Αλήθεια, ποια είναι η αιτία για αυτές τις εικόνες;

Στο έλεος της καταιγίδας έξω από τον Ελαιώνα.

Δημήτρης Αγγελίδης

Δεκαοχτώ καλοκαιρινές σκηνές, απολύτως ακατάλληλες για την κακοκαιρία 

των τελευταίων ημερών, παραμένουν στημένες έξω από τη δομή φιλοξενίας 

του Ελαιώνα -κυριολεκτικά πάνω στον δρόμο απ’ όπου περνούν συνεχώς

 φορτηγά- για μερικές οικογένειες που, για ασαφείς λόγους, δεν έχουν γίνει 

ακόμα δεκτές μέσα στη δομή ● Οι άνθρωποι περιμένουν εδώ και δύο 

ή τρεις μήνες και τρώνε σε συσσίτια εκκλησιών, όποτε βρίσκουν.

Ο Μοχάμεντ Τζαβάντ Βαζίρι, 30 χρόνων από το Αφγανιστάν, πέρασε 

τη σφοδρή καταιγίδα, τη νύχτα της Τρίτης προς Τετάρτη, κλεισμένος μαζί 

με τη σύζυγό του σε μια καλοκαιρινή σκηνή για κάμπινγκ, με μόνο φως, 

όταν χρειαζόταν, τον φακό του κινητού, πρόχειρα σκεπασμένη με μουσαμάδες, 

στημένη πάνω στο πεζοδρόμιο απέναντι από τη δομή φιλοξενίας 

του Ελαιώνα, δίπλα σε άλλες 17 παρόμοιες σκηνές.

Δεν μπορούσε να κοιμηθεί από τις δυνατές βροντές και την αποπνικτική ατμόσφαιρα. 

Η σκηνή, κλεισμένη από παντού, εμπόδιζε τον αέρα να κυκλοφορεί, 

αλλά δεν εμπόδιζε τελείως τη δυνατή βροχή να μπαίνει. 

Τα ρούχα έγιναν μούσκεμα, το ίδιο και οι κουβέρτες. 

Τις άλλαξαν το πρωί, αλλά δεν βρήκαν μέρος να τις απλώσουν να στεγνώσουν.

Καθώς η κακοκαιρία συνεχιζόταν όλη μέρα χθες και αναμενόταν να συνεχιστεί 

το βράδυ, οι πρόσφυγες έξω από τον Ελαιώνα, που τσέκαραν την πρόγνωση 

του καιρού από το κινητό τους, αφού άλλη ενημέρωση δεν είχαν, 

πήραν μουσαμάδες που τους έδωσε ένα κατάστημα με φτηνά είδη, 

βρήκαν παλέτες και βοηθούσαν ο ένας τον άλλον να προστατέψουν

 όσο το δυνατόν καλύτερα τη σκηνή τους, την ώρα που είχε σχηματιστεί λίμνη 

στο οδόστρωμα μπροστά στα φρεάτια και οι ρόδες των διερχόμενων φορτηγών

 και αυτοκινήτων πέταγαν τα νερά κατά πάνω τους.

Δεν είναι απολύτως σαφές γιατί έπρεπε να περάσουν τη σφοδρή κακοκαιρία

 μέσα σε αυτοσχέδιες καλοκαιρινές σκηνές οι περίπου 50 πρόσφυγες που ζουν 

έξω από τον Ελαιώνα, ανάμεσά τους πολλά μικρά παιδιά και βρέφη, μια έγκυος 

στον όγδοο μήνα και άλλη μια γυναίκα που έχει χειρουργηθεί πρόσφατα στο πόδι.

Δεν είναι άλλωστε απολύτως σαφές γιατί μένουν σε τέτοιες συνθήκες έξω 

από την κεντρική δομή φιλοξενίας της Αθήνας, άλλοι δύο και άλλοι τρεις μήνες,

 σιτιζόμενοι σε συσσίτια εκκλησιών στο κέντρο της Αθήνας,

 πλένοντας τα ρούχα τους κάθε Σάββατο σε πλυντήρια οργανώσεων, 

δεχόμενοι ιατροφαρμακευτική περίθαλψη από οργανώσεις, 

δίνοντας το κινητό τους απέναντι να το φορτίσουν πρόσφυγες 

που ζουν μέσα στον Ελαιώνα.

Οι ίδιοι οι πρόσφυγες σημειώνουν ότι δέχονται αντιφατικά και ασαφή μηνύματα 

από τη διοίκηση της δομής και από υπεύθυνους του υπουργείου

 ως προς τους λόγους που δεν γίνονται δεκτοί μέσα στη δομή, 

ενώ καταγγέλλουν ότι έχει αναπτυχθεί παρεμπόριο ενοικίασης κοντέινερ 

μέσα στον Ελαιώνα για περίπου 300 με 400 ευρώ, τα οποία όμως δεν μπορούν

 να διαθέσουν οι περισσότεροι, καθώς δεν έχουν ΑΜΚΑ ή το τρίπτυχο

 της αίτησης ασύλου και δεν μπορούν να πάρουν το μικρό μηνιαίο βοήθημα 

που δίνεται σε όσους ζητούν άσυλο.

Είναι χαρακτηριστική η ιστορία που διηγείται ο Μοχάμεντ Τζαβάντ Βαζίρι. 

Πέρασε με τη σύζυγό του τον Εβρο τον Αύγουστο και καταγράφηκαν 

στο Κέντρο Υποδοχής και Ταυτοποίησης στο Φυλάκιο της Ορεστιάδας, 

υπερπλήρες κι αυτό και με συνθήκες που δεν πληρούν καμία προδιαγραφή, 

σύμφωνα με τις εκθέσεις οργανώσεων και διεθνών οργανισμών.

Υστερα από δύο εβδομάδες, τους ρώτησαν αν θέλουν να πάνε στη Θεσσαλονίκη

 ή στην Αθήνα και τους άφησαν να φύγουν από το κέντρο για να πάρουν 

το τρένο ή το λεωφορείο, με δικά τους έξοδα. 

Πέρασαν τη νύχτα στον σιδηροδρομικό σταθμό της Ορεστιάδας 

και ήρθαν στην Αθήνα, πηγαίνοντας πρώτα στο καμπ της Μαλακάσας, 

όπου δεν τους δέχτηκαν κι έμειναν απ’ έξω 3 μέρες, στη συνέχεια 

στη δομή στη Θήβα, που είναι πιο προστατευμένη, όπου έμειναν πάλι έξω

 από τη δομή, μέχρι να τους τελειώσουν τα χρήματα, περίπου έναν μήνα.

Αποφάσισαν να έρθουν στον Ελαιώνα, γιατί βρίσκεται στο κέντρο της πόλης, 

ανάμεσα σε κόσμο, και μπορούν να εξυπηρετήσουν ευκολότερα τις ανάγκες τους, 

αν μπορεί να μιλήσει κανείς για εξυπηρέτηση αναγκών σε αυτές τις συνθήκες.

Πηγές της Γενικής Γραμματείας Υποδοχής του υπουργείου Προστασίας 

του Πολίτη, στο οποίο υπάγονται οι δομές υποδοχής και φιλοξενίας, 

δίνουν μια τελείως διαφορετική εκδοχή.

Ο Μίρζα, 29 ετών (δεξιά στη φωτογραφία), από το Αφγανιστάν,

 μαζί με τον γιο του Τζαβάντ, 3,5 ετών (αριστερά)

 και την κόρη του Γιεσνά, 1,5 έτους (κέντρο), ζουν μήνες έξω από τον Ελαιώνα

 σε μια σκηνή που φωτίζεται από τον φακό του κινητού, εκτεθειμένοι 

στα καιρικά φαινόμενα, όπως η σφοδρή κακοκαιρία αυτής της εβδομάδας, 

που έκανε μούσκεμα τα υπάρχοντά τους. Μαζί τους στη μικρή σκηνή ζει 

και η σύζυγος του Μίρζα και μητέρα των παιδιών, Ζάχρα, 26 ετών

Σημειώνουν πως, όπως προβλέπεται, οι πρόσφυγες αυτοί έχουν καταγραφεί 

σε Κέντρα Υποδοχής και Ταυτοποίησης και έχουν μεταφερθεί 

από τις αρχές σε άλλες δομές φιλοξενίας, από τις οποίες έφυγαν οικειοθελώς 

για να έρθουν στον Ελαιώνα, είτε για να βρίσκονται 

μαζί με φίλους τους είτε για άλλους λόγους.

Αλλά κάτι τέτοιο δεν μπορεί να γίνει, καθώς παραβιάζει 

τον προγραμματισμό των αρχών, ενώ ο Ελαιώνας είναι πλήρης και εξυπηρετεί 

τις ανάγκες άλλων προσφύγων. 

Επισημαίνουν ότι αυτά έχουν ξεκαθαριστεί πολλές φορές στους πρόσφυγες

 και ότι αποτελεί επιλογή τους η διαμονή έξω από τον Ελαιώνα, μια επιλογή 

που συνοδεύεται από συνέπειες, όπως το να ζουν εκτεθειμένοι

 σε έντονα καιρικά φαινόμενα.

Ωστόσο οι πρόσφυγες επιμένουν ότι οι αρχές τούς άφησαν να φύγουν 

από το Φυλάκιο χωρίς να τους υποδείξουν πού να πάνε, ενώ οι πηγές

 του υπουργείου, παρότι απόλυτες, δεν ήταν σε θέση να απαντήσουν

 αν έχει γίνει πραγματικός έλεγχος μήπως δεν έχει ακολουθηθεί 

η προβλεπόμενη διαδικασία για τον καθένα χωριστά.

Ανθρωποι που γνωρίζουν καλά το πεδίο, συνηγορούν ότι στην πράξη 

μπορεί να μένει ανολοκλήρωτη η διαδικασία υποδοχής στον Εβρο,

 ενώ η Θεσσαλονίκη δεν έχει τη δυνατότητα να συγκρατήσει 

τους νεοεισερχόμενους σε δομές φιλοξενίας, ούτε φαίνεται πρόθυμη

 να το κάνει η νέα διοίκηση του δήμου.

«Είτε το παραδέχεται κανείς είτε όχι, είναι γνωστό ότι ο κόσμος πιέζεται 

ή αφήνεται να κατέβει νότια. 

Υπάρχει συστηματική άρνηση ανάληψης ευθύνης από τους δήμους σε συνδυασμό

 με μια θεσμική και κρατική αμεριμνησία, που οδηγεί τους ανθρώπους νότια.

»Αν η αυτοδιοίκηση δεν αναλάβει την ευθύνη, ή δεν της δοθεί, 

να συμμετέχει στη διαχείριση του ζητήματος, μπορεί να βρεθούμε 

μπροστά στη δημιουργία σημείων πίεσης, ιδίως στην Αθήνα», 

σημειώνει ο Λευτέρης Παπαγιαννάκης, γενικός γραμματέας 

της Ελληνικής Ενωσης για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου 

και πρώην αντιδήμαρχος Αθηναίων με αρμοδιότητα 

το προσφυγικό και μεταναστευτικό.

ΠΗΓΗ