Αν και γεννήθηκε στο παλάτι του Μον Ρεπό
στην Κέρκυρα με τον τίτλο Φίλιππος της Ελλάδος
και της Δανίας, το 1921 ο πρίγκιπας Φίλιππος,
δούκας του Εδιμβούργου, εντούτοις
δεν τρέφει θερμά αισθήματα για την Ελλάδα.
Είναι ο μοναδικός γιος του πρίγκιπα Ανδρέα της Ελλάδος και της πριγκίπισσας
Αλίκης de Battenberg. Είναι κατά συνέπεια εγγονός του βασιλιά
Γεωργίου 1ου της Ελλάδας, ο οποίος δολοφονήθηκε το 1913,
και εξάδελφος των βασιλέων Γεωργίου II και Παύλου 1ου της Ελλάδας.
Αυτός είναι ο πατέρας του, πρίγκηπας Ανδρέας:
Ο πατέρας του Φιλίππου και η μικρασιατική καταστροφή
Τον Ιούλιο του 1921 ο πρίγκηπας Ανδρέας, μετά την κατάληψη
του Εσκί Σεχίρ έφθασε ως διοικητής της 12ης μεραρχίας, με το βαθμό
του υποστράτηγου, στο μικρασιατικό μέτωπο.
Προήχθη αμέσως σε αντιστράτηγο τον Ιούλιο του 1921
πριν την εκστρατεία του Σαγγαρίου.
Ως αντιστράτηγος ήταν διοικητής του Β’ Σώματος Στρατού, το οποίο έπρεπε
να κινηθεί δια μέσου της Αλμυράς Ερήμου για την κατάληψη της Άγκυρας.
Οι άνδρες του έφτασαν στο σημείο να τον αποκαλούν
στις μεταξύ τους συζητήσεις «καψοκαλύβα»,
λόγω της τακτικής του να διατάζει την πυρπόληση
των αγροτικών κατοικιών των τούρκων χωρικών.
Μετά τη λήξη των επιχειρήσεων της αποτυχημένης εκστρατείας
Σαγγαρίου-Αγκύρας (Σεπτέμβριος 1921) του αφαιρέθηκε η διοίκηση
του Β’ Σώματος Στρατού από τον διοικητή της Στρατιάς αντιστράτηγο Παπούλα
λόγω ανικανότητας και καταφανούς ανεπάρκειας στη διοίκηση
μεγάλων μονάδων στρατού. Πριν τη λήξη της Μικρασιατικής εκστρατείας
έφυγε από την Μικρά Ασία και επέστρεψε στην Ελλάδα.
Συνελήφθη και καταδικάστηκε ο πρίγκηπας Ανδρέας
Μετά την Μικρασιατική Καταστροφή και την επανάσταση του Πλαστήρα
με διαταγή του Πάγκαλου ο Πρίγκηπας Ανδρέας συνελήφθη στην Κέρκυρα
τον Νοέμβριο του 1922 από τον συνταγματάρχη Χρήστο Λούφα
και μεταφέρθηκε στην Αθήνα για να δικαστεί στο στρατοδικείο.
Είχε προηγηθεί η δίκη και η εκτέλεση των έξ.
Στη δίκη που ακολούθησε ο πρίγκηπας Ανδρέας καταδικάσθηκε σε θάνατο
με την κατηγορία της αρνήσεως εκτελέσεως διαταγής του αρχηγού της στρατιάς
κατά τις μάχες του Σαγγαρίου το Σεπτέμβριο του 1921.
Η απόφαση όμως δεν εκτελέστηκε από την Επαναστατική Στρατιωτική Κυβέρνηση,
λόγω μεσολάβησης της βρετανικής κυβέρνησης μέσω του Άγγλου πλοιάρχου Τάλμποτ.
Στιγμιότυπο από την δίκη του πρίγκιπα Ανδρέα από έκτακτο
επαναστατικό δικαστήριο (στο κτίριο της Παλαιάς Βουλής), στις 3 Δεκεμβρίου 1922:
Με παρέμβαση του Πάγκαλου το στρατοδικείο του αναγνώρισε
το ελαφρυντικό «της τελείας απειρίας περί την διοίκησιν ανωτέρων μονάδων»
και τον καταδίκασε στις 20 Νοεμβρίου 1922 στην ποινή της ισόβιας υπερορίας
και της διαγραφής από το μητρώο των αξιωματικών.
Αμέσως μετά την καταδίκη του με τη συνοδεία του συμμαθητή του
από τη σχολή Ευελπίδων Πάγκαλου, και του Τάλποτ μεταφέρθηκε στο Φάληρο
και αναχώρησε με το βρετανικό αντιτορπιλλικό «Καλυψώ».
Το πλοίο σταμάτησε στην Κέρκυρα για να παραλάβει την οικογένειά του
και μετά κατευθύνθηκε προς την Ιταλία.
Στη συνέχεια μαζί με την οικογένειά του έφυγαν για τη Γαλλία
και εγκαταστάθηκαν στο προάστιο του Παρισίου, Σαιν Κλού, φιλοξενούμενοι
της εύπορης συζύγου του αδελφού του Γεωργίου, Πριγκίπισας Μαρία Βοναπάρτη.
Eδώ, όλη η οικογένεια του πρίγκηπα Ανδρέα,
στο Σαιν Κλου του Παρισιού, το 1928.
Το ξανθό αγόρι είναι ο πρίγκηπας Φίλιππος
Ο Φίλιππος σπούδασε στη Γερμανία, τη Μεγάλη Βρετανία και τη Σκωτία
και σε ηλικία 18 ετών εντάχθηκε στο βρετανικό ναυτικό.
Μετά τον πόλεμο ο Φίλιππος πήρε την άδεια να παντρευτεί την Ελισάβετ.
Πριν από την ανακοίνωση του γάμου, απαρνήθηκε τους ελληνικούς
βασιλικούς τίτλους και την ορθόδοξη θρησκεία και πήρε βρετανική υπηκοότητα,
ενώ άλλαξε και το όνομά του σε Φίλιππο Mountbatten.
Πρόσφατα, η βρετανική εφημερίδα Mirror προσπάθησε να απαντήσει
στην απορία που έχει δημιουργηθεί και στο παρελθόν για ένα «κενό»
στη ζωή του Φιλίππου και της Ελισάβετ.
Το ερώτημα είναι «γιατί η βασίλισσα, που έχει ταξιδέψει
στη μακρά βασιλική της θητεία σε 196 χώρες, δεν έχει επισκεφθεί
ποτέ την Ελλάδα, πατρίδα του συζύγου της Φίλιππου;».
Για να δώσει απαντήσεις, εκλήθη ο ιστορικός, ειδικευμένος στη βασιλεία,
Hugo Vickers, ο οποίος ανέφερε ότι ο «σνομπισμός» της Ελισάβετ
προς την Ελλάδα έχει να κάνει με την κακή μοίρα και κατάληξη
του βασιλικού θεσμού στη χώρα -μια κατάληξη που επηρέασε και τον Φίλιππο.
«Το 1922, όταν ο πρίγκιπας Φίλιππος ήταν μωρό, η οικογένειά του αναγκάστηκε
να εγκαταλείψει τη χώρα μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή.
Η οικογένεια εξορίστηκε και κατέφυγε στη Γαλλία, όπου άλλαξαν
το επώνυμό τους σε Mountbatten», λέει ο ιστορικός.
Ο πρίγκηπας Ανδρέας της Ελλάδας, πατέρας του Φιλίππου:
Σύμφωνα με τον ίδιο, ο Φίλιππος δεν συμπαθεί την Ελλάδα
γιατί «οδήγησαν σε δίκη τον πατέρα του (πρίγκιπας Ανδρέας)
και παραλίγο να οδηγηθεί στο εκτελεστικό απόσπασμα για τις ευθύνες του
στη Μικρασιατική Καταστροφή».
Δικό μας σχόλιο:
Η ιστοσελίδα βέβαια αυτή σημειώνει:
Το 1928 εξέδωσε το βιβλίο "Δορύλαιον - Σαγγάριος 1921".
Το 1935 αποκαταστάθηκε στον βαθμό του και στη συνέχεια
πραγματοποίησε σύντομα ταξίδια στην Ελλάδα.
