Υπάρχουν κάποιες μορφές μέσα στην πορεία
των αιώνων, οι οποίες άφησαν ανεξίτηλο
το στίγμα τους στην ιστορία
του παγκόσμιου πολιτισμού.
Άνθρωποι οι οποίοι μας κληροδότησαν μεγάλες αξίες,
τις οποίες, δυστυχώς, δεν μπορέσαμε
να τις εκμεταλλευτούμε στο έπακρο.
Όμως η άσβεστη μνήμη τους πάντα θα στέκεται αρωγός
στην προσπάθειά μας να γίνουμε “αληθινοί” άνθρωποι.
Διότι, όσο θα υπάρχει αυτή η αιώνια συντροφιά τους,
τόσο θα διατηρείται ζωντανή και η ελπίδα
της πνευματικής μας “ανάστασης”.
Ο Κυνικός Διογένης υπήρξε πράγματι ένα “δαιμόνιο”
πνεύμα, ένας άνθρωπος με όλη τη σημασία της λέξης,
που με τη στάση της ζωής του μας έδειξε τον δρόμο
προς την αληθινή ευδαιμονία.
Το ελάχιστο που θα μπορούσαμε να πράξουμε είναι
να τον ευχαριστήσουμε μέσα
από τα βάθη της καρδιά μας.
Διογένης, λοιπόν, ο Σινωπεύς ή πιο απλά Διογένης
ο Κύων, ο διασημότερος και μεγαλύτερος
Κυνικός Φιλόσοφος.
Γεννήθηκε περίπου το 400 π.κ.ε. αλλά κάποιοι
θρύλοι αναφέρουν πως ήρθε στο φως τη μέρα
που πέθανε ο Σωκράτης το 399 π.κ.ε.
Όσο για τον θάνατό του και αυτός διαποτισμένος
με αρκετούς θρύλους, λένε πως συνέβει το 323 π.κ.ε.,
την ίδια ημέρα που πέθανε ο Αλέξανδρος στην Βαβυλώνα.
Κατά τα μέσα του 4ου π.κ.ε. αιώνα ήλθε στην Αθήνα
εξόριστος από τη γενέτειρά του Σινώπη του Πόντου,
επειδή με τον τραπεζίτη πατέρα του Ικεσία
είχαν παραχαράξει το νόμισμα της πόλης.
«Διογένης, γιος του Ικεσία, τραπεζίτης στο επάγγελμα,
από τη Σινώπη. Ο Διογένης όταν εξορίστηκε
από την πατρίδα του για κάποια παραχάραξη
νομισμάτων, ήλθε στην Αθήνα, σχετίστηκε
με τον κυνικό Αντισθένη, αισθάνθηκε έλξη
για τον τρόπο ζωής του και ακολούθησε την κυνική
φιλοσοφία αδιαφορώντας
για την μεγάλη του περιουσία»
(Σούδα, “Διογένης” n. 1143).
Είτε λόγω της παραχάραξης είτε λόγω πολιτικών
διώξεων, βρέθηκε στην Αθήνα και σχετίστηκε
με τον Αντισθένη, εντυπωσιασμένος
από την φιλοσοφία του, την οποία ασπάστηκε
ώσπου τελικά ξεπέρασε σε φήμη τον δάσκαλό του.
Σύμφωνα με αναφορές λίγο μεταγενέστερων συγγραφέων,
είχε επιδείξει και συγγραφικό έργο, αλλά δυστυχώς
δεν διασώθηκε τίποτα. Οι ιστορίες με τον Διογένη
θα λέγαμε πως είναι αληθινές και απεικονίζουν
την συνέπεια του χαρακτήρα του.
Ζούσε σε ένα πιθάρι και σκληραγωγούσε τον εαυτό του
ακόμα και στις εναλλαγές του καιρού.
Το μόνο που διέθετε ήταν ένα ξύλινο κύπελλο,
το οποίο και αυτό το πέταξε, όταν είδε ένα παιδί
να πίνει νερό με τις χούφτες του.
«Όταν κάποτε ο Διογένης είδε ένα παιδί να πίνει νερό
με τα χέρια, πέταξε από το δισάκι του το κύπελλο
λέγοντας:
«Ένα παιδί με έχει νικήσει στην απλότητα»
(Διογένης Λαέρτιος,
Φιλοσόφων βίων και δογμάτων συναγωγή VII 37.)
*Βλέποντας ο Διογένης, Μεγαρίτες να χτίζουν
μεγάλα τείχη, τους είπε «Μην έχετε έγνοια πόσο
μεγάλα θα είναι τα τείχη αλλά πόσο μεγάλοι θα είναι
εκείνοι που θα σταθούν επάνω σε αυτά».
*Ο Πλάτων τιμούσε τον Διογένη, που τον ονόμαζε
«Σωκράτη μαινόμενο», εκείνος όμως δεν είχε
σε μεγάλη υπόληψη τον ιδρυτή της Ακαδημίας
και δεν άφηνε ευκαιρία να τον ειρωνεύεται.
Όταν ο Πλάτων διατύπωσε τον γνωστό ορισμό
για τον άνθρωπο: «Ζώον δίπουν άπτερον»
(ζώο με δύο πόδια και χωρίς φτερά) ο Διογένης
μάδησε ένα πετεινό και τον παρουσίασε στην αγορά
λέγοντας «Ιδού ο άνθρωπος του Πλάτωνος»
κι αυτός τότε συμπλήρωσε τον ορισμό
με το «και πλατώνυχον».
*Μια μέρα μπήκε στο πλουσιόσπιτο του Πλάτωνα
και με τα ξυπόλυτα (και βρώμικα) πόδια του πατούσε
στα χαλιά λέγοντας
«πατώ τον του Πλάτωνος τύφον (ματαιοδοξία)».
*Όταν ο Πλάτων τον είδε μια μέρα να γευματίζει
μονάχα με ψωμί κι ελιές, δεν κρατήθηκε
και τον πείραξε λέγοντας: «Αν είχες πάει στο Διονύσιο,
δε θα ‘τρωγες τώρα ελιές». Ο Διογένης όμως
δεν του τη χάρισε: «Αν έτρωγες ελιές δε θα χρειαζόταν
να πάς στον Διονύσιο» (Σημείωση: Ο Διονύσιος
ήταν τύραννος των Συρακουσών ο δε Πλάτων πήγε
κοντά του προσπαθώντας να εφαρμόσει στην πράξη
τις ιδέες που είχε διατυπώσει στην «Πολιτεία» του).
*Όταν κάποιος του είπε, «οι περισσότεροι άνθρωποι
γελούν μαζί σου», η απάντησή του ήταν,
«πολύ πιθανόν οι γάιδαροι να γελούν μ’ αυτούς·
αλλά όπως δεν τους νοιάζει για τα γαϊδούρια,
ούτε και μένα με νοιάζει γι’ αυτούς».
*Όταν από τα βάθη της Ασίας ο Αλέξανδρος
έστειλε στον τοποτηρητή του Αντίπατρο μήνυμα
με κάποιον αγγελιοφόρο, που λεγόταν Αθλίας,
ο Διογένης σχολίασε:
«Αθλίας παρ΄αθλίου δι΄αθλίου προς άθλιον»
(Ο άθλιος στέλνει άθλια επιστολή
με τον Άθλιο προς ένα άθλιο).
Τέλος, όταν ο Αλέξανδρος
μετά το "αποσκότησόν με"
απομακρυνόμενος λέγεται ότι ψιθύρισε
ότι αν δεν ήμουν ο Αλέξανδρος
θα ήθελα να ήμουν ο Διογένης
λένε κάποιοι πως ο Διογένης σχολίασε λέγοντας
Εγώ πάντως δεν θα ήθελα να ήμουν ο Αλέξανδρος
δηλαδή στη θέση του Αλέξανδρου.
Μα φυσικά όλα αυτά είναι εικασίες
αλλά θα μπορούσε κάλλιστα να είχαν συμβεί έτσι.
Ο Διογένης πέθανε 323 π.χ στην Κόρινθο
πολύ γέρος και κατά την παράδοση
την ίδια μέρα που πέθανε στη Βαβυλώνα
ο Αλέξανδρος.
Οι Κορίνθιοι του έκαναν μεγαλοπρεπή κηδεία
και στον τάφο του έστησαν μαρμάρινο κίονα,
πάνω στον οποίο έστεκε καμαρωτός
ένας σκύλος από μάρμαρο Πάρου.
Ο Μέγας Αλέξανδρος και ο Διογένης είχαν
μια μακρά συζήτηση με μεγάλη σημασία που σώθηκε
από τον Δίονα τον Πλουσαραίο.
Σε αυτή ο Διογένης εξηγεί στον Αλέξανδρο
πότε ένας βασιλέας είναι ωφέλιμος.
Ο Διογένης αποδίδει την ωφελιμότητα ενός βασιλιά
στο Εάν είναι ωφέλιμος στο λαό.
Για να δώσει ένταση σε αυτόν τον ισχυρισμό του λέει:
"Εάν κατακτήσεις όλη την Ευρώπη και δεν ωφελήσεις
τον λαό, τότε δεν είσαι ωφέλιμος.
Εάν κατακτήσεις όλη την Αφρική και την Ασία
και δεν ωφελήσεις τον λαό, πάλι δεν είσαι ωφέλιμος.
Ακόμα και εάν περάσεις τις στήλες του Ηρακλέους
και διανύσεις όλο τον ωκεανό και κατακτήσεις
αυτή την ήπειρο που είναι μεγαλύτερη της Ασίας
και δεν ωφελήσεις τον λαό, πάλι δεν είσαι ωφέλιμος
γιατί δεν ωφελείς το σύνολο".
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου