Δευτέρα 6 Ιουνίου 2016

ΡΟΠΤΡΟ: Ένα "κόσμημα" στην απλή καθημερινή μας ζωή.

Σήμερα θα σας μιλήσω για ένα αντικείμενο
 της οικιστικής μας διακόσμησης που είναι
 και ένα πανέμορφο αντικείμενο Τέχνης.
Φυσικά γνωρίζετε για το: ΡΟΠΤΡΟ
Το ΡΟΠΤΡΟ, (The Door Knocker 
όπως θα το συναντήσετε στην Αγγλική ορολογία), 
είναι άμεσα συνυφασμένο
 με το παραδοσιακό και ιστορικό
 "ΧΤΥΠΗΜΑ της ΠΟΡΤΑΣ" ενός σπιτιού 
στο οποίο φτάνει κάποιος επισκέπτης.
Η Ιστορία του αποτελεί κάτι σαν θρύλο και έρχεται
 τόσο μακριά όσο και η ανάγκη για να γίνει φανερή
 η ανθρώπινη παρουσία σε ένα άλλο σπίτι
 με το χτύπημα της πόρτας. 
Στην καθημερινή Ελληνική μπορείτε
 να το συναντήσετε με τον όρο:

"ΕΠΙΘΥΡΟ ΧΕΡΑΚΙ"
Τι ξέρουμε αλήθεια για το ΡΟΠΤΡΟ; 
Ποια είναι η ιστορία του; η διαδρομή στο χρόνο
 και στην παράδοση; η εξέλιξη της λειτουργίας του;

"ΡΟΠΤΡΟ" στους Μυθολογικούς χρόνους ήταν
ένα μουσικό όργανο που το χρησιμοποιούσαν 
οι Ιερείς της Θεάς ΡΕΑΣ. (Λουκιανός). 
Ήταν χάλκινος κρίκος με τεντωμένη μεμβράνη 
με κρόταλα όπως επίσης με έγχορδα και πνευστά
 για τις τελετές προς τιμήν της Θεάς.

Στα ΟΜΗΡΙΚΑ χρόνια, 8ος αιώνας π.Χ. 
η έννοια του ΡΟΠΤΡΟΥ
αλλάζει στην πατρίδα μας. 
Καθιερώνεται το "ΕΥΘΥ ΡΟΠΤΡΟ" 
με θέση κάθετη στο έδαφος και συνδεόταν 
με την πόρτα με ένα αθέατο καρφωμένο
 μεταλλικό στοιχείο όπου ανασηκωνόταν 
και χτυπούσε πάνω στο ξύλο της πόρτας σε μεταλλική 
πλάκα για να κάνει θόρυβο ειδοποίησης.
Στη συνέχεια της ιστορίας ακολουθεί η εξέλιξή του, 
η οποία είναι περίπου η εξής:

ΚΛΑΣΙΚΗ ΕΛΛΑΔΑ:  Εδώ το ΡΟΠΤΡΟ συνδέεται
 με τη λέξη "ΡΟΠΗ" δηλαδή την προς τα κάτω φορά
 και έτσι καθιερώνεται στην καθημερινή ζωή 
των ανθρώπων.

ΒΥΖΑΝΤΙΝΑ ΧΡΟΝΙΑ:  Ο ΚΡΙΚΟΣ ήταν 
η πιο διαδομένη μορφή ΡΟΠΤΡΟΥ
 μαζί με την κεφαλή Λιονταριού. 
Τα καλύτερα ΡΟΠΤΡΑ της Βυζαντινής 
εποχής ήταν στη Θεσσαλονίκη. Η Κλασική επιρροή 
χάνεται και πλέον έχουμε Δυτικές επιρροές τέχνης.
ΜΕΣΑΙΩΝΙΚΟΙ ΧΡΟΝΟΙ:  Μέχρι τον 15ο αιώνα 
έρχεται το ΓΟΤΘΙΚΟ ΡΟΠΤΡΟ 
με διάφορες παραλλαγές.
 Κυριαρχεί και πάλι η Κεφαλή Λιονταριού
 αλλά η χαίτη του ανοίγει σε κορυφές γεωμετρικές. 
Επίσης έχουμε Ρόπτρα με μορφή Αμπέλου 
και Τσαμπιά σταφυλιού και τέλος έρχεται
 και η σιδερόβεργα.
ΑΝΑΓΕΝΝΗΣΗ:  Το ΡΟΠΤΡΟ εδώ γνωρίζει
 την "χρυσή" εποχή του, με μεγάλη ανάπτυξη 
και διάδοση όπως επίσης και με άπειρες 
ελεύθερες μορφές τέχνης.
 Τα σχέδια είναι τέλεια και αρμονικά γλυπτά 
που παριστάνουν μορφές είτε ζώα.
Στον Νεώτερο Ελλαδικό χώρο, κύρια των πόλεων 
έχουμε τη διάδοση του ΡΟΠΤΡΟΥ με απλή 
σιδερένια λάμα, τα οποία εμφανίστηκαν 
γύρω στα 1700 και κυριάρχησαν από το 1900 και μετά.
 Η Μορφή τους συνήθως παριστάνει χερούλια.
Στην Νησιωτική Ελλάδα το ΡΟΠΤΡΟ
 έχει περισσότερο καλλιτεχνική μορφή και συνδέεται
 με τον κόσμο των λουλουδιών έχοντας ιδιαίτερη 
φινέτσα και λεπτότητα. 
Ακόμα υπάρχουν ζώα που θυμίζουν Αρχαία Ελλάδα 
(Δελφίνι, Κύκνος, Αετός, Περιστέρι,
 Λιοντάρι, Πάνθηρας κλπ). 
Επίσης στην νησιωτική Ελλάδα θα συναντήσει 
κανείς και ΡΟΠΤΡΑ με μορφή ΔΑΙΜΟΝΩΝ, 
που θεωρούνταν και ως ΦΥΛΑΚΕΣ των ΣΠΙΤΙΩΝ. 




Περιττό να τονίσουμε ότι στα σύγχρονα χρόνια, 
στην αρχιτεκτονική διακόσμηση των πολυκατοικιών
 το ΡΟΠΤΡΟ εξαφανίστηκε, για πρακτικούς λόγους 
αλλά επίσης εξαφανίστηκε και από την διακόσμηση
 των σύγχρονων μικρών κατοικιών 
(μονοκατοικία-διπλοκατοικία). 
Στη θέση τους φυσικά εμφανίστηκαν 
τα ηλεκτρικά κουδούνια ειδοποίησης.

Όμως, τα τελευταία χρόνια, η σύγχρονη 
αρχιτεκτονική κατοικίας και κύρια της μονοκατοικίας
 αλλά και της εξοχικής ή περιφερειακής κατοικίας,
 επανέφερε μαζικά VINTAGE αρχιτεκτονικές
 αντιλήψεις, στις οποίες φυσικά το ΡΟΠΤΡΟ 
επανέρχεται θριαμβευτικά.

Προσωπικά λατρεύω το ΡΟΠΤΡΟ....! 
Είναι ένα χρηστικό αντικείμενο Τέχνης που περικλείει 
μια απίστευτη θετική αύρα δημιουργίας τόσο 
στο σχεδιασμό όσο και στη χρήση του. 
Είναι σαν να κουβαλάει μηνύματα στον επισκέπτη, 
σαν να διηγείται ιστορίες για το, προς επίσκεψη,
 σπιτικό, σαν να κρατεί καλά κρυμμένα μυστικά.
Για μένα, ένα μικρό αντικείμενο "λατρείας"
 και αγάπης, που πιστεύω αξίζει να πάρει 
ξανά πρωτεύουσα θέση στα σπίτια μας, όπου φυσικά 
αυτό είναι εφικτό ακόμα και σε μια εσωτερική 
πόρτα πολυκατοικίας αν θέλετε.
Η πηγή μας είναι από το BLOG του φίλου μου του Γιάννη.

Δεν υπάρχουν σχόλια :