Τι γνωρίζουμε για το τέλος ενός παλικαριού, του Αντώνη, πριν από το 1821;

Η βρύση του Κατσαντώνη

Έτος κατασκευής 1741.

Υπάρχει ακόμη στο δημοτικό 

διαμέρισμα Λεπενούς Αγρινίου.

Αγαπημένο μέρος του Αντώνη Κατσαντώνη

 και του αδερφού του Κώστα Λεπενιώτη.

Ποιος ήταν ο Αντώνης Κατσαντώνης;

Ο Κατσαντώνης είναι η ψηλότερη φιγούρα

του Ελληνικού θεάτρου σκιών.

ΠΗΓΗ εικόνας

Επανερχόμενος ο Κατσαντώνης στα Άγραφα ήδη προσβεβλημένος από ευλογιά

 από παιδική ηλικία αποσύρθηκε των περιπετειών, το καλοκαίρι του 1808. 

Παρά τις προσπάθειες του γιατρού του, Θανάση Ντουφεκιά, η κατάσταση του

 ήταν μη αναστρέψιμη. Έτσι μαζί με τ΄ αδέλφια του και τεσσάρων συντρόφων του

 διέμενε κρυμμένος σε κάποιο σπήλαιο της Ακαρνανίας, στο βουνό «Μοναστηράκι» 

των Αγράφων σε μια άγρια και δυσπρόσιτη περιοχή. 

Εκεί τον περιποιούνταν ο γιατρός του Ντουφεκιάς και για την ασφάλεια του 

άφησαν 5 κλέφτες με τον Γιώργο Χασιώτη επικεφαλής.

 Το πολεμικό σώμα του Κατσαντώνη ανέλαβε να διοικεί ο άλλος του αδερφός

 ο Κώστας Λεπενιώτης. 

Μόνον ένας βοσκός γνώριζε τη θέση του σπηλαίου ο οποίος και τροφοδοτούσε 

τους κρυπτόμενους.

Η ασθένεια και ο τόπος απόκρυψής του τελικά προδόθηκε στον Αλή Πασά,

 (από κάποιον Γκούρλια, κατά άλλους ο προδότης ήταν ένας καλόγερος, 

άλλοι πιστεύουν ότι τον πρόδωσε μια γριά που πουλούσε βότανα και μαγγανείες,

 ενώ τέλος άλλοι πιστεύουν ότι τον πρόδωσε παρά τη θέληση του, 

ύστερα από βασανιστήρια ένας φίλος του Κατσαντώνη που ονομαζόταν Σιούρτας), 

ο οποίος και έστειλε τον έμπιστό του μουχουρντάρη (=σφραγιδοφύλακα)

 Άγο Βασσιάρη με 800 άνδρες να τον συλλάβει. 

Ενώ αρχικά πουθενά δεν βρισκόταν το σημείο απόκρυψης κάποιοι εντόπισαν 

τον βοσκό που μετά από θηριώδη βασανιστήρια αποκαλύφθηκε το σημείο του σπηλαίου. 

Όταν άρχισε η πολιορκία ο Χασιώτης άρπαξε τον αδελφό του στο ώμο
όπου και διέφυγαν. 
Μετά από επτά ώρες καταδίωξη τελικά κυκλώθηκαν μέσα σε χαράδρα

 όπου και αναγκάστηκαν να συνθηκολογήσουν με τον Άγο Βασιάρη. 

Ο τελευταίος όμως αθετώντας το λόγο του αφού τους έδεσε 

τους οδήγησε θριαμβευτικά στα Γιάννενα.

Ο Αλή Πασάς δέχθηκε αρχικά με ευγένεια τον Κατσαντώνη τάζοντάς του

 ακόμα και πατρική στοργή αν δεχόταν να του φανερώσει που είχε κρυμμένους

 τους περιβόητους θησαυρούς που λέγονταν πως είχε από τις πολυάριθμες 

λαφυραγωγήσεις και ληστείες που είχε διαπράξει, και που από τις έρευνες 

του μουχουρντάρη δεν βρέθηκαν στο σπήλαιο. 

Ο Κατσαντώνης όμως δεν απαντούσε με συνέπεια να οδηγηθεί τελικά 

μαζί με τον αδελφό του Χασιώτη στον ιστορικό πλάτανο όπου και υπέστη 

το μαρτυρικό θάνατο δια της συντριβής των οστών του. 

Κατά τη διάρκεια του μαρτυρίου του, περιφρονητικά ακούσθηκε να λέγει

 μέσα σε παραλήρημα που έμεινε ιστορικό: «έρμα γρόσια, έρμα γρόσια».

Η παράδοση θέλει τον Κατσαντώνη κατά τη διάρκεια του μαρτυρίου του

 να τραγουδά περήφανα ώστε να μη δείχνει τον πόνο του αλλά να ξεψυχάει πρώτος, 

εφόσον ήταν και άρρωστος, ενώ μετά από λίγο πέθανε και ο αδερφός του.

Σημειώνεται ότι τον σκληρό Τουρκαλβανό Άγο Μουχουρντάρη εκδικήθηκε

 για την σύλληψη του Κατσαντώνη ο Σουλιώτης Μάρκος Μπότσαρης στη μάχη 

του Κεφαλόβρυσου Καρπενησίου (1823), κατά την οποία τον σκότωσε ο ίδιος.

Περισσότερα όμως για την Κατσαντώνη εδώ

Αλλά ο λαός μας τον ύμνησε
 και στα δημοτικά του τραγούδια.