της 21ης Απρίλη, στα Γιάννενα
σημειώθηκε η πρώτη λαϊκή αντίδραση
στο πραξικόπημα, όταν πολλοί φοιτητές
με καθηγητές τους συγκεντρώθηκαν γι’ αυτό
το λόγο στο προαύλιο του Πανεπιστημίου της πόλης
παρουσία και του δημάρχου.
Η Χωροφυλακή που επενέβη συνέλαβε
14 φοιτητές και τον δήμαρχο.
Στο Ηράκλειο της Κρήτης ο λαός βγήκε
στους δρόμους και πραγματοποίησε μεγάλη
συγκέντρωση στην Πλατεία Ελευθερίας,
την οποία η Χωροφυλακή δεν κατάφερε
να διαλύσει, με αποτέλεσμα να επέμβουν
στρατιωτικά τμήματα, τα οποία
χρησιμοποίησαν πραγματικά πυρά.
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου