13-1- 54:
Ο Νέρων Κλαύδιος Καίσαρ
Αύγουστος Γερμανικός
NERO CLAVDIVS CAESAR
AVGVSTVS GERMANICVS,
γνωστότερος ως Νέρων
(15 Δεκεμβρίου 37 - 9 Ιουνίου 68),
ήταν Αυτοκράτορας της Ρώμης
κατά το διάστημα 54 - 68 μ.Χ.
ανεβαίνει στο ρωμαϊκό θρόνο.
Εσείς όλοι, Έλληνες, που κατοικείτε την Αχαΐα,
ονομαζόμενη ως τώρα Πελοπόννησο,
δεχθείτε μαζί με την απαλλαγή από τους φόρους,
την ελευθερία που στις πιο ευτυχισμένες μέρες
της ιστορίας σας δεν κατείχατε ποτέ όλοι μαζί,
εσείς που υπήρξατε σκλάβοι ή ξένων ή οι μεν των δε.
Αχ, να μη ζούσα στους χρόνους ακμής της Ελλάδας,
να 'δινα αυτό το διέξοδο στις διαθέσεις μου
για να απολαύσω έναν μεγαλύτερο αριθμό ανθρώπων!
Δε συγχωρώ το χρόνο που ελάττωσε το μεγαλείο
ενός τέτοιου αγαθού...Αλλά προσπέφτω στους Θεούς
που πάντα με προστάτεψαν στη γη και τη θάλασσα,
να μου δώσουν παρ' όλα αυτά την ευκαιρία
να το πραγματοποιήσω.
Άλλοι πρίγκιπες έδωσαν σε πόλεις την ελευθερία τους...
Ο Νέρων, την αποδίδει σε μία ολόκληρη επαρχία."
Ο λόγος (ή απόσπασμά του) του Νέρωνα
που διακηρύττει την ανεξαρτησία της Αχαΐας!
Τα ευεργετήματα αυτά τα ανήγγειλε ο ίδιος
από το κέντρο του σταδίου την ημέρα
που τελούνταν τα Ίσθμια.
(Σήμερα, οι αρχαιολόγοι ισχυρίζονται
πως έχει βρεθεί το βήμα του Νέρωνα)
Η χειρονομία αυτή του Νέρωνα αποτελούσε
αναμφίβολα απτό δείγμα του φιλελληνισμού του,
η επιλογή μάλιστα του συγκεκριμένου τόπου
είναι φανερό ότι συνδεόταν με την διακήρυξη
του 196 π.Χ. , όταν στο ίδιο μέρος ο ύπατος
Τίτος Φλαμινίνος υποσχέθηκε μετά
τον δεύτερο μακεδονικό πόλεμο
κατά του Φιλίππου του Ε΄ να απομακρύνει
στο σύνολο τους σχεδόν, τα Ρωμαϊκά στρατεύματα
από την Ελλάδα.
Ο Νέρων υπήρξε μεγάλος φιλέλληνας.
Εκδήλωνε αγάπη για την Ελλάδα, έδωσε αυτονομία
σε όλες τις ελληνικές πόλεις, ξεκίνησε να ανοίξει
τη διώρυγα της Κορίνθου
(χρειάστηκαν κατόπιν αυτού περίπου 1900 χρόνια
για να γίνει αυτό το έργο), πήρε μέρος
σε ολυμπιακούς αγώνες, έφτιαξε
και ιερά στην Ολυμπία και αλλού.
Μερικά στοιχεία σχετικά με την πολιτική
που ακολούθησε ως Καίσαρ:
1) Καταργεί τους έμμεσους φόρους.
2) Αφαιρεί από τους "αφέντες"
το δικαίωμα ζωής και θανάτου που ως τότε
είχαν για τους δούλους.
Νομοθετεί το δικαίωμα των δούλων να κάνουν
αγωγή κατά των αφεντικών τους όταν αυτοί
τους κακομεταχειρίζονται.
3) Απαγορεύει τη θανάτωση κατά τη διάρκεια
των μονομαχιών ακόμη και για τους εγκληματίες!
