Ωστόσο, κι όσο έζησε στην λεύτερη πατρίδα...........

Νικήτα τον ονόμαζαν, Νικηταράς ωστόσο

στην ιστορία έμεινε αλλά και Τουρκοφάγος

Ο ανιψιός του στρατηγού, σύντροφος στους αγώνες

για μια πατρίδα λεύτερη με δίχως αφεντάδες.

Ωστόσο, κι όσο έζησε στην λεύτερη πατρίδα

την πίκρα μόνο γνώρισε και την αχαριστία.

Χαρτογιακάδες, ερπετά, «γλύφτες» και κάποιοι άλλοι 

αφού τον ταλαιπώρησαν τον έκαναν επαίτη. 

Περήφανε Νικηταρά, δεν έσκυψες κεφάλι

και το ποτήρι το πικρό το ‘πιες χαμογελώντας. 

                                    Πάν Καρτσωνάκης

Ο Νικήτας Σταματελόπουλος, γνωστότερος ως Νικηταράς 

(Νέδουσα Μεσσηνίας, 1782 - Πειραιάς, 25 Σεπτεμβρίου 1849), 

ήταν Έλληνας οπλαρχηγός και ηγετική μορφή 

της Ελληνικής Επανάστασης του 1821. 

Έμεινε γνωστός και μέσα από το ψευδώνυμό του, ως Τουρκοφάγος.

Γονείς του είναι ο Σταματέλος, αγωνιστής της περιοχής του Λεονταρίου

 και μητέρα του η Σοφία Δημητρίου Καρούτσου από τον Άκοβο του Λεονταρίου, 

δευτερότοκη θυγατέρα και αδελφή της γυναίκας του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη,

 Αικατερίνης και της Μαρίας συζύγου του Ακοβίτη Γιωργάκη Μεταξά 

(Απομνημονεύματα Θ. Κολοκοτρώνη), καθώς και της συζύγου του

 Δημητρίου Κάρτσωνα, από τα Αρφαρά, το όνομα της οποίας είναι άγνωστο. 

Από τα αδέλφια του γνωστά είναι ο Ιωάννης Τουρκολέκας (1805-1816)

 και ο Νικόλαος Σταματελόπουλος.

Διωγμένος και επικηρυγμένος ο πατέρας του από την Μεγάλη Αναστάσοβα 

(καθώς ήταν πολεμικός - από τους Τούρκους, σε ηλικία 16 χρονών πολέμησε 

στην Πάρο με Ρώσικα στρατεύματα)[εκκρεμεί παραπομπή] βρήκε καταφύγιο 

στο νεοσύστατο τότε μικρό συνοικισμό του Λεονταρίου

σημερινό χωριό "Τουρκολέκα" Μεγαλόπολης. 

Εκεί γεννήθηκε ο γιος του Γιάννης (1805) και αδελφός του Νικηταρά 

όπου θανατώθηκε βάναυσα από τους Τούρκους το 1816 

μαζί με τον γερο-Σταματέλο στην Μονεμβασιά και αγιοποιήθηκε αργότερα 

από την Ορθόδοξη Εκκλησία ως "Άγιος Ιωάννης ο Τουρκολέκας".

Το 1816, κατά τον ανηλεή διωγμό των κλεφταρματολών της Πελοποννήσου, 

ο πατέρας του σκοτώθηκε από τους Τούρκους και ο Νικηταράς 

ακολούθησε τον θείο του Κολοκοτρώνη στα Επτάνησα, όπου εντάχθηκε 

στα Ρωσικά τάγματα και μετέβη στην Ιταλία για να πολεμήσει 

κατά του στρατού του Ναπολέοντα.

 Στη συνέχεια επέστρεψε στα Επτάνησα και υπηρέτησε τους Γάλλους,

 οι οποίοι στο μεταξύ τα είχαν καταλάβει με τη συνθήκη του Τίλσιτ. 

Ήταν ένας από τους σημαντικότερους αγωνιστές της Επανάστασης του 1821.

 Συντηρούσε δικό του σώμα ενόπλων με άνδρες 

που προέρχονταν από διάφορα μέρη της Ελλάδας.

Ελληνική Επανάσταση

Το σπίτι που ταμπουρώθηκε ο Νικηταράς στη Μάχη των Δολιανών, 

σήμερα λειτουργεί ως μουσείο.

Με την έκρηξη της Επανάστασης, πήρε μέρος στην πρώτη Μάχη που δόθηκε

 στο Βαλτέτσι της Αρκαδίας στις 24 Απριλίου του 1821

 (είχε προηγηθεί μια συμπλοκή στο Λεβίδι).

 Μετέπειτα, στη Μάχη των Δολιανών, ο Νικηταράς που κρατούσε 

με 450 άντρες τα Άνω Δολιανά, κατάφερε να αποκρούσει χιλιάδες Τούρκους

 που επιτίθενται με πυροβολικό.

Επειδή έπεσαν πολλοί Τούρκοι από το χέρι του εκείνη την ημέρα,

οι άντρες του τον ονόμασαν Τουρκοφάγο.

 Διακρίθηκε και στις μάχες που ακολούθησαν, όπου συνεργάστηκε 

με το θείο του, κυρίως δε στην πολιορκία και την άλωση της Τριπολιτσάς,

 και σε άλλες μάχες στην Στερεά Ελλάδα.

“Του Λεωνίδα το σπαθί,

Νικηταράς θα το φορεί”

Προτομή του Νικηταρά στο ρέμα του Τσάκωνα, 

εκεί όπου εξελίχθηκε η Μάχη των Δολιανών.

Συμμετείχε στην αντιμετώπιση του Δράμαλη στην Πελοπόννησο. 

Όταν οι Έλληνες κατέστρεψαν τη στρατιά του Δράμαλη 

στα στενά των Δερβενακίων, ο Νικηταράς 

μαζί με τους Δημήτριο Υψηλάντη και Παπαφλέσσα, είχε καταλάβει 

τη χαράδρα γύρω από τον Άγιο Σώστη, απ' όπου θα περνούσαν οι Τούρκοι, 

προκαλώντας τους μεγάλη καταστροφή. 

Κατά τη διάρκεια της μάχης μάλιστα έσπασε τρία σπαθιά και όταν έσπασε

 το τελευταίο, το χέρι του έπαθε αγκύλωση και χρειάστηκε γιατρός 

για να του ανοίξει το χέρι και να βγάλει το σπαθί. 

Καθώς ο Δράμαλης υποχωρούσε προς το Άργος, ο Νικηταράς κατέλαβε 

την οχυρή θέση Αγιονόρι και σκότωσε πολλούς Τούρκους 

που προσπάθησαν να διαφύγουν μέσω αυτής. 

Συνετέλεσε στο να υποχωρήσει τελικά ο Δράμαλης, 

υφιστάμενος πανωλεθρία (26 - 28 Ιουλίου 1822).

Ο Νικηταράς πήρε μέρος σε πολλές ακόμη μάχες

 μέχρι που απελευθερώθηκε η χώρα.

ΠΗΓΗ

Μετά την απελευθέρωση διορίζεται υπασπιστής του Καποδίστρια. 

Επί Όθωνα κατηγορείται για συνωμοσία κατά του βασιλιά -«πληρώνει» 

την αντίθεση του στους Βαυαρούς και τον φόβο τους ότι μία ομάδα, η γνωστή 

ως «Φιλορθόδοξη Εταιρεία», στοχεύει στην άνοδο Ρώσου στον ελληνικό θρόνο.

Άλλωστε, το κατηγορητήριο αφορούσε και στον αδελφό

 του πρώτου Κυβερνήτη, Γεώργιο Καποδίστρια.

Κατόπιν της «απειλητικής επέμβασης του Μακρυγιάννη» ο Νικηταράς

 αποφυλακίζεται μετά από σχεδόν δύο χρόνια. 

Είναι όμως τυφλός -έπασχε από διαβήτη, χωρίς να το γνωρίζει, η υγεία του

 κλονίστηκε ανεπανόρθωτα κατά τη φυλάκιση- και λησμονημένος. 

Λέγεται ότι η μία του κόρη τρελάθηκε από θλίψη με τον εκτοπισμό 

και εγκλεισμό του πατέρα της. 

Ήταν γνωστό ότι στη φυλακή υπέστη 

βασανισμούς και εξευτελισμούς 

από τους δεσμοφύλακες.

Το 1843, όταν ο Όθωνας 

αναγκάζεται να δώσει σύνταγμα στην Ελλάδα, 

του απονέμεται ο βαθμός του υποστράτηγου 

μαζί με μία πενιχρή σύνταξη.

Το μοναδικό λάφυρο του από τον πόλεμο, ένα αδαμαντοστόλιστο, 

δαμασκηνό σπαθί -που συναγωνιστές του τον έπεισαν να πάρει- το είχε προσφέρει

 σε έρανο που είχε κάνει η προσωρινή κυβέρνηση της Ύδρας 

για να αρματώσει τον ελληνικό στόλο.