Αλήθεια, έχετε ποτέ αναρωτηθεί τι είναι αυτό
που μας κάνει ακόμη και σήμερα
να μνημονεύουμε τον Διογένη,
από την Σινώπη του Πόντου,
που έμελλε να μείνει στην ιστορία
ως ο άνθρωπος που είπε
το περίφημο: «Αποσκότησόν με»;
Σε νέο ελληνικά σημαίνει:
«μην μου ρίχνεις σκιά» ή όπως έλεγε
κι ένας φίλος μου από τα παλιά
(χάριν αστεϊσμού) ο Διογένης είπε
στον υπερόπτη Αλέξανδρο
να μην του σκοτίζει τον έρωτα,
όταν τον ρώτησε τι μπορεί να του χαρίσει.
"Ζήτησε μου ότι θέλεις" (Αίτησον με ό θέλεις).
Και ο Διογένης του απάντησε:
"Μη μου κρύβεις τον ήλιο" (Αποσκότησόν με).
Κάνε πιο πέρα γιατί μου κρύβεις τον ήλιο.
Μη μου στερείς αυτό
που δεν μπορείς να μου δώσεις.
Φυσικά υπάρχει και μια άλλη
ακόμη πιο "ελεύθερη ερμηνεία"
Ο Διογένης του είπε:
Μη με σκοτίζεις!
Έτσι έλεγε αστειευόμενος
ένας φίλος μου που μας άρεσε
να τον φωνάζουμε Πινόκιο
κι όχι γιατί έλεγε ψέματα αλλά γιατί
δεν μπορούσες να καταλάβεις ποτέ
πότε έλεγε αλήθεια και πότε ψέματα.
Ο όρος κυνικός προέρχεται από το κυνόσαργες,
ένα από τα τρία μεγάλα γυμναστήρια των Αθηνών
Λένε ότι σε αυτό το μέρος δίδασκε ο Αντισθένης.
Ήταν το γυμναστήριο των νόθων
εκεί όπου πήγε και ο Θεμιστοκλής.
Ο Διογένης γεννήθηκε περίπου το 390 π.Χ
και στην Αθήνα έφτασε το 380 π.Χ.
Ήταν μαθητής του Αντισθένη
(του ιδρυτή των Κυνικών 444-366 π.Χ).
Οι κυνικοί είχαν ως έμβλημά τους τον σκύλο
κι έλεγαν ότι «εμείς διαφέρουμε
από τους άλλους σκύλους γιατί εμείς
δεν δαγκώνουμε μόνο τους εχθρούς
αλλά κυρίως τους φίλους,
για να τους διορθώσουμε».
Οι κυνικοί πρέσβευαν την απόλυτη
αμφισβήτηση των πάντων, απέρριπταν
κάθε εξουσία και ήθελαν
την απόλυτη ελευθερία του ανθρώπου.
Η αιτία της φυγής του δεν είναι πλήρως
διασαφηνισμένη άλλα μάλλον πρόκειται
για κάποιο οικονομικό σκάνδαλο
που συνέβη μέσα στην οικογένεια του.
Η επικρατέστερη άποψη είναι ότι
ακολούθησε στην εξορία
τον πατέρα του Ικεσία, επόπτη
του νομισματοκοπείου της Σινώπης,
όταν κατηγορήθηκε σαν παραχαράκτης.
Λέγεται, ότι εμφανίστηκε στον Αντισθένη,
σαν τραπεζίτης, παρακαλώντας τον
να τον δεχθεί ως μαθητή του.
Ο Αντισθένης, φυσικά, αρνήθηκε
να διδάξει έναν τραπεζίτη.
Ο Διογένης επέμενε για πολύ καιρό.
Ο Αντισθένης αποφάσισε να τον δεχθεί
μόνο όταν τον είδε να είναι ντυμένος
με κουρέλια, να κοιμάται στο χώμα
και να περιπλανιέται ζητιανεύοντας μαζί
με τους άλλους ζητιάνους.
Σύντομα ο Διογένης ξεπέρασε το δάσκαλό του,
όχι μόνο σε φήμη, αλλά και στην αυστηρότητα
του τρόπου ζωής.
Ήταν ο πρώτος που, μιλώντας
για τον εαυτό του, χρησιμοποίησε τον όρο
"Κοσμοπολίτης".
«Να έρθει ο Αλέξανδρος σε μένα» απαίτησε,
όταν του είπαν ότι τον ζήτησε ο Αλέξανδρος.
Ο Αλέξανδρος κατάλαβε, γιατί ήδη γνώριζε
τις απόψεις του Διογένη από το δάσκαλό του.
Κάθε εποχή χρειάζεται το Διογένη της.
Μια αλογόμυγα να μας ξυπνά κι έναν κριτικό νου
να μας προβληματίζει και να μας βάζει
στην διαδικασία μίας δεύτερης σκέψης.
Κάθε εποχή χρειάζεται τον Αλέξανδρό της
αλλά όχι δίχως τον Διογένη της.
Βγήκε στην αγορά μέρα μεσημέρι
κρατώντας φανάρι και ζητούσε ανθρώπους.
Άνθρωπο ζητούμε και σήμερα για παρέα,
για δημόσια διοίκηση, για την πόλη, τη χώρα
αλλά το πιο σημαντικό είναι να ψάξουμε
να βρούμε τον άνθρωπο μέσα μας.
Κήρυττε δημοσίως ότι δεν θα έπρεπε να υπάρχει
κυβέρνηση, ατομική ιδιοκτησία,
επίσημη θρησκεία, γάμος.
Μερικές φορές καθόταν και ζητιάνευε,
από τα αγάλματα των θεών, με μεγάλη επιμονή.
Όταν τον ρωτούσαν γιατί έκανε αυτό, εκείνος
τους απαντούσε: "εκπαιδεύομαι στην αποτυχία".
Σε κάποιον που τον κατηγορούσε ότι έκανε παρέα
με ζητιάνους και βρομιάρηδες και ο Διογένης είπε:
"Και ο ήλιος μπαίνει στα αποχωρητήρια
άλλα δεν λερώνεται".
Μέτρον άριστον.
Γνώθι σ αυτόν!
Ο Διογένης έζησε το υπόλοιπο της ζωής του
στην πόλη της Κορίνθου.
Στα Ίσθμια, που γίνονταν μια από τις τέσσερις
μεγαλύτερες πανελλήνιες γιορτές
του αρχαίου κόσμου
δίδασκε σε μεγάλα ακροατήρια
τα δόγματα της ενάρετης αυτοκυριαρχίας.
Οι μαθητές του, σχεδόν τσακώθηκαν
για το ποιος θα έχει την τιμή να αναλάβει
τα έξοδα της κηδείας του.
Ο Διογένης πέθανε 323 π.χ στην Κόρινθο
πολύ γέρος και κατά την παράδοση
την ίδια μέρα που πέθανε στη Βαβυλώνα
ο Αλέξανδρος.
Οι Κορίνθιοι του έκαναν μεγαλοπρεπή κηδεία
και στον τάφο του έστησαν μαρμάρινο κίονα,
πάνω στον οποίο έστεκε καμαρωτός
ένας σκύλος από μάρμαρο Πάρου.
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου