Ήταν ο θεός όλων των ενάρξεων και των μεταβάσεων.
Απεικονίζονταν συνήθως σε σημεία διαβάσεων,
όπως είναι οι θύρες, οι πύλες και οι γέφυρες.
Κατά τη διάρκεια των θυσιών το πρώτο μέρος της προσφοράς αφιερωνόταν
πάντα στον Ιανό και κατονομαζόταν πρώτος σε κάθε κατάλογο θεοτήτων.
Επίσης, η πρώτη ημέρα του έτους, η έναρξη της νέας χρονιάς και ο Ιανουάριος
ήταν αφιερωμένος σε αυτή τη θεότητα, υποδεικνύοντας παράλληλα
και τη σημασία της για τον ημερολογιακό λατρευτικό κύκλο των Ρωμαίων.
Ο Ιανός απεικονιζόταν συχνά με δύο πρόσωπα και αποκαλείτο Janus bifrons,
δηλαδή διπρόσωπος Ιανός και του ήταν αφιερωμένοι αρκετοί ναοί στη Ρώμη.
Ο διασημότερος όλων ήταν εκείνος που βρισκόταν Forum Romanum
και οι πύλες του ήταν ανοικτές σε περίοδο πολέμου
και κλειστές σε περίοδο ειρήνης.
Στις πιο πρώιμες περιόδους ο Ιανός απεικονιζόταν με το ένα πρόσωπο
γενειοφόρο και το άλλο ξυρισμένο, γεγονός που ώθησε ορισμένους ερευνητές
να το αποδώσουν σε ζεύγη αντιθέτων, όπως είναι ο ήλιος
και η σελήνη ή το γήρας και η νιότη.
Στο ρόλο του ως Φύλακα των Εισόδων και των Εξόδων, κρύβεται ίσως
το θεμέλιο της πεποίθησης ότι ο συγκεκριμένος θεός αντιπροσώπευε τις ενάρξεις.
Διαβαίνει κανείς μια πύλη, μια πόρτα ή μια γέφυρα, προκειμένου να βρεθεί
σε ένα νέο τόπο, οριοθετημένο τεχνητά ή φυσικά.
Η προφανής σύνδεση του ονόματός του με την ετρουσκική λέξη janua,
που σημαίνει θύρα, δείχνει ότι αντίθετα με άλλες θεότητες ο Ιανός έχει
σημαντικές επιρροές από τις ετρουσκικές θρησκευτικές αντιλήψεις.
Επίσης, για να ξεφύγουμε από τον Ιανουάριο και την πρώτη μέρα του έτους,
χρειάζεται εδώ να αναφερθεί ότι αρχικά, στις πρώιμες φάσεις
της λατρείας του ο Ιανός ήταν παρών στην πρώτη μέρα
κάθε διαφορετικού μήνα, όπως επίσης ήταν παρών κατά την πρώτη μέρα
της σποράς και την πρώτη μέρα της συγκομιδής.
Ήταν παρών στη γέννηση, το γάμο και στο θάνατο, σε όλες δηλαδή
τις μεταβάσεις της ανθρώπινης ζωής.
Η λέξη έναρξη ούτως ή άλλως υπονοεί και τη μετάβαση
από μια πρότερη κατάσταση ύπαρξης.
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου