Τι ήταν η περίφημη "αγέλαστος πέτρα" στην Ελευσίνα;

Η "αγέλαστος πέτρα" είναι βράχος στην Ελευσίνα 

και ο τόπος αυτός θεωρείτο ιερός διότι, σύμφωνα 

με την παράδοση, η θεά Δήμητρα κάθισε εδώ 

για να ξαποστάσει και να μοιρολογήσει 

την κόρη της Περσεφόνη που είχε αρπάξει ο Πλούτων.

Ο Παναγιώτης Φαρμάκης

είχε μόνιμα σκεπασμένο το κεφάλι

για να κρύβει το φωτοστέφανο

της αγιότητάς του.

Ο Παναγιώτης Φαρμάκης, πάντως, 

δίνει τον ορισμό της λέξης όταν ο αφηγητής 

τον ρωτάει που μένει:

 «Επάνω στη γη και κάτω από τα σύννεφα»

Ο Παναγιώτης Φαρμάκης μεταφέρθηκε 

από την εποχή των Ελευσίνιων μυστηρίων 

για να παίξει το ρόλο ενός σύγχρονου Ιεροφάντη 

κρατώντας ζωντανή τη μνήμη του παρελθόντος μας 

ή μήπως και του παρόντος μας; 

Αλλά ίσως και του μέλλοντος, γιατί το παρόν,

 πριν καλά-καλά το καταλάβουμε, είναι ήδη παρελθόν.

"Ο εφιάλτης της Περσεφόνης"

 Μουσική: Μάνος Χατζιδάκις 

Ποίηση: Νίκου Γκάτσου 

Ερμηνεία: Μαργαρίτα Ζορμπαλά

Εκεί που φύτρωνε φλισκούνι κι άγρια μέντα

κι έβγαζε η γη το πρώτο της κυκλάμινο

τώρα χωριάτες παζαρεύουν τα τσιμέντα

και τα πουλιά πέφτουν νεκρά στην υψικάμινο.

Κοιμήσου Περσεφόνη

στην αγκαλιά της γης

στου κόσμου το μπαλκόνι

ποτέ μην ξαναβγείς.

Εκεί που σμίγανε τα χέρια τους οι μύστες

ευλαβικά πριν μπουν στο θυσιαστήριο

τώρα πετάνε αποτσίγαρα οι τουρίστες

και το καινούργιο πάν να δουν διυλιστήριο.

Κοιμήσου Περσεφόνη

στην αγκαλιά της γης

στου κόσμου το μπαλκόνι

ποτέ μην ξαναβγείς.

Εκεί που η θάλασσα γινόταν ευλογία

κι ήταν ευχή του κάμπου τα βελάσματα

τώρα καμιόνια κουβαλάν στα ναυπηγεία

άδεια κορμιά σιδερικά παιδιά κι ελάσματα.

Κοιμήσου Περσεφόνη

στην αγκαλιά της γης

στου κόσμου το μπαλκόνι

ποτέ μην ξαναβγείς.

The nightmare of Persephone

There, where pennyroyal and wild mint grew

and earth sprouted her first cyclamen

now peasants bargain for cement

and birds drop dead in the furnace.

Sleep, Persephone

in earth's embrace

to this world's balcony 

Come out no more.

There, where mystics joined hands

reverently on entering the sacrificial site 

now tourists throw tab ends

and gaze at the new oil refinery.

Sleep, Persephone

in earth's embrace

to this world's balcony 

Come out no more.

There, where sea was blessed 

and bleating in the fields was a prayer

now trucks carry to the shipyards

empty bodies, children of scrap metal and plating.

Sleep, Persephone

in earth's embrace

to this world's balcony 

Come out no more