Φυσικά δεν μπορούμε να γνωρίζουμε από που αντλεί
τις πληροφορίες του ο συντάκτης αλλά θεωρούμε ότι πολύ πιθανόν
να έχει γίνει και αυτό.
Εκείνο όμως που είναι σίγουρο είναι ότι:
Ο αείμνηστος καθηγητής Νεοκλής Σαρρής, σε παρέμβασή του με τίτλο
«Η Μικρασιατική Εκστρατεία και η Σμύρνη
όπως δεν έχει μέχρι σήμερα ιστορηθεί», στο ένθετο της εφημερίδας ΤΟ ΠΑΡΟΝ
με τον εξαιρετικά ενδιαφέροντα τίτλο:
«Τι οδήγησε στην Μικρασιατική Τραγωδία – Μπορούσε να αποφευχθεί;»
μεταξύ άλλων αναπτύσσει την άποψη περί απέχθειας και ρατσισμού
έναντι των Μικρασιατών που κυριαρχούσε στην βασιλική παράταξη των Αθηνών
και η οποία απετέλεσε και το κυριότερο αίτιο της καταστροφής.
Συνδυάζοντας την πεποίθηση αυτή με στρατιωτικές υποθέσεις και θεωρίες,
η όλη Μικρασιατική Εκστρατεία λαμβάνει απρόβλεπτες ιστορικές διαστάσεις:
«Η αρνητική αυτή έναντι των Μικρασιατών, Σμυρνιών, Ποντίων κ.ά. στάση
έχει και ένα τραγικό επακόλουθο: την ίδια την Μικρασιατική Καταστροφή!
Δεν πρέπει να λησμονούμε ότι ο πρίγκιπας Ανδρέας
(πατέρας του Φιλίππου, συζύγου της βασίλισσας Ελισάβετ της Αγγλίας),
ο οποίος χάρη στην ξενική παρέμβαση γλίτωσε την τελευταία στιγμή
την παραπομπή του στο στρατοδικείο που δίκασε και καταδίκασε τους Έξι,
με την κατηγορία ότι ως αξιωματικός υπήρξε ένας από τους υπαιτίους
της καταστροφής, έγραφε σε ιδιωτική επιστολή ότι
θα έπρεπε να άφηναν τους Σμυρνιούς και Μικρασιάτες
να τους σφάξουν οι κεμαλικοί,
για να μη μολύνουν ως ακραιφνείς βενιζελικοί την Ελλάδα!
Το ανόσιο όμως ομολόγημα του πρίγκιπα Ανδρέα υποσυνείδητα υπήρχε,
όπως θα δούμε στην συνέχεια και σε άλλους, με πρώτο ίσως
τον αρχιστράτηγο της ήττας και ένα από τους Έξι, Χατζανέστη,
που έπασχε από σοβαρότατο ψυχικό νόσημα.
Όπως μας πληροφορεί ο καθηγητής Μπιλγκέ Ουμάρ σ’ ένα πολύ περιεκτικό
και ενδιαφέρον έργο του που τιτλοφορείται
«Οι τελευταίες ημέρες των Ελλήνων στη Σμύρνη», μόλις διερράγη το μέτωπο
και άρχισε η οπισθοχώρηση των ελληνικών στρατευμάτων,
ο Κεμάλ δίχως χρονοτριβή εισήλθε στη Σμύρνη με το επιτελείο του,
με τη συνοδεία μόνον ενός σώματος ιππικού των σπαθοφόρων με διοικητή
τον Φαχρεντήν πασά (Αταλάη).
Η διαταγή του Χαντζανέστη προς τις οπισθοχωρούσες δυνάμεις ήταν
να παρακάμψουν την πόλη της Σμύρνης και να προωθηθούν
προς τις περιφερειακές προκειμένου να επιβιβαστούν στα πλοία του στόλου
που ναυλοχούσε στην περιοχή.
Παρά ταύτα μια ταξιαρχία, προερχόμενη από το Σεϋντίκιοϊ, κατά λάθος
θέλησε να διέλθει από τη Σμύρνη και αποδεκατίστηκε από τους σπαθοφόρους.
Σημειώνει λοιπόν ο Τούρκος ερευνητής σε υποσημείωση (σελ. 294 υποσημ. 16)
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου