«Τα αγάλματα του Δαιδάλου λ.χ. εντάσσονται
σε μια κατηγορία έργων, των οποίων
η Αθηνά και ο Ήφαιστος είναι οι δημιουργοί.
Γνωρίζουμε για τους τρίποδες που από μόνοι τους
(αυτόματοι) προσέρχονται στη συνέλευση των θεών
και τις χρυσές υπηρέτριες που βοηθούν τον Ήφαιστο
να κινηθεί... Ο Ήφαιστος φιλοτεχνεί ακόμη
και τα σκαλιά από χρυσό και άργυρο που φρουρούν
το παλάτι του Αλκίνοου.
Είναι επίσης ο δημιουργός του ορειχάλκινου Τάλω
(ενός ρομπότ), που τον χάρισε στον Μίνωα
για την προστασία της Κρήτης, της οποίας έκανε
το γύρο ανά τακτά χρονικά διαστήματα...
Η Αθηνά έπλασε από χώμα την Πανδώρα κ.ο.κ...»
(Φρανσουάζ Ντικρού, Ο Δαίδαλος, Ολκός, σ. 112).
Για να γίνουν, όμως, οι θαυμαστές κατασκευές
από τους τεχνίτες του γένους του Ηφαίστου
και της Αθηνάς που ακολούθησαν, έπρεπε η τέχνη
των αρχαίων δημιουργών «να απελευθερωθεί
από τη θρησκεία και τη μαγεία και υποχρεωτικά
να στηριχθεί στην επιστήμη,
ώστε να γίνει η εφαρμογή της»
(πρβλ. Ζαν Πιερ Βερνάν, Μύθος
και σκέψη στην αρχαία Ελλάδα, Ολκός, σ. 285 κ.ε.).
Η διάνοιξη της υπόγειας σήραγγας-υδραγωγείου λ.χ.
στη Σάμο από τον Ευπαλίνο προϋποθέτει τη χρήση
δύσκολων μεθόδων τριγωνισμού.
Το ίδιο η κατασκευή από τον Αρχύτα τον 4ο αι.
«περιστεράς ξυλίνης πεισμένης» και τόσα άλλα
αντικείμενα, που προκαλούν την κατάπληξη
και το θαυμασμό, απαιτούν γνώσεις Μηχανικής,
Γεωμετρίας, Τριγωνομετρίας κ.λπ.
Αιτούμενο των πρώτων επιστημόνων ήταν πώς
με μια μηχανή [έξυπνη, δόλια, πονηρή επινόηση]
«τα τε ελάττονα κρατεί των μειζόνων»
(Αριστ., Μηχανικά 847 α22),
πώς τα μικρότερα και ασθενέστερα
να αντισταθμίζουν, να εξουσιάζουν και να κυριαρχούν
(με τον πολλαπλασιασμό της δύναμης από τη μηχανή)
πάνω στα μεγαλύτερα και ισχυρότερα,
ώστε ο άνθρωπος να ξεφεύγει από την αμηχανία
και την απορία συνεχίζοντας την πορεία του.
Νίκος Βαρδιάμπασης
ΚΙΝΟΥΜΕΝΕΣ ΚΟΥΚΛΕΣ
Ο Όμηρος και ο Πλάτωνας αναφέρουν
ότι ο Δαίδαλος ανάμεσα στις άλλες
εντυπωσιακές του κατασκευές έφτιαξε
και κούκλες για τα παιδιά του Μίνωα.
Σαν βασιλικά παιχνίδια δεν ήταν συνηθισμένες
αλλά μπορούσαν να μιλάνε και να κινούνται.
Λέγεται μάλιστα ότι αναγκαζόταν να τις δένουν
για να μην τους φεύγουν μακριά και τις χάνουν.
Το ίδιο λέγεται και για τους μηχανικούς
ανθρωπόμορφους φύλακες του λαβύρινθου
που κινούταν με υδράργυρο.
ΤΑΛΩΣ
Ένα από τα πιο γνωστά αρχαία ρομπότ
στην Ελλάδα ήταν ο διάσημος Τάλως.
Κατασκευάστηκε από τον Θεό Ήφαιστο
σαν δώρο στον βασιλιά της Κρήτης Μίνωα.
Ο Τάλως ήταν τεράστιος ανθρωπόμορφος
και χάλκινος. Προστάτευε την Κρήτη
από τους εχθρούς της και επέβλεπε
την εφαρμογή των νόμων. Μπορούσε να κινείται
πολύ γρήγορα και ήταν σε θέση να κάνει
σε μία μέρα τρεις φορές τον γύρο της Κρήτης
(περίπου 250 klm/h). Είχε την δύναμη
να εκσφενδονίζει τεράστιους βράχους εναντίον
των αντιπάλων του ή να τους καίει
με την αναπνοή του που πετούσε φωτιά!
Με αυτόν τον τρόπο έδιωχνε τα εχθρικά πλοία,
προστατεύοντας την Κρήτη.
Όπως λέει ο μύθος, όταν οι Αργοναύτες
επέστρεφαν απ' την Κολχίδα, με την δύναμη
της μάγισσας Μήδειας κατάφεραν να καταστρέψουν
τον Τάλω. Η Μήδεια κατάφερε να προκαλέσει
σύγχυση στον Τάλω και τραυματίστηκε άσχημα
στο πόδι του. Το αίμα έφυγε απ' την μία και μόνη
φλέβα του σαν λιωμένο μέταλλο!
Μία άλλη εκδοχή της ίδιας ιστορίας αναφέρει
ότι ο Ποίας (πατέρας του Φιλοκτήτη) τόξευσε
ένα βέλος στην φτέρνα του ρομπότ, μία βίδα
πετάχτηκε και το αίμα των Θεών, έρευσε έξω
απ' το μεταλλικό σώμα!
Αρκετά νομίσματα στα οποία εικονίζεται
ο Τάλως βρέθηκαν στην πόλη της Φαιστού.
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου