Σαν σήμερα, 2-7- 963, ο Νικηφόρος Φωκάς
ανακηρύσσεται αυτοκράτορας
της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας,
στην Καισάρεια της Καππαδοκίας.
Νικηφόρος Β΄Φωκάς
(963-969)
O Νικηφόρος Φωκάς καταγόταν από τη μεγάλη
στρατιωτική οικογένεια
των Φωκάδων της Καππαδοκίας.
Ακολούθησε και ο ίδιος στρατιωτική σταδιοδρομία
και τιμήθηκε με τον τίτλο του μαγίστρου.
Το 960, με την ιδιότητα του δομέστικου των σχολών
της Ανατολής, ο μετέπειτα αυτοκράτορας ανέλαβε
επικεφαλής της εκστρατείας για την απελευθέρωση
της Κρήτης από τους Άραβες.
Συγκέντρωσε το βυζαντινό στρατό στα Φύγελα
της Μ.Ασίας, κατέπλευσε στον κόλπο του Αλμυρού
και άρχισε τις επιχειρήσεις
εναντίον του αραβικού στρατού.
Στρατοπέδευσε κοντά στο Xάνδακα,
την πρωτεύουσα της Κρήτης, επιχειρώντας
ταυτόχρονα επιθέσεις εναντίον των τειχών
και εξορμήσεις στο εσωτερικό, για να υποτάξει
ολόκληρο το νησί.
Μετά από εννέα μήνες δραματικής πολιορκίας ,
το Μάρτιο του 961 κατέλαβε το Χάνδακα
και επανέφερε την Κρήτη στους κόλπους
της βυζαντινής αυτοκρατορίας
για τα επόμενα 250 χρόνια.
Μέρος από τα λάφυρα παραχώρησε στο φίλο του
Αθανάσιο Αθωνίτη, ο οποίος τον είχε ακολουθήσει
στην εκστρατεία της Κρήτης, για να ιδρύσει
τη Μονή Μεγίστης Λαύρας στο Άγιο Όρος.
Πριν την αναχώρησή του, ο Φωκάς οργάνωσε
διοικητικά, στρατιωτικά και θρησκευτικά το νησί
και άφησε αξιόλογη φρουρά για την προστασία του
από νέες αραβικές επιδρομές.
Επιχείρησε μάλιστα τη μεταφορά της πρωτεύουσας
σε άλλο σημείο και για το σκοπό αυτό οχύρωσε
ένα λόφο νότια του Χάνδακα , όπου έχτισε το φρούριο
Τέμενος. Ωστόσο η νέα πρωτεύουσα δεν κατάφερε
να επιβληθεί, με αποτέλεσμα ο Χάνδακας να αναβιώσει
και να γίνει μετά από λίγο το διοικητικό
και εκκλησιαστικό κέντρο της Κρήτης.
Κατά την επιστροφή στην Κωνσταντινούπολη
τελέστηκε θρίαμβος ενώπιον του αυτοκράτορα
Ρωμανού του Β΄ και μεγάλου πλήθους.
Μετά το θάνατο του τελευταίου,
ο Νικηφόρος Β΄ ο Φωκάς παντρεύτηκε
τη σύζυγό του Θεοφανώ και τον Αύγουστο του 963
στέφθηκε αυτοκράτορας στο ναό της Αγίας Σοφίας
από τον πατριάρχη Πολύευκτο.
Βασική κατεύθυνση της πολιτικής του υπήρξε
η συνέχιση των αγώνων εναντίον των Αράβων
στην Ανατολή, τους οποίους είχε εγκαινιάσει
με επιτυχία σε όλα τα επίπεδα.
Απομάκρυνε τους Άραβες από την Κιλικία,
ανακατέλαβε την Κύπρο, προσάρτησε μεγάλο μέρος
της Συρίας και προχώρησε
ως την Τρίπολη του Λιβάνου.
Παράλληλα έδειξε ενδιαφέρον για την περιφρούρηση
των βυζαντινών συμφερόντων στις επαρχίες
της Νότιας Ιταλίας και της Σικελίας.
Επιβεβαίωσε έτσι τη βυζαντινή κυριαρχία
στη Μεσόγειο και εκτίναξε τα σύνορα
της αυτοκρατορίας πέρα από τον Ευφράτη.
Με ανάλογη ευαισθησία αντιμετώπισε
και τα προβλήματα στα βόρεια σύνορα
της αυτοκρατορίας επιχειρώντας σύντομη
εκστρατεία κατά μήκος των βυζαντινοβουλγαρικών
συνόρων και καταλαμβάνοντας χωρίς δυσκολίες
όλα τα σημαντικά φρούρια.
Ωστόσο η συνεχής πολεμική δραστηριότητα
των Βυζαντινών για μια ολόκληρη εξαετία (963-969)
είχε κουράσει το βυζαντινό στρατό και είχε προκαλέσει
τη δυσφορία του λαού
από τις επαχθείς φορολογικές επιβαρύνσεις.
Ο ανηψιός του Φωκά Ιωάννης Τσιμισκής
εκμεταλλεύτηκε τη δυσφορία αυτή, συνεργάστηκε
με την αυτοκράτειρα Θεοφανώ και οργάνωσε
συνωμοσία για την εκθρόνισή του, η οποία και
συντελέστηκε με τη δολοφονία
του ηρωικού αυτοκράτορα
τη νύχτα της 10ης Δεκεμβρίου του 969.
Ο Νικηφόρος Φωκάς ήταν φύση δυναμική
και ιδιόρρυθμη και αισθανόταν ιδιαίτερη ικανοποίηση
τόσο στο πεδίο των μαχών όσο και στην εμπειρία
της ασκητικής ησυχίας.
Υπήρξε ένας από τους σημαντικότερους αυτοκράτορες
του Βυζαντίου και μεγαλόπνοος οραματιστής
της παγκόσμιας ακτινοβολίας της αυτοκρατορίας.
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου