Κάποια πουλιά φτιάχνουν φωλιές στα δέντρα να κλωσήσουν
κάποια μες τα χαλάσματα και κάποια και στα βράχια.
Ένα μικρό πανέμορφο πουλί, η Αλκυόνη
φτιάχνει φωλιές στα χαμηλά, στις όχθες, στ’ ακρογιάλια.
Ένα πουλί πολύχρωμο, η κόρη του Αιόλου
που στο χαμό του άντρα της δεν άντεξε να ζήσει
σαν πέθανε ο Κύηκας που τόσο αγαπούσε
κι ο Δίας συγκινήθηκε κι αθάνατους τους κάνει.
Αιώνια να ζήσουνε έστω θαλασσοπούλια
και στου χειμώνα την καρδιά να γίνεται το θαύμα.
Πάν Καρτσωνάκης
Η Αλκυόνη (αρχαία ελληνική: Αλκυών)
είναι θαλάσσιο αποδημητικό πτηνό,
το κοινώς λεγόμενο ψαροπούλι ή θαλασσοπούλι
ή και ακόμα μπιρμπίλι της θάλασσας.
Φθάνει τα 18 εκατοστά σε μήκος.
Το σώμα της είναι ασυνήθιστα μικρό και φέρει κοντά
και λεπτά πόδια. Το κεφάλι της είναι δυσανάλογα
μεγάλο, σε σχέση με το σώμα, με ισχυρό ράμφος
που είναι οξύ στην άκρη.
Αντίθετα προς το κακόσχημο μέγεθός της
το φτέρωμά της παρουσιάζει ποικιλία χρωμάτων
που σπάνια απαντάται σε άλλα πτηνά.
Η Αλκυόνη κατοικεί σε πυκνόφυτες όχθες ποταμών,
λιμνών, καθώς και σε βραχώδεις ή θαμνώδεις ακτές
των θαλασσών.
Χαρακτηρίζεται άγριο και δύσπιστο πτηνό.
Στην Ελλάδα φθάνει περίπου περί το τέλος
του Καλοκαιριού, αρχές Σεπτεμβρίου και αναχωρεί
περί τα τέλη Μαρτίου.
Έχει σχετικά κοντά φτερά και πετά σε ευθεία, χαμηλά
και σε μικρές αποστάσεις.
Γεννά το Χειμώνα (Γενάρης) 5 - 9 λευκά σφαιρικά αυγά.
Οι αρχαίοι Έλληνες πίστευαν πως το πουλί ήταν
η Αλκυόνη, κόρη του βασιλιά Aίολου, που ο Δίας
μεταμόρφωσε σε πτηνό μετά την αυτοκτονία της
λόγω του θανάτου του αγαπημένου της, Κύηκα.
Μάλιστα επειδή οι αλκυόνες γεννούν τα αυγά τους
τον Ιανουάριο σε φωλιές μέσα στους βράχους,
ο Δίας επέτρεψε στον ήλιο να λάμπει δυνατά
και να ζεσταίνει τις αλκυόνες
μέχρι να επωαστούν τα αυγά τους.
Οι ζεστές αυτές μέρες του Γενάρη
ονομάστηκαν γι' αυτό το λόγο αλκυονίδες ημέρες.
Υπάρχουν δύο διαφορετικά πρόσωπα στην ελληνική
μυθολογία που φέρουν το όνομα Κύηκας (Κύηξ)
Ο ένας ήταν ο Κύηκας σύζυγος της Αλκυόνης.
Μια μέρα ο Κύηκας πήγε για ψάρεμα παρά
τις παρακλήσεις της γυναίκας του,
που είχε κακό προαίσθημα.
Πράγματι, έπιασε θαλασσοταραχή
και το πλοιάριό του βυθίστηκε.
Η Αλκυόνη, που παρακολουθούσε από ένα βράχο,
αυτοκτόνησε από την απελπισία της πέφτοντας
από τον βράχο.
Οι θεοί τους λυπήθηκαν και τους μετεμόρφωσαν
σε πτηνά, το θαλασσοπούλι κύηκα και την αλκυόνη.
Ως Αλκυονίδες μέρες λέγονται από τους Έλληνες συνηθέστερα ημέρες του Ιανουαρίου
κατά τις οποίες επικρατεί ωραίος καιρός με ηλιοφάνεια.
Η ονομασία αυτή είναι αρχαία ελληνική και προέρχεται από τον Αριστοτέλη.
Οι ημέρες αυτές έλαβαν το όνομά τους («αλκυόνιαι») από το μύθο της ελληνικής
μυθολογίας τον σχετικό με το θαλάσσιο πτηνό Αλκυόνη, που αποτελεί
την αλληγορική σημασία του ομώνυμου αστέρα Αλκυόνη των Πλειάδων
που φέρεται με το όνομα του πτηνού.
Ο αστέρας Αλκυόνη κατά την εποχή αυτή μεσουρανεί κατά τις εσπερινές ώρες
και επομένως κατά τις ανέφελες νύκτες του Ιανουαρίου είναι ορατός
στο σύμπλεγμα των Πλειάδων, ως κορωνίδα της Πούλιας, κατα τη δημώδη έκφραση,
που σημαίνεται ως προς το ζενίθ, στην ψηλότερη περιοχή του ουράνιου θόλου.
Εξ αυτού του απλού φυσικού γεγονότος όλες οι συνεχόμενες ημέρες που είναι ορατός
ο αστέρας Αλκυών ήταν πολύ φυσικό να ονομασθούν Αλκυονίδες.
Από καθαρά μετεωρολογική άποψη, οι αλκυονίδες ημέρες ως ημέρες καλοκαιρίας
εξηγούνται από το γεγονός ότι στο γεωγραφικό πλάτος που βρίσκεται η Ελλάδα
μέχρι το γεωγραφικό πλάτος κυρίως της βορειοανατολικής Ευρώπης,
κατά την περίοδο του χειμώνα παρατηρείται υψηλή βαρομετρική πίεση
(εξίσωση πίεσης) με συνέπεια αφενός να μη δημιουργούνται άνεμοι
και αφετέρου ο καιρός να είναι μεν ψυχρός αλλά και ηλιόλουστος,
λόγω της αντικυκλωνικής κατάστασης.
Αυτό όμως δεν σημαίνει πως κάθε χρόνο υπάρχουν Aλκυονίδες ημέρες.
Υπάρχουν και έτη που έλειψαν τελείως, όπως το 1947,
αλλά και οι ημερομηνίες έναρξης και λήξης και διάρκεια αυτών δεν είναι σταθερές.
Συνηθέστερα όμως καλύπτουν σχεδόν το δεύτερο ήμισυ του Ιανουαρίου.
Παρόλα αυτά, άλλοι επιμένουν να αποδίδουν τη διάρκειά τους
σε διάστημα 14 αίθριων ημερών, από τις 15 Δεκεμβρίου έως 15 Φεβρουαρίου
στην Ελλάδα, στην καρδιά του χειμώνα.
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου