Ο τελευταίος Έλληνας βασιλιάς της Αιγύπτου.

Καισαρίων

Εν μέρει για να εξακριβώσω μια εποχή,

εν μέρει και την ώρα να περάσω,

την νύχτα χθες πήρα μια συλλογή

επιγραφών των Πτολεμαίων να διαβάσω.

Οι άφθονοι έπαινοι κ’ η κολακείες

εις όλους μοιάζουν. Όλοι είναι λαμπροί,

ένδοξοι, κραταιοί, αγαθοεργοί·

κάθ’ επιχείρησίς των σοφοτάτη.

Aν πεις για τες γυναίκες της γενιάς, κι αυτές,

όλες η Βερενίκες κ’ η Κλεοπάτρες θαυμαστές.

Όταν κατόρθωσα την εποχή να εξακριβώσω

θάφινα το βιβλίο αν μια μνεία μικρή,

κι ασήμαντη, του βασιλέως Καισαρίωνος

δεν είλκυε την προσοχή μου αμέσως.....

A, να, ήρθες συ με την αόριστη 

γοητεία σου. Στην ιστορία λίγες

γραμμές μονάχα βρίσκονται για σένα,

κ’ έτσι πιο ελεύθερα σ’ έπλασα μες στον νου μου.

Σ’ έπλασα ωραίο κ’ αισθηματικό.

Η τέχνη μου στο πρόσωπό σου δίνει 

μιαν ονειρώδη συμπαθητική εμορφιά.

Και τόσο πλήρως σε φαντάσθηκα,

που χθες την νύχτα αργά, σαν έσβυνεν

η λάμπα μου —άφισα επίτηδες να σβύνει—

εθάρρεψα που μπήκες μες στην κάμαρά μου,

με φάνηκε που εμπρός μου στάθηκες· ως θα ήσουν

μες στην κατακτημένην Aλεξάνδρεια,

χλωμός και κουρασμένος, ιδεώδης εν τη λύπη σου,

ελπίζοντας ακόμη να σε σπλαχνισθούν

οι φαύλοι —που ψιθύριζαν το «Πολυκαισαρίη». 

Κων/νος Π. Καβάφης

(Από τα Ποιήματα 1897-1933, Ίκαρος 1984) 

Πτολεμαίος ΙΕ’: Ο τελευταίος

Έλληνας βασιλιάς της Αιγύπτου.

Ο τελευταίος βασιλιάς της δυναστείας των Πτολεμαίων, που κυβέρνησε την Αίγυπτο

για περίπου 300 χρόνια (328 π.Χ. – 30 π.Χ.). 

Ήταν περισσότερο γνωστός ως Καισαρίων (μικρός Καίσαρας). 

Ο πρόγονός του και ιδρυτής της δυναστείας Πτολεμαίος Α’ Σωτήρ 

ήταν στρατηγός του Μεγάλου Αλεξάνδρου.

Ο Πτολεμαίος Φιλοπάτωρ Φιλομήτωρ Καίσαρ, όπως ήταν ο πλήρης τίτλος

 του ονόματός του, γεννήθηκε στις 23 Ιουνίου του 47 π.Χ. και ήταν καρπός 

του έρωτα του Ιουλίου Καίσαρα με τη βασίλισσα της Αιγύπτου Κλεοπάτρα Ζ’. 

Το 48 π.Χ, ο Ρωμαίος στρατηλάτης βρισκόταν στην Αλεξάνδρεια

 για να μεσολαβήσει ως επιδιαιτητής στη δυναστική διαμάχη που είχε ξεσπάσει

 στην Αίγυπτο μεταξύ της Κλεοπάτρας και του αδελφού της Πτολεμαίου ΙΓ’.

Δύο χρόνια αργότερα, το 46 π.Χ, η Κλεοπάτρα επισκέφθηκε τη Ρώμη

 και ο Ιούλιος Καίσαρ αναγνώρισε επίσημα τον Καισαρίωνα ως γιο του. 

Ο ίδιος ήταν νυμφευμένος με την Καλπουρνία (την τρίτη σύζυγό του),

 αλλά δεν είχαν παιδιά. 

Στόχος της Κλεοπάτρας ήταν να καταστήσει τον Καισαρίωνα διάδοχο

 του Ιουλίου Καίσαρα, σε μια περίοδο που η Ρώμη 

μετασχηματιζόταν σε αυτοκρατορία.

Το 44 π.Χ, ο Ιούλιος Καίσαρ δολοφονείται από τον Κάσσιο και τον Βρούτο 

και η Κλεοπάτρα αναγκάζεται να εγκαταλείψει τη Ρώμη. 

Λίγο αργότερα πεθαίνει και ο συμβασιλέας αδελφός της Πτολεμαίος ΙΔ’ 

και ο τρίχρονος Καισαρίων τον διαδέχεται στο αξίωμα.

Το 41 π.Χ. η Κλεοπάτρα ενώνει τις τύχες της με τον Μάρκο Αντώνιο,

 εταίρο της τριανδρίας που κυβερνούσε τη Ρώμη. 

Μετά τις εμφύλιες διαμάχες και τη συντριπτική ήττα

 του Αντωνίου στο Άκτιο το 31 π.Χ. από τον εταίρο του στην τριανδρία Οκταβιανό 

(τον μετέπειτα Αύγουστο), η Κλεοπάτρα για να προφυλάξει τον Καισαρίωνα, 

τον έστειλε στην Ινδία μέσω Αιθιοπίας, όπως αναφέρει ο Πλούταρχος.

Το 30 π.Χ. ο Οκταβιανός καταλαμβάνει χωρίς δυσκολία την Αίγυπτο 

και οι δύο εραστές, Αντώνιος και Κλεοπάτρα, αυτοκτονούν. 

Θέλοντας να διασφαλίσει τη μελλοντική του εξουσία, ο Οκταβιανός 

πείθει τον έφηβο πλέον Καισαρίωνα να επιστρέψει στην Αλεξάνδρεια

 και στις 30 Αυγούστου του 30 π.Χ. δίνει εντολή να τον δολοφονήσουν.

 Ο Πλούταρχος αναφέρει ότι στην απόφασή του αυτή τον επηρέασε

 ο μυστικοσύμβουλός του Άρειος Δίδυμος, που του είπε 

«ουκ αγαθόν πολυκαισαρίη», εννοώντας ότι δύο Καίσαρες δεν χωράνε στη Ρώμη. 

Έτσι, εκλείπει και ο τελευταίος γόνος της δυναστείας των Πτολεμαίων

 και η Αίγυπτος γίνεται ρωμαϊκή επαρχία.