Το πρώτο ρομπότ κατασκευάστηκε πριν από περίπου 3.000 χρόνια;

Το πρώτο ρομπότ στον κόσμο κατασκευάστηκε 

πριν από περίπου 3.000 χρόνια από τον ΄Ηφαιστο 

στο εργαστήρι του!

Κι όμως, η εντύπωση που ευρέως κυριαρχεί 

είναι ότι τα ρομπότ είναι έργα του σύγχρονου πολιτισμού! 

Σήμερα παρουσιάζουμε ξανά από τη στήλη αυτή 

τις εκπληκτικές πληροφορίες που μας δίνει

 ο Όμηρος στην «Ιλιάδα»

 (Ραψωδία Σ, στίχοι 410-426) (μετάφραση Ι. Πολυλά):

«Και από το αμόνι λεχαστά* σηκώθηκε το τέρας

χωλαίνοντας κ΄εσάλευαν κάτω φτενά τα σκέλη΄

και τες φυσούνες μάκρυνεν απ΄ την φωτιά και όλα

εσύναξε τα σύνεργα ΄ς έν΄ αργυρό λαρνάκι,

και με σφογγάρι εκάθαρε το πρόσωπο, τα χέρια

τον τράχηλον τον δυνατόν, τα δασερά του στήθη.

Χιτώνα ενδύθη, εφούχτωσε σκήπτρο παχύ κ΄ εβγήκε

χωλαίνοντας΄ και ανάλαφρα τον κύριον εστηρίζαν

θεράπαινες ολόχρυσες, σαν ζωντανά κοράσια

δύναμιν έχουν και φωνήν, νουν έχουν εις τες φρένες,

και τεχνουργήματ΄ έμαθαν από τους αθανάτους΄

εκείνες τον επρόσεχαν, κ΄ εσύρθη αυτός πλησίον

΄ς την Θέτιδα κ΄ εκάθισε ΄ς ένα θρονί ωραίο,

το χέρι εκείνης έσφιξε΄ «μακρόπεπλη», της είπε,

«Θέτι σεπτή και αγαπητή, ΄ς το δώμα μας πώς ήλθες;

και ως τώρα εδώ δεν σ΄ είδαμε καθόλου να συχνάζης,

λέγε μου ευθύς ό,τι ποθείς. Και να το πράξω θέλω

αν πράγμα είναι που γίνεται και που ημπορώ να πράξω».

Υπενθυμίζεται ακόμη ότι στην αρχαιότητα υπήρχαν έντονες δοξασίες

 για κινούμενα και ομιλούντα αντικείμενα. 

Τα αγάλματα του Δαιδάλου, όπως αναφέρει ο Πλάτων («Μένων»),

 θεωρήθηκαν τόσο ζωντανά, ώστε να δημιουργηθεί ο μύθος ότι περπατούν μόνα τους

 και ότι πρέπει να τα δέσει κανείς για να μη φύγουν.

 Επίσης, ο ίδιος ο Πλάτων επισημαίνει («Ευθύδημος») ότι όλα τα αντικείμενα 

έχουν φωνή, όλα μιλούν. 

Μάλιστα αναφέρει το παράδειγμα των χαλκουργείων, όπου ακούει κανείς, 

όπως λέει, να φωνάζουν και να κραυγάζουν δυνατά τα σιδερικά, όταν κανείς τα εγγίσει.

Ηλιακός θεός που ξέπεσε σε ήρωα, είναι ο Τάλως, μας λέει ο Ησύχιος ο Αλεξανδρεύς. 

Λέει ότι Τάλως σημαίνει ήλιος, και υπάρχουν και άλλα στοιχεία που συνηγορούν 

στη θεώρηση αυτή. Η σχέση του με το χαλκό και με τη φωτιά, η περιφορά του 

γύρω από την Κρήτη σε κανονικά διαστήματα, τρεις φορές το χρόνο,

 δηλαδή και τις τρεις εποχές, σύμφωνα με το ημερολογιακό πρότυπο, που φυσικά

 είναι προσδιορισμένο από το ρόλο του ήλιου.

 Και επίσης η ιδιότητα του ως κριτή, όπως ο ήλιος βλέπει

 και κρίνει από ψηλά τις πράξεις των ανθρώπων

Το Ρομπότ Τάλως ήταν ένα γιγάντιο πλάσμα με κορμί από μπρούντζο,

 πολύ γρήγορο και δυνατό, ''έμψυχος" φύλακας της Κρήτης. 

Είχε όμως ένα αδύναμο σημείο στο σώμα του.  

Ένα χάλκινο καρφί ήταν σφηνωμένο στο άκρο της μοναδικής του φλέβας,

 που ξεκινούσε από τον αυχένα και κατέληγε στον αστράγαλο του. 

Το μπρούντζινο σώμα του κρατιόταν ζωντανό από το ιχώρ, το ολύμπιο αίμα

 που έρεε μέσα στη φλέβα του.

