Φαντάσματα
επάμεροι· τι δε τις;
τι δ’ ου τις;
σκιάς όναρ άνθρωπος
ΠΙΝΔΑΡΟΣ
Τ’ Άγνωστο γύρω και παντού, –κι ο Νόμος ο Τρανός του!
Κι ενώ δεν είμαστε παρά μορφές αυτού του Αγνώστου,
φαντάσματα, όλοι, και καπνοί, στη δίνη της αβύσσου
(με τ’ όνειρο, φτωχή ψυχή, για μόνη απολαβή σου),
μάταια φαντάσματα, τυφλά, που το σκοτάδι σπέρνει,
που η νύχτα φέρνει, μια στιγμή, κι η νύχτα, πάλι, παίρνει,
χαμένοι, δίχως γυρισμό, μες στον αιώνιο σάλο,
μισούμε κι εχθρευόμαστε, –και κρίνει ο ένας τον άλλο...
Ναπολέων Λαπαθιώτης
(1888-1944)
Γράφτηκε στις 24.3.1939.
Ο Ναπολέων Λαπαθιώτης
(31 Οκτωβρίου 1888 – 8 Ιανουαρίου 1944)
ήταν Έλληνας ποιητής του μεσοπολέμου.
Γεννήθηκε στην Αθήνα, τη νύχτα
προς τα ξημερώματα της 31ης Οκτωβρίου 1888
σε ένα σπίτι της πλατείας Αγίων Θεοδώρων.
Ο πατέρας του, Λεωνίδας Λαπαθιώτης (1854-1942),
κυπριακής καταγωγής, ήταν μαθηματικός
και ανώτατος στρατιωτικός, που διετέλεσε βουλευτής
το 1903-1905 και έγινε υπουργός
των στρατιωτικών το 1909.
Η μητέρα του, Βασιλική Παπαδοπούλου,
ήταν ανιψιά του Χαρίλαου Τρικούπη.
Άρχισε να γράφει ποιήματα από παιδί.
Ένα πρωτόλειο έμμετρο δράμα του εκδόθηκε
με φροντίδα του πατέρα του.
Στα γράμματα εμφανίστηκε επίσημα το 1905,
στο περιοδικό Νουμάς.
Το 1907 μαζί με άλλους εννιά νεαρούς λογοτέχνες
ίδρυσαν το περιοδικό Ηγησώ.
Σπούδασε στο Πανεπιστήμιο Αθηνών
όπου και το 1909 πήρε δίπλωμα νομικής,
αλλά ποτέ δεν άσκησε το επάγγελμα.
Το φθινόπωρο του 1916,
μαζί με τον πατέρα του, εγκαταστάθηκαν
στη Θεσσαλονίκη
και προσχώρησαν στο κίνημα της Εθνικής Άμυνας.
Το πρώτο εξάμηνο του 1917, ο Λαπαθιώτης
συνόδεψε τον πατέρα του στην Αίγυπτο
για την στρατολόγηση εθελοντών
για τον στρατό του κράτους της Θεσσαλονίκης.
Στην Αίγυπτο γνώρισε τον Κ. Καβάφη.
Κατατάχτηκε στον στρατό
ως ανθυπολοχαγός-διερμηνέας,
θέση που διατήρησε ως το 1921.
Εκτός από ποιήματα, έγραψε επίσης
πάνω από 100 πεζογραφήματα, πολλές δεκάδες
διηγήματα, καθώς και επιφυλλίδες και κριτικά
και αισθητικά κείμενα.
Το έργο του βρίσκεται σκορπισμένο σε περιοδικά
και εφημερίδες.
Η μοναδική του ποιητική συλλογή
δημοσιεύτηκε το 1939, ενώ μετά τον θάνατό του,
ο Άρης Δικταίος εξέδωσε, το 1964, τα ποιήματά του.
Αυτοκτόνησε τη νύχτα της 7ης
προς 8η Ιανουαρίου 1944, φτωχός
και καταπονημένος από τα ναρκωτικά.
Η κηδεία του έγινε με έρανο των φίλων του.
Το 1927 ασπάζεται την κομμουνιστική ιδεολογία
και αρχίζει να το δημοσιοποιεί.
Με κείμενο του την Πρώτη Μαΐου του 1927
προς τον Αρχιεπίσκοπο Αθηνών ζητάει
τη διαγραφή του από το θρησκευτικό ποίμνιο.
Το 1930 αρχίζει τη συνεργασία του
με τη "Νέα Εστία".
Εξακολουθεί τις ιδιόρρυθμες νυχτερινές του εξόδους.
Ένα χρόνο αργότερα επισκέπτεται τον Καβάφη
που είναι άρρωστος.
Το 1937 πεθαίνει η μητέρα του.
Βυθίζεται στη θλίψη.
Το 1939 τυπώνει την πρώτη του ποιητική συλλογή,
ενώ αρχίζει να έχει έντονα οικονομικά προβλήματα.
Το 1940, ο πόλεμος τον βρίσκει οικονομικά
και ψυχικά εξαθλιωμένο.
Είναι βυθισμένος στη φτώχεια και εξουθενωμένος
από τη μακροχρόνια χρήση ναρκωτικών.
Για να επιβιώσει αρχίζει να πουλά την πλούσια
βιβλιοθήκη του και προσωπικά του αντικείμενα.
Το 1943 ετοιμάζεται να εκδώσει τη δεύτερη
ποιητική του συλλογή και ενώ είχαν γίνει οι ετοιμασίες
και είχε υπογραφεί το συμβόλαιο,
την τελευταία στιγμή, η έκδοση ματαιώθηκε
για άγνωστους λόγους.
Εχει αρχίσει να ανακοινώνει στους φίλους του
την πρόθεσή του να αυτοκτονήσει.
Αποκτά σύνδεσμο με τον αντάρτικο στρατό
του Ε.ΛΑ.Σ. και καλεί μία ομάδα ελασσιτών
στο σπίτι του, όπου τους παραδίδει τα όπλα
του πατέρα του. Στις 7 Γενάρη του 1944
δίνει τέλος στη ζωή του με περίστροφο.
Σύμφωνα με δική του επιθυμία, έμεινε άταφος
περίπου τρεις ημέρες, για το φόβο της νεκροφάνειας.
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου