Συμβολίζει πάντοτε την Άνοιξη, σε όλο της το μεγαλείο!

Η παπαρούνα σαν ιερό φυτό

συμβόλιζε με την παρουσία της

 σαν παράσιτο των σιτηρών,

 τη θεά Δήμητρα.

Στις πομπές, στα Ελευσίνια Μυστήρια,

στόλιζαν τα αγάλματα της θεάς

με άνθη παπαρούνας.

Οι αρχαίοι Έλληνες ιερείς

γνώριζαν καλά

τις υπνωτικές και ναρκωτικές ιδιότητες του φυτού,

 καθώς οι γιοι του Άδη ο Ύπνος και ο Θάνατος

κρατούσαν παπαρούνες στα χέρια τους.

Είναι προφανής ο συμβολισμός της χρήσης

 του φυτού καθώς από τον ύπνο που μπορεί

 να προκαλέσει η κοινή παπαρούνα

φθάνουμε στον θάνατο που μπορεί 

να τον προκαλέσει η οπιούχος παπαρούνα.

Καμία σχέση με την Μήκων την υπνοφόρο, 

από την οποία βγάζουν το όπιο, τη μορφίνη,

την κωδεΐνη κ.λ.π.

Περιέχει και αυτή αλκαλοειδή αλλά με μικρή 

ηρεμιστική επίδραση. 

Συλλέγεται όταν είναι ακόμη τρυφερή, πριν αρχίσει 

να βγάζει άνθη. 

Συμμετέχει με άλλα χόρτα σε χορτόπιτες

 και βραστά –σαλάτα. 

Όχι μόνη της γιατί μετά θα κοιμάστε για ώρες!

Ακόμη, μπορούν να συλλεχτούν οι αποξηραμένοι

 σπόροι της που είναι ασφαλείς, 

για να προστεθούν σε ψωμιά κ.α.

Η χριστιανική παράδοση θέλει την παπαρούνα

να φυτρώνει κάτω από το σταυρό του Χριστού

και να παίρνει το χρώμα της από σταγόνες αίμα του.

Οι Έλληνες πάλι έλεγαν πως το χρώμα της η παπαρούνα

το χρωστάει στο αίμα του Άδωνη που ζούσε

 τέσσερις μήνες στον Κάτω Κόσμο και οκτώ 

με την Αφροδίτη στους κάμπους, στα βουνά,

 στα δάση και στους αγρούς.

Κάθε φορά που ερχόταν η εποχή να εγκαταλείψει 

τον Άδη και να έλθει πάλι πάνω στη γη, 

η φύση ολόκληρη την υποδεχόταν με λαμπρότητα.

Τα χωράφια γίνονταν καταπράσινα,

τα λουλούδια και τα δέντρα άνθιζαν

και ένα υπέροχο άρωμα πλημμύριζε την ατμόσφαιρα.

 Ο έρωτας της Αφροδίτης, για τον Άδωνη

  θύμωσε τόσο πολύ τον Άρη,

 ώστε μια μέρα έστειλε έναν κάπρο

που με τους χαυλιόδοντές του πλήγωσε θανάσιμα

τον πανέμορφο Άδωνη.

Η ερωτευμένη Αφροδίτη έχυσε τόσα δάκρυα

 όσες σταγόνες αίμα κύλησαν

από την πληγή του αγαπημένου της.

Από κάθε δάκρυ της φύτρωνε ένα τριαντάφυλλο,

και από κάθε ρανίδα από το αίμα του Άδωνη

 φύτρωνε και μια ανεμώνη.

Ότι όμως και να συμβολίζει, τώρα πια, η παπαρούνα

με το υπέροχο ερωτικό της κόκκινο χρώμα,

θα συμβολίζει πάντοτε την Άνοιξη 

σε όλο της το μεγαλείο.

Την Άνοιξη στο αποκορύφωμά της.

O EΦΙΑΛΤΗΣ ΤΗΣ ΠΕΡΣΕΦΟΝΗΣ

ερμηνεία: Μαρία Φαραντούρη

Από την συναυλία-αφιέρωμα στον Νίκο Γκάτσο, 

με αφορμή τα 100 χρόνια από την γέννηση του,

στο μέγαρο μουσικής Αθηνών.

Μουσικό σύνολο υπό τη διεύθυνση 

του Μίλτου Λογιάδη.

Στίχοι: Νίκος Γκάτσος

Μουσική: Μάνος Χατζιδάκις

Πρώτη εκτέλεση: Μαρία Φαραντούρη

Εκεί που φύτρωνε φλισκούνι κι άγρια μέντα

κι έβγαζε η γη το πρώτο της κυκλάμινο

τώρα χωριάτες παζαρεύουν τα τσιμέντα

και τα πουλιά πέφτουν νεκρά στην υψικάμινο.

Κοιμήσου Περσεφόνη

στην αγκαλιά της γης

στου κόσμου το μπαλκόνι

ποτέ μην ξαναβγείς.

Εκεί που σμίγανε τα χέρια τους οι μύστες

ευλαβικά πριν μπουν στο θυσιαστήριο

τώρα πετάνε αποτσίγαρα οι τουρίστες

και το καινούργιο πάν να δουν διυλιστήριο.

Κοιμήσου Περσεφόνη

στην αγκαλιά της γης

στου κόσμου το μπαλκόνι

ποτέ μην ξαναβγείς.

Εκεί που η θάλασσα γινόταν ευλογία

κι ήταν ευχή του κάμπου τα βελάσματα

τώρα καμιόνια κουβαλάν στα ναυπηγεία

άδεια κορμιά σιδερικά παιδιά κι ελάσματα.

Κοιμήσου Περσεφόνη

στην αγκαλιά της γης

στου κόσμου το μπαλκόνι

ποτέ μην ξαναβγείς.