Το τέλος του Τάλω ήρθε όταν συναντήθηκε με τους Αργοναύτες 

που γύριζαν από την Κολχίδα. Θέλοντας να δέσουν οι Αργοναύτες στο νησί 

αντιμετώπισαν τον γίγαντα που τους κρατούσε σε απόσταση. 

Τότε η Μήδεια, που ταξίδευε μαζί τους, μάγεψε με τα λόγια της τον Τάλω, 

υποσχόμενή του αθανασία, κι έτσι μπόρεσε ο Ιάσονας

 να του αφαιρέσει το καρφί στη φτέρνα του που έκλεινε τη μια και μοναδική φλέβα 

που διέτρεχε όλο το κορμί του και περιείχε ιχώρ, θανατώνοντάς τον. 

Άλλη εκδοχή αναφέρει ότι τον σκότωσε ο πατέρας του Φιλοκτήτη Ποίας,

 χτυπώντας τον με βέλος στο ίδιο μοναδικό αδύνατο σημείο του.

Αλλά κι ένα πρόχειρο παράδειγμα 

από την νεότερη Ελληνική ιστορία

είναι: Η αυτόματη θεραπαινίς.

Πρόκειται για ένα ανθρωποειδές ρομπότ με τη μορφή υπηρέτριας (σε φυσικό μέγεθος) 

που στο δεξί χέρι της κρατούσε μια οινοχόη. 

Όταν ο επισκέπτης τοποθετούσε έναν κρατήρα (κύπελλο) στην παλάμη 

του δεξιού χεριού της εκείνη αυτόματα έριχνε αρχικά κρασί και στη συνέχεια 

για ανάμιξη νερό στον κρατήρα ανάλογα με την επιθυμία του.

Περιγραφή λειτουργίας: Στο εσωτερικό της υπηρέτριας βρίσκονται 

δύο στεγανά δοχεία (με κρασί και νερό αντίστοιχα). 

Στον πυθμένα τους υπάρχουν δύο σωληνίσκοι που οδηγούν το περιεχόμενό τους

 μέσα από το δεξί χέρι της στο χείλος της οινοχόης. 

Δύο αεραγωγοί σωληνίσκοι ξεκινούν από το άνω μέρος των δοχείων, 

διαπερνούν τον πυθμένα τους και καταλήγουν κεκαμμένοι στο στομάχι της. 

Το αριστερό της χέρι συνδέεται μέσω άρθρωσης με τους ώμους της

 ενώ μια ελικοειδής ράβδος (ελατήριο) έκκεντρα τοποθετημένη στην προέκτασή του

 το συγκρατεί ανυψωμένο. Δύο σωλήνες ξεκινούν από το ίδιο σημείο (κλείδα)

 και κατέρχονται (διαπερνώντας και αποφράζοντας τα κεκαμμένα διάτρητα άκρα

 των αεραγωγών σωληνίσκων). 

Οι σωλήνες της κλείδας διαθέτουν δύο οπές ή σχισμές στις απολήξεις τους, 

με την οπή που επικοινωνεί με το δοχείο του οίνου να προηγείται αυτής 

που επικοινωνεί με το νερό. 

Όταν τοποθετήσουμε τον κρατήρα στην παλάμη της υπηρέτριας, 
το αριστερό χέρι της κατεβαίνει και οι σωλήνες της κλείδας ανυψώνονται. 

Η οπή του ενός σωλήνα ευθυγραμμίζεται με τον αεραγωγό σωληνίσκο 

του δοχείου του οίνου, αέρας εισέρχεται στο δοχείο και οίνος ρέει

 από το σωληνίσκο της οινοχόης στον κρατήρα.

 Όταν μισογεμίσει το κύπελλο με κρασί, το χέρι (λόγω βάρους)

 κατεβαίνει περισσότερο, η δίοδος του αεραγωγού σωληνίσκου του οίνου

 φράζει και η ροή σταματά. 

Παράλληλα ευθυγραμμίζεται η οπή του δεύτερου σωλήνα

 με τον αεραγωγό σωληνίσκο του δοχείου με το νερό και αρχίζει 

να ρέει νερό για την αραίωση του οίνου. 

Όταν γεμίσει το κύπελλο, το χέρι (λόγω βάρους) κατεβαίνει περισσότερο, 

η δίοδος του αεραγωγού σωληνίσκου του νερού φράζει και η ροή σταματά. 

Επίσης αν αφαιρέσουμε οποιαδήποτε στιγμή τον κρατήρα, το αριστερό χέρι 

ανυψώνεται, οι σωλήνες της κλείδας κατεβαίνουν, 
αποφράζοντας τους αεραγωγούς σωληνίσκους, δημιουργώντας κενό 
στα δοχεία και η ροή των υγρών σταματά.

 Η υπηρέτρια λοιπόν γεμίζει το κύπελλό μας με καθαρό οίνο ή αραιωμένο

 με νερό στην ποσότητα που επιθυμούμε ανάλογα με τη χρονική στιγμή 

που θα το τραβήξουμε από την παλάμη της.

ΠΗΓΕΣ: «Φίλων ο Βυζάντιος, Πνευματικά»