4) Ενισχύει το θεσμό των απελεύθερων,
τους καλύτερους δε πρώην σκλάβους, τους επιλέγει
ο ίδιος και τους απονέμει προσωπικά
την ελευθερία τους. Πολλούς δε από αυτούς,
τους "προσλαμβάνει" ο ίδιος ως έμπιστούς του
και συμβούλους του στο παλάτι.
5) Θεσμοθετεί τη δωρεάν διανομή λαχνών
προς το λαό, με σημαντικότατα έπαθλα,
όπως ζώα, αγροτεμάχια, πλοία
και πολύτιμους λίθους.
6) Θεσμοθετεί νέα μέτρα που περιόριζαν
την κρατική σπατάλη και περιόριζαν την πολυτέλεια,
ώστε να εξοικονομούνται χρήματα
και να διανέμονται περισσότερα τρόφιμα
κι άλλα αγαθά πρώτης ανάγκης για το λαό.
7) Η στάση του κατά τη διάρκεια και μετά
τον εμπρησμό της Ρώμης, είναι υποδειγματική.
Διατάσσει να κτιστούν άμεσα καταφύγια
για όσους έχασαν τα σπίτια τους στην πυρκαγιά.
Συμμετέχει αυτοπροσώπως στο συντονισμό
του έργου αντιμετώπισης της κατάστασης
και δημιουργεί αντιπυρικές ζώνες για να περισωθεί
ότι είναι δυνατόν.
Κινητοποιεί άμεσα τον κρατικό μηχανισμό
προς αναζήτησιν τροφίμων ώστε να τραφούν
οι πληγέντες από την πυρκαγιά.
Ανοίγει ακόμη και τις πόρτες των ανακτόρων
για να προσφέρει καταφύγιο σε όσους έχασαν
τα σπίτια τους. Μετά την πυρκαγιά, εκπονεί
καινούριο σχέδιο πόλης, επιβάλλει δια νόμου
το σοβάντισμα των εξωτερικών τοίχων ώστε
να μη πιάνουν φωτιά, ορίζει σαφείς αποστάσεις
που πρέπει να έχει το ένα σπίτι από το άλλο
ώστε η όποια φωτιά να μην μπορεί να εξαπλωθεί.
8) Είναι ο ορισμός του προσηνούς ανθρώπου,
αφού γνωρίζει πάρα πολλούς προσωπικά
και τους χαιρετά στο δρόμο με τα ονόματά τους.
9) Η Σύγκλητος ήταν εχθρικά διακείμενη
στο Νέρωνα, (αντέδρασε π.χ. λυσσαλέα
στην κατάργηση των έμμεσων φόρων)
μιας κι ο Νέρων κοινώς κόμιζε νέα ήθη
με τη δημοκρατικότητα την ανεξικακία
και τη φιλολαικότητά του.
Επιπλέον, η κατηγορία που του προσήπταν
για δειλία επειδή διόλου τον απασχολούσαν
οι πόλεμοι και το στρατιωτικό μεγαλείο της Ρώμης,
τον καθιστούσαν "ένοχο" μιας και δεν ταίριαζε
στο προφίλ ενός πανίσχυρου κράτους όπως ήταν
η Ρωμαϊκή αυτοκρατορία. Δεν υπάρχει ένας
επεκτατικός πόλεμος ή έστω σχέδιο πολέμου
επί Νέρωνος!
Έπρεπε λοιπόν να βγει από τη μέση.
10)Επειδή η υστεροφημία κάποιου δείχνει
και το ποιόν του, για πολλά χρόνια
μετά το θάνατο του, Ρωμαίοι πολίτες
προσέρχονταν και εναπόθεταν άνθη στον τάφο του.
Στη δε κηδεία του, έγινε πραγματικός χαμός
και με μία κουβέντα θρηνήθηκε περισσότερο
από κάθε άλλον καίσαρα. Σύντομα μάλιστα
κυκλοφόρησαν θρύλοι περί αναστηθέντος Νέρωνα,
ή ότι το πνεύμα του εμφανίζονταν σε διάφορους
τόπους δείγμα της πραγματικής λατρείας
του Ρωμαϊκού λαού. Τουλάχιστον τέσσερις
"σωσίες του εμφανίστηκαν μετά το θάνατό του
ξεσηκώνοντας το λαό, κι οι αρχές
είδαν κι έπαθαν να τους μαζέψουν!
11) Σε ότι αφορά την προσωπική του ζωή,
δεν υπάρχει κανένα απολύτως ίχνος ακολασιών
έως το 63 μ.Χ., έτος της μοιραίας πυρκαγιάς.
Έκτοτε μόνο και συντετριμμένος
από την αποκάλυψη της συνομωσίας
που εξυφαίνετο εις βάρος του με τη συμμετοχή
μάλιστα του δάσκαλού του του Σενέκα τον οποίο
υπεραγαπούσε σαν πατέρα, γίνεται υπέρμετρα
καχύποπτος και αλλάζει συμπεριφορά...
Επίσης προώθησε ένα μεγάλο πρόγραμμα
δημοσίων έργων, οργάνωσε αθλητικούς
και καλλιτεχνικούς αγώνες, έδωσε φοροαπαλλαγές
στις εισαγωγές τροφίμων για να μειώσει
το κόστος τους και έσφιξε τους δεσμούς
του ρωμαϊκού κράτους με τον ελληνικό κόσμο.
Το 64 ξέσπασε μία μεγάλη πυρκαγιά στη Ρώμη
και, αφού κατασβήστηκε, ο Νέρων προχώρησε
σε ένα μεγαλεπήβολο και πολυέξοδο σχέδιο
οικιστικής αναμόρφωσης της πρωτεύουσας.
Προκειμένου να κατασιγάσει τις φήμες
που υποστήριζαν ότι η πυρκαγιά προήλθε
από εμπρησμό με δική του διαταγή, ο Νέρων
κατηγόρησε και καταδίωξε για ένα διάστημα
τους χριστιανούς της πόλης.
Σύμφωνα με τους ιστορικούς
η είδηση του θανάτου του Νέρωνα έγινε δεκτή
με χαρά από την αριστοκρατία και τη Σύγκλητο
αλλά δυσαρέστησε τις λαϊκές μάζες.
Περισσότερα:
Δεν ανησύχησεν ο Νέρων όταν άκουσε
του Δελφικού Μαντείου τον χρησμό.
«Τα εβδομήντα τρία χρόνια να φοβάται.»
Είχε καιρόν ακόμη να χαρεί.
Τριάντα χρονώ είναι. Πολύ αρκετή
είν' η διορία που ο θεός τον δίδει
για να φροντίσει για τους μέλλοντας κινδύνους.
Τώρα στην Ρώμη θα επιστρέψει κουρασμένος λίγο,
αλλά εξαίσια κουρασμένος από το ταξίδι αυτό,
που ήταν όλο μέρες απολαύσεως --
στα θέατρα, στους κήπους, στα γυμνάσια...
Των πόλεων της Αχαΐας εσπέρες...
Α των γυμνών σωμάτων η ηδονή προ πάντων...
Αυτά ο Νέρων. Και στην Ισπανία ο Γάλβας
κρυφά το στράτευμά του συναθροίζει και το ασκεί,
ο γέροντας ο εβδομήντα τριώ χρονώ.
Κωνσταντίνος Π. Καβάφης (1918)
Nero was not worried when he heard
the prophecy of the Delphic Oracle.
"Let him fear the seventy three years."
He still had ample time to enjoy himself.
He is thirty. More than sufficient
is the term the god allots him
to prepare for future perils.
Now he will return to Rome slightly tired,
but delightfully tired from this journey,
full of days of enjoyment --
at the theaters, the gardens, the gymnasia...
evenings at cities of Achaia...
Ah the delight of nude bodies, above all...
Thus fared Nero. And in Spain Galba
secretly assembles and drills his army,
the old man of seventy three.
Konstantinos P. Kavafis (1918)
.jpg)
