Σάββατο 12 Μαρτίου 2022

Τα νέα, από την Ζέα! Nutritional Alchemy. Η Αλχημεία της Διατροφής

Κατά καιρούς διάφορες πληροφορίες έρχονται και φεύγουν. 
Πριν μερικά χρόνια είχε γίνει μεγάλος ντόρος για έναν μυστικό 
ή μαγικό σπόρο που κάποιοι είχαν βρει, οποίος ήταν χαμένος 
και με πολύ κόπο και προσπάθεια κατάφερναν τον ξανά-καλλιεργήσουν 
κι αυτός ο σπόρος είναι η αρχαία ελληνική ζέα ή ζεια.
Στις διάφορες μυθοπλασίες που κυκλοφόρησαν στο ίντερνετ σύντομα
 μπλέχτηκε και μια υποτιθέμενη απαγόρευση 
από τον Ελευθέριο Βενιζέλο το 1928, που ΔΕΝ έγινε ποτέ, 
μαζί με την αντιεπιστημονική αντίληψη για την καθολική βλάβη 
που προκαλεί η γλουτένη σε όλους τους ανθρώπους και σε μερικές
 περιπτώσεις έχουν μπλέξει και αρκετές συνωμοσιολογικές θεωρίες, 
εθνικισμούς, αντισημιτισμό και πολλά άλλα.
Και γιατί όλ' αυτά;
Διότι, κάποιες κρυφές δυνάμεις, φυσικά 
ήθελαν να κάνουν ηλίθιους τους Έλληνες. 
Ήθελαν, με βάση τις ανόητες θεωρίες, να τους κάνουν αδύναμους,
 ασθενείς και τελικά να καταστρέψουν την πνευματική τους υπεροχή.
 Κι ο τρόπος για να το κάνουν αυτό ήταν με το να εξαφανίσουν 
την ζέα η οποία, πάντα με βάση τους αβάσιμους ισχυρισμούς τους,
 είναι σούπερ τροφή που περιέχει δεκάδες, εκατοντάδες 
και σε μερικές περιπτώσεις χιλιάδες φορές παραπάνω θρεπτικά
 συστατικά από το σιτάρι. 
Και δεν περιέχει γλουτένη, η οποία λένε ότι λειτουργεί ως κόλλα
 στα κύτταρα του εγκεφάλου και τα κάνει αργά και ηλίθια.
 Μάλιστα…
Πριν μερικά χρόνια είχα γράψει πάλι για το θέμα και αποφάσισα 
να ξαναγράψω διότι οι ισχυρισμοί
 έχουν αρχίσει να πολλαπλασιάζονται πάλι.
Το τελευταίο καιρό γίνεται λόγος για την υποτιθέμενη αντικαρκινική
 δράση αυτού του αλευριού και κυρίως έχει ξεκινήσει να πουλιέται 
εκτεταμένα ως άλευρο κατάλληλο για ανθρώπους που πάσχουν 
από κοιλιοκάκη, μία πάθηση η οποία σχετίζεται με την προβληματική 
ανταπόκριση του οργανισμού κάποιων ανθρώπων στις γλουτένες.
Επίσης το ψωμί από δίκοκκο σιτάρι “ζέας”, έχει γίνει 
ένα εμπορικό προϊόν και μεγάλες εταιρίες χρησιμοποιούν 
αυτό το νέο κόλπο για να πουλήσουν ως “καλύτερο” ψωμί 
ένα μείγμα από άλευρα, χημικά βελτιωτικά και “σαν-τροφές” 
( Με τον όρο σαν-τροφές εννοώ σκευάσματα ή προϊόντα τα οποία 
ενώ η φαινομενική τους σύσταση σε σχέση με τις πρωτεΐνες, 
τους υδατάνθρακες και τα λίπη φαίνονται καλές ή και ιδανικές, 
στη πραγματικότητα είναι σύνθετα συστατικά από πολύ χαμηλής 
ποιότητας πρώτες ύλες και απογυμνωμένα από μέταλλα, 
βιταμίνες, ιχνοστοιχεία και άλλα θρεπτικά συστατικά.)
Και ξέρεις;
Είναι διαφορετικό να αγοράζουν οι άνθρωποι ένα ακριβότερο ψωμί 
για να τρέφουν άλλες, εκτός από τις διατροφικές τους, ανάγκες, 
για να τρέφουν την φαντασία τους και να νιώθουν καλύτερα 
και πολύ διαφορετικό να διαταράσσουν την υγεία τους
 από αβάσιμους ισχυρισμούς…
Επειδή οι αστικοί μύθοι πολλαπλασιάζονται και ταξιδεύουν 
γρηγορότερα από την ταχύτητα φωτός, δεν μπορώ να γνωρίζω 
αν το παραμύθι αυτό προέκυψε από ανθρώπους που ξεκίνησαν
 να καλλιεργούν συστηματικότερα το δίκοκκο ΣΙΤΑΡΙ, 
που για εμπορικούς λόγους το ονόμασαν Ζέα κι ούτε φυσικά 
ισχυρίζομαι κάτι τέτοιο.
Χωρίς να μπω σε ιδιαίτερες λεπτομέρειες, 
Η ΖΩΟΤΡΟΦΗ που οι αρχαίοι έλληνες ονόμαζαν ζέα, 
δεν είναι γνωστό σε ποιο σπόρο αναφέρεται. 
Κάποια στιγμή μερικές πηγές θεώρησαν ότι η ζέα 
είναι το το ιταλικό αλεύρι φάρρο.
 Ο συσχετισμός με το φάρρο, όχι μόνο δεν λύνει τα προβλήματα 
αλλά τα περιπλέκει ακόμα περισσότερο διότι με το όνομα αυτό 
οι γείτονες περιγράφουν τρεις διαφορετικούς τύπους σταριού.
Ο ισχυρισμός βέβαια είναι ότι η ζέα των αρχαίων Eλλήνων
 είναι το δίκοκκο σιτάρι (Triticum dicoccum) και για αυτό,
 με αυτόν το σπόρο θα ασχοληθούμε περισσότερο. 
Άλλα του ονόματα είναι το emmer ή το arras αν και σε μερικές
 περιπτώσεις το ονομάζουν λανθασμένα dinkel, 
spelt και einkorn και το πουλούν ώς δίκοκκο.
Βγάλε άκρη όσο βγάζουν φράγκα….
Το δίκοκκο στάρι είχε καλλιεργηθεί γύρω στα 9000 χρόνια 
πριν και γύρω στα 5000 χρόνια πριν η καλλιέργεια του μειώθηκε
 πολύ γιατί είναι πολύ ευκολότερο να καθαρίσεις το σπόρο 
του κοινού σιταριού σε σχέση με το δίκοκκο σιτάρι. 
Λόγω του ότι το δίκοκκο προσαρμόζεται εύκολα σε φτωχά 
και ασθενή εδάφη εξακολουθεί να καλλιεργείται σε περιοχές 
της Ευρώπης, στην Αφρική, στη μέση Ανατολή, στην Ινδία 
και σε άλλες περιοχές όπου το κοινό σιτάρι
 δεν μπορεί να αναπτυχθεί αποτελεσματικά. 
Άρα το δίκοκκο στάρι, 
ΔΕΝ είχε χαθεί ποτέ και ούτε χρειαζόταν κάποιος να το ξαναβρεί
 σε κιούπια από την εποχή του Μ. Αλεξάνδρου…
Στην επιστημονική επιθεώρηση Joyrnal of Cereal Science, 
τόμος 65 και σελίδες 236-243, τον Σεπτέμβριο του 2015 
παρουσιάστηκε μια έρευνα για διάφορες αρχαίες ποικιλίες σταριού 
και τα βιολογικά ενεργά συστατικά τους και βρέθηκε ότι υπάρχει
 ελάχιστη διαφορά σε σχέση με το σύγχρονο στάρι 
εκτός από κάποιες καροτίνες σε κάποια μόνο είδη. 
Ο ισχυρισμός λοιπόν για τις δεκάδες, εκατοντάδες ή χιλιάδες φορές 
συγκέντρωσης βιολογικά ενεργών συστατικών, μετάλλων 
και ιχνοστοιχείων απλώς είναι λάθος, εκτός αν υπάρχουν 
και αυτές οι έρευνες κρυμμένες στα υπόγεια του Βατικανού
 που κάποιος γνωστός, κάποιου γνωστού της έχει διαβάσει…
Πάμε στην γλουτένη τώρα.
Το δίκοκκο σιτάρι αντιπροσωπεύει ετερογενή είδη με εξαιρετικά
 μεγάλη διαφοροποίηση και στη σύνθεση της προλαμίνης,
 πού είναι μία πρωτείνη που σχετίζεται στενά με την γλουτένη
 και στην αντίδραση κάποιων κυττάρων του αμυντικού μας συστήματος.
 Σε μια έρευνα η οποία παρουσιάστηκε 
στο επιστημονικό περιοδικό Clinical Nutrition, τόμος 28, 
τεύχος 3, τον Ιούνιο του 2009 βρέθηκε ότι ανάμεσα
 σε εννέα ποικιλίες δίκοκκου σταριού που μελέτησαν, κάποιες 
έδωσαν σχεδόν μηδενικές αντιδράσεις σε κύτταρα, κάποιες 
το ίδιο και κάποιες πιο τοξικές αντιδράσεις από το κοινό σιτάρι.
Λόγω λοιπόν του οτι δεν είναι ξεκαθαρισμένο το πόσο γλουτένη 
και πόσο τοξική είναι οι γλουτένες που περιέχονται 
στην λεγόμενη ζέα, το δίκοκκο σιτάρι, το ίδρυμα για ανθρώπους
 που πάσχουν από κοιλιοκάκη CDF (Celiac Disease Fondation) 
έχει εκδώσει καταλόγους όπου απαγορεύει τη χρήση
 του δίκοκκου σιταριού λόγω της περιεκτικότητας του σε γλουτένη.
https://celiac.org/live.../glutenfreediet/sources-of-gluten/
Και για να ξεκαθαρίσουμε το θέμα με τη γλουτένη, είναι γεγονός
 ότι για κάποιους ανθρώπους η συγκεκριμένη πρωτεΐνη 
είναι ιδιαιτέρως βλαπτική και θα πρέπει να την αποφεύγουν
 και ουσιαστικά να μην χρησιμοποιούν καθόλου.
Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι μια προβληματική αντίδραση 
του αμυντικού συστήματος σε κάποιους ανθρώπους είναι κανόνας 
για όλους τους άλλους. 
Για παράδειγμα, το γεγονός ότι κάποιοι άνθρωποι είναι αλλεργικοί 
στη φράουλα, δεν κάνει τις φράουλες κακές για όλους
 τους ανθρώπους του πλανήτη.
Άρα, αν με ρωτήσεις, να φάω ή να μη φάω ψωμί ζέας; 
Είναι καλό ή κακό για μένα;
Πρώτα απ' όλα, βεβαιώσου ότι το ψωμί που θα φας είναι όντως 
φτιαγμένο από δίκοκκο σιτάρι κι όχι απλώς μία σαν-τροφή 
που έχουν πασπαλίσει πάνω της και λίγο μαγικό αλεύρι.
Αν επιλέξεις να το φας, γνωρίζοντας ότι περιέχει γλουτένη, 
επειδή σου αρέσει η γεύση του, επειδή θέλεις να ακολουθήσεις 
την μόδα, επειδή γουστάρεις να τρως αρχαιότερους
 σπόρους σταριού ή ό,τι άλλο,σαφώς και να το κάνεις.
Αν όμως θεωρείς ότι είναι μαγικά καλύτερο, παρ’ όλες 
τις αποδείξεις για το αντίθετο, τότε καλό είναι να ελέγξεις
 τις πεποιθήσεις σου και για ποιο λόγο χρειάζεσαι 
ναι τις πιστεύεις και να τις ακολουθείς.
Τέλος, αν έχεις διαγνωστεί με κοιλιοκάκη ή με πραγματική 
αλλεργία στην γλουτένη τότε είναι σημαντικό να μην το πλησιάσεις, 
διότι μπορεί να βλάψει σημαντικά την υγεία σου.
ΜΑΘΕ για την υγεία σου, μάθε για την διατροφή σου,
 μάθε για το τι ΟΝΤΩΣ σε τρέφει!
Ευθύμης Λαζάρου ND, DO 
Πηγή της πάνω φωτογραφίας: 
www.cresthillbakery.com

Δεν υπάρχουν σχόλια :