Ο ναός του Επικουρίου Απόλλωνα στις Βάσσες της Φιγαλείας
είναι ένας από τους σπουδαιότερους και επιβλητικότερους της αρχαιότητας.
Αφιερώθηκε από τους Φιγαλείς στον Απόλλωνα διότι τους βοήθησε να ξεπεράσουν
μια επιδημία πανώλης. Ο ναός υψώνεται στα 1.130 μέτρα, στο κέντρο της Πελοποννήσου,
πάνω στα βουνά μεταξύ Ηλείας, Αρκαδίας και Μεσσηνίας και βρίσκεται
14 χλμ. νότια της Ανδρίτσαινας και 11 χλμ. βορειοανατολικά των Περιβολίων.
Διοικητικά ανήκει στο Δήμο Οιχαλίας. Ο ναός ανεγέρθηκε το δεύτερο μισό
του 5ου αιώνα π.Χ. (420-410 π.Χ;) και αποδίδεται στον Ικτίνο, τον αρχιτέκτονα
του Παρθενώνα.
Το μνημείο αυτό, ένα από τα καλύτερα σωζόμενα της κλασικής αρχαιότητας
ήταν το πρώτο στην Ελλάδα που ανακηρύχθηκε Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς
από την UNESCO το 1986. Τμήμα της ζωφόρου του ναού αποσπάστηκε το 1814
και εκτίθεται στο Βρετανικό Μουσείο στο Λονδίνο.
Σημειώνεται ότι η σωστή ορθογραφία της λέξης "επικούριος" είναι με "ι"
και όχι "επικούρειος", καθώς προέρχεται από το ότι στην αρχαιοελληνική μυθολογία
ο Απόλλωνας είχε επικουρήσει την περιοχή και όχι από τον Επίκουρο
και τους επικούρειους (π.χ. πυθαγόρειος: από τον Πυθαγόρα),
ενώ η γραφή αυτή χρησιμοποιείται ήδη από τον Παυσανία.
Ο ναός παρέμεινε σε χρήση κατά τα ελληνιστικά και ρωμαϊκά χρόνια όπως φαίνεται
από τις επιδιορθώσεις που δεχόταν η κεραμοσκεπή.
Με την κατάρρευση της στέγης λόγω της φθοράς των ξύλινων δοκαριών της
επήλθε η πρώτη σημαντική καταστροφή.
Η ανθρώπινη επέμβαση ήταν ένας άλλος φθοροποιός παράγοντας.
Το 1765 ο ναός ταυτίσθηκε επιτυχώς από το Γάλλο αρχιτέκτονα J. Bocher.
Το 1812 διενεργήθηκαν οι πρώτες συστηματικές ανασκαφές από τους: J. Foster,
C. R. Cockerell, K. H. von Hallerstein, G. Gropius, J. Linckh,
O. M. Stackerlberg, και P. O. Brondsted και έφεραν στο φως
τις πλάκες της ζωφόρου και το κορινθιακό κιονόκρανο.
Τα ευρήματα μεταφέρθηκαν στη Ζάκυνθο, με τη συγκατάθεση του Βελή πασά,
που είχε δωροδοκηθεί για το σκοπό αυτό.
Το 1814 η ζωφόρος αγοράστηκε με εντολή του Αγγλου αντιβασιλέως Γεωργίου
και το 1815 κατέληξε στο Βρεταννικό Μουσείο.
Ο Άγγλος διανοούμενος Christian Muller χαρακτήρισε την υφαρπαγή των μνημείων
πράξη βανδαλισμού, αντίστοιχη με αυτή του λόρδου Έλγιν.
Στο κέντρο, η μοναδική κολόνα του ναού
με Κορινθιακό κιονόκρανο.
Συμβολίζει το θεό Απόλλωνα.
ΝΤΟΚΙΜΑΝΤΕΡ ΜΕ ΤΟΝ ΝΑΟ,
ΤΟΥ ΑΠΟΛΛΩΝΟΣ,
ΠΡΙΝ ΤΟΝ ΚΑΛΎΨΟΥΝ
Βάσσες - Bassae 1964
(with Greek subtitles)
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου