Παράπονα εξέφραζε, στον Χρόνο, ο Φλεβάρης
γιατί δεν είχε και αυτός τριάντα μέρες πάντα.
Κόψε μια μέρα του Μαρτιού και μία του Γενάρη
να ’χουμε όλοι δίκαια, από τριάντα μέρες.
Αυτά και περισσότερα, του ‘λεγε ο Φλεβάρης,
αιώνες πριν μου έκοψαν, ολόκληρη μια μέρα.
Με λένε κουτσοφλέβαρο και με γνωρίζουν ήδη
και σαν τον μήνα των νεκρών απ’ όπου τα’ όνομά μου.
Ναι, μα είσαι μήνας της χαράς και των ερωτευμένων,
απάντησε ο γέροντας, ο Χρόνος, του Φλεβάρη.
Πάν Καρτσωνάκης
Στα λατινικά η λέξη Φεβρουάριος (februarius) προέρχεται
από το ουσιαστικό februum, που σημαίνει καθαρμός, κάθαρση,
λόγω των θρησκευτικών εορτών εξαγνισμού και καθαρμού (Februa ή Februatio)
που τελούνταν στη Ρώμη στη διάρκεια του μήνα.
Αρχικά, πάντως, ο Φεβρουάριος είχε 29 ημέρες στα κοινά
και 30 ημέρες στα δίσεκτα έτη, το 4 π.Χ. όμως ο αυτοκράτορας
Οκταβιανός Αύγουστος που αφαίρεσε μία ημέρα, την οποία πρόσθεσε
στο μήνα Αύγουστο που έφερε το όνομά του.
Η αρχή του Τριωδίου αναγγελλόταν με πυροβολισμούς και με ταμπούρλα
και γινόταν ιδιαίτερα αισθητή την Τσικνοπέμπτη.
Όπως αναφέρει ο Γεώργιος Ν. Αικατερινίδης,
«την Τσικνοπέμπτη, σφάζονται σε πολλά μέρη τα χοιρινά,
κυρίως στη νότια Ελλάδα και σε ορισμένα νησιά.
Το Σάββατο όμως της ίδιας εβδομάδας, καθώς και τα δύο επόμενα Σάββατα,
της Τυρινής και εκείνο της πρώτης εβδομάδας της Σαρακοστής,
των Αγίων Θεοδώρων, είναι αφιερωμένα στη μνήμη των πεθαμένων.
Στα Ψυχοσάββατα αυτά φαίνεται ότι συνεχίζεται αρχαία συνήθεια,
αν λάβουμε υπόψη ότι στα Ανθεστήρια, που τελούνταν στην αρχαία Αθήνα
την ίδια περίπου εποχή που σήμερα είναι οι Αποκριές,
η τρίτη ημέρα, οι Χύτροι, ήταν ημέρα των ψυχών, με προσφορές
πανσπερμίας στους νεκρούς και σπονδές από νερό πάνω στους τάφους».
— Γεώργιος Ν. Αικατερινίδης
Στα Ψυχοσάββατα οι ψυχές κάθονται επάνω στα δέντρα και τα βλαστάρια
του αμπελιού, γι’ αυτό δεν κόβουν ως τότε βλαστάρια,
μήπως πέσουν οι ψυχές που είναι καθισμένες επάνω σε αυτά και κλάψουν.
Σύμφωνα με τον Γεώργιο Δημητροκάλλη, «τούτο το κάθισμα των ψυχών
πάνω στα δέντρα έχει ρίζες προχριστιανικές, κι έχουμε παραστάσεις αρχαίες,
κι ακόμα και χριστιανικές, κι ας μην το ‘χει στις διδαχές του ο χριστιανισμός.
Αυτό γιατί αυτές οι δοξασίες είναι πανάρχαιες και οικουμενικές,
αποκαλούν μάλιστα των φύλλων του δάσους το θρόισμα,
ψυχοθρόισμα, μουρμούρισμα των ψυχών».
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου