Ο Ναός της (Αθηνάς) Αφαίας βρίσκεται στην Αίγινα,
στο ιερό αφιερωμένο στην ομώνυμη θεότητα.
Η θεότητα ταυτίζεται με την κρητική Δίκτυννα ή Βριτόμαρτη.
Σύμφωνα με μια σύμπτυξη μύθων από την ελληνική μυθολογία,
ο βασιλιάς της Κρήτης Μίνως ερωτεύθηκε τη Βριτόμαρτη
και την κυνηγούσε και εκείνη για να γλυτώσει έπεσε στη θάλασσα.
Την έσωσαν όμως ψαράδες που τη μετέφεραν στην Αίγινα,
αλλά κι εκεί την κυνηγούσε ένας από αυτούς.
Κατέφυγε λοιπόν στο ιερό άλσος της Άρτεμης και εξαφανίστηκε
με τη βοήθεια της θεάς.
Σίγουρη είναι η σχέση της με την Άρτεμη, καθώς αλλού αναφέρεται
η Βριτόμαρτις ως νύμφη, κόρη της, ενώ η ίδια η Άρτεμη
έχει τα λατρευτικά ονόματα Αφαία, Βριτόμαρτη, Δίκτυννα.
Όταν οι ντόπιοι έψαξαν να τη βρουν βρήκαν στη θέση της ένα άγαλμα
κι έτσι την ονόμασαν Αφαία (δηλαδή άφαντη).
Στη θέση εκείνη ίδρυσαν αργότερα οι Αιγινήτες ένα ιερό
και αργότερα χτίστηκε ναός, ο οποίος χρονολογείται
στις αρχές του 5ου αιώνα π.Χ. μετά τη Ναυμαχία της Σαλαμίνας,
στην οποία πήρε μέρος και το νησί.
Η εύρεση της θεότητας πραγματοποιήθηκε μετά την ανακάλυψη
αρχαϊκής επιγραφής.
Ο αρχικός τύπος του ονόματός της είναι Άφα.
Το ιερό της Αφαίας το αναφέρει ο Παυσανίας.
Πριν βρεθούν οι επιγραφές, το θεωρούσαν ιερό
της Αθηνάς ή του Ηρακλή.
Ο χώρος του ιερού παρουσιάζει ίχνη λατρείας από την ύστερη
Μυκηναϊκή περίοδο (1300 π.Χ.) γυναικείας θεότητας της γονιμότητας.
Στη σπηλιά που λέγεται από το μύθο ότι
κρύφτηκε η Βριτόμαρτις όταν έφτασε στην Αίγινα
βρέθηκαν ειδώλια προελληνικής
γυναικείας θεότητας, της Ευγονίας.
Αργότερα η θεότητα αυτή ταυτίστηκε με τη θεά Αθηνά
και έτσι προέκυψε η Αφαία Αθηνά.
Λεπτομέρεια από τα γλυπτά του ναού της Αφαίας,
που εκτίθενται στη Γλυπτοθήκη του Μονάχου.
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου