Παρασκευή 29 Μαΐου 2020

Αρβελέρ: Αλήθειες και ψέματα για το Βυζάντιο.

Πώς σχολιάζετε το επιχείρημα ότι το Βυζάντιο ήταν σκοταδισμός 
και ευθύνεται για το χαμό του ελληνικού πολιτισμού ή ότι ο Ιουστινιανός
 έκλεισε τις φιλοσοφικές σχολές;

Προσέξτε να μην περνάμε τους αιώνες σαν είναι καθημερινότητα. 
Βρισκόμαστε ακόμα στον έκτο αιώνα, περίπου στο 527
 όταν ακόμα υπάρχουν ειδωλολάτρες στην αυτοκρατορία. 
Η τελευταία καταδίωξη, ο διωγμός των ειδωλολατρών, του Δωδεκάθεου, 
διότι ουδέποτε ήταν ειδωλολάτρες οι αρχαίοι. 
Η μεγάλη επικοινωνιακή επιτυχία των Χριστιανών
 είναι να κολλήσουν τη ρετσινιά του ειδωλολάτρη
 στην αρχαία θρησκεία 
που δεν είχε καμία σχέση με τα είδωλα.

Στη νεαρά ο Ιουστιανός γράφει «οι τα μισαρά των Ελλήνων πρεσβεύοντες»… 
Ποιοι είναι οι Έλληνες; 
Η λέξη Έλληνας στα βυζαντινά σημαίνει ειδωλολάτρης, 
Τέλος πάντων, οι Έλληνες δεν έχουν δικαίωμα ούτε να διδάξουν, είναι,
 πώς να το πούμε, ο τελευταίος τροχός της αμάξης. 
Ο Ιουστινιανός κλείνει την νεοπλατωνίζουσα σχολή των Αθηνών, αλλά ούτε
 καίει ούτε καταστρέφει και τότε φεύγουν οι καθηγητές και πάνε στην Περσία. 
Από εκεί αρχίζει ο μεταφραστικός ζήλος, πρώτα στα συριακά και μετά, 
όπως οι Άραβες φτάνουν τον έβδομο πια αιώνα στη Δαμασκό 
και έχουν καταλάβει όλη αυτή την περιοχή, αρχίζει και η πρώτη μετάφραση 
που γίνεται τελική στη Βαγδάτη, δηλαδή έναν αιώνα ακόμη μετά.

Εκείνο που δεν δέχονται πια οι Αραβες είναι όταν ο Ομάρ καταλαμβάνει 
την Αλεξάνδρεια γύρω στο 647, 
καίει την βιβλιοθήκη για να ζεστάνουν τα λουτρά.
 Όταν έγιναν τα εγκαίνια της νέας βιβλιοθήκης της Αλεξάνδρειας
 και πήγαν οι Ρωμιοί αυτά τα κείμενα τα βυζαντινά, οι Άραβες τους διώξανε 
και τελικά επέστρεψαν πίσω χωρίς το συγκεκριμένο ιστορικό κείμενο.

Το δεύτερο ψέμα είναι ότι χάρη στη φυγή των Κωνσταντινοπολιτών, 
έπειτα από την Άλωση της Πόλης το 1453, έγινε η Αναγέννηση. 
Αυτό λοιπόν να το αφήσουμε λίγο στο βεστιάριο, γιατί αυτοί οι οποίοι 
φύγανε, βρήκανε Τσιμαμπούε, βρήκανε Φραντζέλικο, βρήκανε Τζιότο, 
βρήκανε Ντάντε. 
Αυτά λοιπόν είναι τα ψέματα που λέμε. 
Ότι δηλαδή οι Άραβες έκαναν τη διάσωση της ελληνικής γραμματείας 
και οι βυζαντινοί έκαναν την Αναγέννηση της Δύσης. 
Αυτά είναι τα δύο μεγάλα ψέματα.
 Άλλο εάν οι βυζαντινοί φέραν φεύγοντας τη γνώση της αρχαίας γλώσσας. 
Γραμματική, συντακτικά λεξικά είναι από τους φυγάδες, αλλά εάν δεν ήταν
 ο Γουτεμβέργιος και η ανανέωση πραγμάτων και γραμμάτων στη Δύση 
δεν θα έφερναν την αλλαγή οι πέντε που έφυγαν από την Πόλη 
και οι οποίοι χαθήκαν και για το Γένος και για την Ορθοδοξία. 
Να μην ξεχνάμε ότι ο Βησαρριώνας κόντεψε να γίνει και Πάπας. 
Έγινε καρδινάλιος και όλα τα βιβλία του, τα οποία μετέφερε στη Δύση 
τα άφησε στη βιβλιοθήκη της Βενετιάς.
 Είναι η πρώτη μαγιά για την Μαρκιανή βιβλιοθήκη της Βενετίας.

Πότε αρχίζει να υπάρχει συνείδηση της ελληνικότητας στο Βυζάντιο, αν υπάρχει;

Ουδέποτε το όνομα Έλλην ξαναβρήκε όλη του την αίγλη, αλλά το Ρωμηός,
 Ρωμαίος, σήμαινε Έλληνας το γένος και τη γλώσσα, η οποία γλώσσα
 ήταν γραικική και τα ήθη ρωμαϊκά. 
Όταν πάει να παντρευτεί μία πριγκίπισσα δυτική έναν μέλλοντα 
αυτοκράτορα του Βυζαντίου, είμαστε στον ένατο αιώνα, εκεί λέει:
 “Στέλνουμε έναν Πρωτοσπαθάριο για να της μάθει τη γραικική γλώσσα
 και ήθη ρωμαϊκά. 
Αυτά είναι τα βυζαντινά. 
Πότε όμως οι βυζαντινοί αποκτούν τη συνείδηση της ελληνικής συνέχειας; 
Έχω μία απόδειξη αδιάψευστη. 
Αυτό λοιπόν συμβαίνει όταν οι βυζαντινοί αρχίζουν και λένε ότι οι Τούρκοι 
είναι Πέρσες Αχαιμενίδες.
 Και ερωτώ τι σχέση έχουν οι Τουρκομάνοι, Αηδίνογλου, Μεντεσέ, 
Καραμανλήδες, Οθωμανοί κτλ με τους Πέρσες. Δεν έχουν καμία σχέση.

Προσπαθούν να αποδείξουν ότι, όπως οι μαραθωνομάχοι και οι σαλαμινομάχοι 
έδιωξαν και κατάφεραν να απωθήσουν τους Πέρσες, έτσι θα κάνουνε και αυτοί. 
Οπότε αναγνωρίζουν κατά κάποιο τρόπο τη συνέχεια. 
Όταν ο Μανουήλ ο Παλαιολόγος, είμαστε αρχές του 15ου αιώνα τώρα, 
θέλει να ζητήσει κάποια βοήθεια απ΄ έξω ο Γεμιστός ο Πλήθων 
του λέει: «μη διστάσεις να ζητήσεις ότι θέλεις, 
γιατί αυτό θα είναι αντίδωρο απ’ όσα έχουμε δώσει».

Και άλλωστε, για να γυρίσω τώρα πίσω στους αιώνες,
 ήδη όταν ο Ιουλιανός ο παραβάτης θέλει να επαναφέρει την αρχαία θρησκεία
 και ονομάζει τους χριστιανούς Γαλιλαίους απαγορεύοντάς τους
 να χρησιμοποιήσουν ως και την ελληνική γλώσσα, διότι γλώσσα της διανοίας 
και του άλλου πράγματος, τότε ο Γρηγόριος ο Ναζιανζηνός του στέλνει 
την περίφημη διατριβή «τίνος το ελληνίζειν» και αποδεικνύει ότι τα πάντα, 
τα πάντα, τα έχουν παραλάβει και οι χριστιανοί από τους αρχαίους, 
πλην ενός – της παιδεραστίας. 
Το ότι έχουμε κάποια συνέχεια, η οποία οπωσδήποτε είναι γλωσσική 
αλλά και διανοητική, εάν θέλετε, φαίνεται και όταν ο Μέγας Βασίλειος 
λέει στους νέους: «να διαβάζετε τα αρχαία κείμενα». 
Τότε οπωσδήποτε γλωσσικά είμαστε μέσα στην εξέλιξη. 
Και όταν οι βυζαντινοί μιλούν για δημοτική, τα γεωγραφικά κείμενα,
 η λιτή γλώσσα δεν είναι τίποτα άλλο παρά η δημοτική. 
Για να μη μιλήσουμε για τα νοταριακά, για τα έγγραφα των πωλήσεων 
που είναι γραμμένα στην απλοϊκή δημοτική γλώσσα που μιλούσε 
ο Μακρυγιάννης και που μιλάμε, που λέει ο λόγος, μέχρι τα σήμερα.

«Ουδέποτε το όνομα Έλλην ξαναβρήκε όλη του την αίγλη, 
αλλά το Ρωμηός, Ρωμαίος, σήμαινε Έλληνας το γένος και τη γλώσσα, 
η οποία γλώσσα ήταν γραικική και τα ήθη ρωμαϊκά»

Δηλαδή, πώς αντιλαμβάνονταν την ελληνικότητα τους τότε;

Η ελληνικότητα είναι πρώτα απ΄όλα ελληνογλωσσία και ελληνοφωνία, 
έπειτα μια συνείδηση συνέχειας ιστορικής, αλλά αυτοί που το κάνουν 
λέγονται Ρωμιοί. 
Μάλιστα υπάρχουν ένα σωρό κείμενα που μιλούν για καθαρούς Ρωμαίους, 
γιατί αυτοί που ήτανε στα σύνορα και οι οποίοι στα μεν βόρεια έχουνε επαφή
 με τους Σλάβους, στα δε ασιατικά με τους Άραβες, είναι μιξοέλληνες
 ή μιξοβάρβαροι, ενώ οι καθαροί Έλληνες, 
οι καθαροί Ρωμαίοι είναι αυτοί της Πόλης. 
Οπότε ελληνοφωνία από τη μια μεριά και συνείδηση της ιστορικής συνέχειας, 
αυτά τα δύο κάνουν κατά κάποιο τρόπο μία πτυχή της ταυτότητας 
της βυζαντινής η οποία όμως
 πάνω από όλα είναι -και το υπογραμμίζω- η συνείδηση έθνους χριστιανών. 
Το λέει ο ίδιος ο Λέων ο 6ος στα τακτικά του ότι 
«αγωνιζόμεθα υπέρ των αλυτρώτων αδελφών ως έθνος χριστιανών»
 οπότε χριστιανοί ελληνόφωνοι με ρωμαϊκή καταβολή 
όσον αφορά τα διοικητικά πράγματα.

Αυτή είναι η ρωμιοσύνη την οποία αποποιηθήκαμε μολονότι 
είναι σύγκαιρη της ιστορίας. 
Όπως γράφει και ο Μιχαηλίδης ο ποιητής ο Κύπριος την αποποιηθήκαμε, 
γιατί όπως δεν ελευθερώσαμε την κοιτίδα του γένους, την Πόλη, 
είπαμε κάνοντας πρωτεύουσα ένα λασποχώρι τότε το 1830, 
ότι είμαστε απόγονοι του Περικλή και έκτοτε ούτε ένα κείμενο βυζαντινό 
δεν διδάσκεται στα σχολειά. 
Όλοι ξέρουν το Έρως ανίκατε μάχαν και τα λοιπά αλλά κανένας δεν ξέρει 
τι εστί Άννα Κομνηνή, τι εστί Ατταλειάτης, τι εστί Προκόπιος 
και τα λοιπά και τα λοιπά…

Μα και όταν μας ιδρύουν το κράτος προσπάθησαν να εξαλείψουν 
τα 1000 χρόνια Βυζαντίου και ο Κοραής πήγε να φτιάξει μια άλλη γλώσσα καθαρή. 
Πίστεψαν πως για να γίνουμε Έλληνες θα πρέπει να γίνουμε πρώτα Δυτικοί.

Αποφεύγω ως ιστορικός να λέω ποιο ήταν το σκεπτικό τους.
 Δεν ξέρουμε τίποτα. 
Το μόνο που ξέρουμε από τον Κοραή είναι ότι είπε πως με το να θεωρούν
 οι Έλληνες τον εαυτό τους απόγονο του Μιλτιάδη και του Λεωνίδα θεωρούν
 ότι 400 χρόνια ήταν αιχμάλωτοι και όχι δούλοι. 
Έχουμε αυτή τη ρετσινιά των 400 χρόνων.
 Aυτά τα 400 χρόνια βάζουν σε παρένθεση και όπως δεν έχουν και την Πόλη,
 δεν ξέρουν το Βυζάντιο, γιατί Κωσταντίνουπολη ίσον Βυζάντιο. 
Ή την ξέρεις ή δεν την ξέρεις.
 Οι Ρουμάνοι έχουν κάνει την αγιοποίηση της Κωσταντίνουπολης. 
Eάν πάτε στο Κουμόρο, στο Βορονέτς, θα δείτε ότι έχουν την άλωση 
της Κωσταντινουπόλεως ως εικόνα. 
Ο μόνος ο οποίος κάνει ακριβώς την ίδια προσπάθεια είναι ο Μακρυγιάννης. 
Όταν παραγγέλνει τους 23 πίνακες για τις μάχες της απελευθέρωσης 
στον Παναγιώτη Ζωγράφο, τί του λέει; 
Ο πρώτος πίνακας είναι η Άλωση της Πόλης. 
Άρα από εκεί αρχίζουμε, από την Άλωση της Πόλης γινόμαστε οι νεοέλληνες 
και ο Μακρυγιάννης το ξέρει καλύτερα από τον καθένα.



Να ακόμη ένα πρόβλημα: η ίδρυση το ελληνικού κράτους 
αφήνει πολλούς Έλληνες απ΄έξω. 
Και έχουμε και μια Μικρά Ασία…

Μια στιγμή, μια στιγμή, εδώ είναι το μεγάλο πρόβλημα. 
Η αρχαία ιστορία αθηνειάζει, η νεοτάτη ιστορία πελοποννησιάζει, 
η δε μεσαιωνική ιστορία βυζαντινίζει. 
Δηλαδή τι θέλω να πω, δεν υπάρχει διασπορά τότε, υπάρχει ρήξη της οργανικής 
συνέχειας του ελληνισμού. 
Δηλαδή απελευθερώνεται ένα μικρό κομμάτι του ελληνισμού, τα κατωτικά 
που λέγαν οι βυζαντινοί.
 Οπότε ο ελληνισμός δεν ταυτίζεται με τον ελλαδισμό και αυτή η μη ταύτιση 
του ελληνισμού με τον ελλαδισμό, αν μπορώ να το πω έτσι και κυρίως
 των πρώτων χρόνων της απελευθέρωσης δημιουργεί δύο πράγματα:
 πρώτον, τη Μεγάλη Ιδέα και δεύτερον, τον πόλεμο υπέρ αλυτρώτων 
και τις χαμένες πατρίδες. 
Και αυτές οι χαμένες πατρίδες… η εμφάνιση του συγκεκριμένου όρου 
για πρώτη φορά είναι από τον Μιχαήλ Παλαιολόγο, όταν φτάνει στην Πόλη
 το 1261 ένα χρόνο μετά την απελευθέρωση από τους Φράγκους
 και την ξαναχτίζει και κάνει τότε τον αετό δικέφαλο. 
Δεν ήταν ποτέ ο βυζαντινός αετός δικέφαλος, 
για να βλέπει και Ανατολή και Δύση, τότε λέει
 «θα ανακτήσουμε τας χαμένα πατρίδας», όπως έγινε με την Πόλη 
την οποία άλλωστε είχαμε χάσει, «εξαιτίας των δικών μας αμαρτιών» 
που λέει και ο Λάσκαρης. 
Οπότε είχαμε την ίδρυση της Μεγάλης Ιδέας και μετά τη συνεχή 
συρρίκνωση του βυζαντινού ελληνισμού. 
Η τελευταία συρρίκνωση βέβαια είναι το 1922, η οποία συρρίκνωση είναι
 και το τέλος ακριβώς της Μεγάλης Ιδέας.

Έχουμε τουλάχιστον δύο ημερομηνίες ορόσημα, 1204 και 1453 
και όπως υποστηρίζουν αρκετοί ιστορικοί φαίνεται πως υπάρχει 
μια σύγκρουση μεταξύ αυτού που ονομάζουμε Δύση και ελληνισμού 
και πως ο Δυτικός πολιτισμός δημιουργήθηκε contra graecorum.
Στην άλωση όμως τι γίνεται; 
Γιατί υποστηρίζεται πως επιλέχθηκε ο Τούρκος…

Όχι, όχι, όχι! Εδώ τώρα θα κάνουμε μεγάλη δουλειά! Όταν αρχίζουν οι Τούρκοι 
να καταλαμβάνουν την Μικρά Ασία, είμαστε στον 14ο αιώνα. 
Έχουμε το 1391 ακόμη τη Φιλαδέλφεια ελεύθερη. 
Η Φιλαδέλφεια η οποία είναι μεταξύ της Σμύρνης και της Κιουτάχειας, 
είναι ένα ελεύθερο σχεδόν κρατίδιο με τον Θεόληπτο τον μητροπολίτη της
 και δίνει κάτι φόρους στους Τούρκους οι οποίοι
 έχουν κατακλύσει όλη την αυτοκρατορία. 
Οι Οθωμανοί είναι λιγότερο ισχυροί απ΄ όλους και γιατί γίνονται ισχυροί; 
Γιατί είναι απέναντι από την Πόλη και μπορούν και περνούν απέναντι. 
Όμως δεν είναι αυτοί που έχουν περάσει πρώτοι απέναντι. 


Το 1321 υπάρχει η μαρτυρία ενός βυζαντινού που πάει από την Πόλη
 να δει τον πεθερό του στα Γανοχώρια και στη διαδρομή βλέπει 
κατεστραμμένες εκκλησίες από τους Τούρκους.
 Όμως ποιοι είναι αυτοί οι Τούρκοι, εφόσον οι Οθωμανοί περάσαν
 απέναντι το 1355 όταν έγινε ο σεισμός της Καλλίπολης. 
Είναι οι Γιαξήδες (Γιαξή) οι οποίοι περνούν μαζί με τους Καταλανούς,
 που έχουν πάρει την Έφεσο, αυτούς δηλαδή που έχουν έχουν φέρει οι βυζαντινοί
 εναντίον των Τούρκων.
 Τα κάνουν δηλαδή οι Καταλανοί πλακάκια με τους Τούρκους και έτσι οι Τούρκοι 
πάνε προς τα πάνω και οι Καταλανοί φτάνουν μέχρι την Αθήνα και κάνουν
 καταλανικό κράτος. 
Οπότε η μέριμνα των βυζαντινών εκείνη την εποχή είναι η άμυνα εναντίον
 των Τούρκων, όμως δεν τα καταφέρνουν. 
Κάνουν παρά φύσιν συμμαχίες.

Γιατί υπάρχει αυτός ο φόβος και η αντιπαλότητα του Έλληνα με τον Ευρωπαίο, 
γιατί αυτή η καχυποψία. 
Θέλουμε να είμαστε στην ΕΕ και από την άλλη αντιδρούμε…

Είναι το αντιλατινικόν μίσος. Δηλαδή από το 1204 και μετά αρχίζει η Πόλις 
να μη λέγεται πια νέα Ρώμη, είμαστε ανθενωτικοί αν θέλετε ορθόδοξοι,
 η ορθοδοξία διατηρεί όλο το αντί λατινικό, αντιδυτικό, αντί προτεσταντικό μίσος. 
Έρχεται ο Πάπας εδώ και δεν τον αφήνουν να πάει στον Άθω, 
άγρια πράγματα δηλαδή. 
Το μεγάλο διαζύγιο λοιπόν είναι το 1204. Αλλά να ξέρετε 
ότι αν δεν υπήρχε η Ευρώπη, δεν θα υπήρχαν οι διανοούμενοι οι οποίοι 
κάνανε τη Φιλική Εταιρεία και όλοι αυτοί που κατάφεραν στη συνέχεια 
να ορθοποδήσει ο τόπος. 
Είμαστε αυτό που μας συμφέρει. 
Έχουμε καταντήσει να κάνουμε την ιστορία με λέξεις που μας συμφέρουν. 
Δεν μας βοηθάνε οι Ευρωπαίοι, μας εκμεταλλεύονται, δεν είναι η τρόικα, 
είναι οι θεσμοί, δεν είναι το μνημόνιο, είναι το πρόγραμμα, δεν είναι φόροι, 
είναι τα ισοδύναμα. 
Αυτά είναι πράγματα που μας βάζουν πάντα εναντίον του φταίχτη και ποιος 
είναι για εμάς ο φταίχτης; 
Είναι πάντα η μεγαλύτερη δύναμη, πάντοτε αυτοί από τους οποίους 
εξαρτόμαστε και ξεχάσαμε ότι, εάν δεν ήταν οι φιλέλληνες, 
οι μεγάλες δυνάμεις, δεν θα υπήρχε από το 1830 η Αθήνα 
αλλά ίσως να ήταν ο Ιμπραήμ ακόμη εδώ…
Κάπου έχετε πει ότι οι φοιτητές σας 
κάθε 29η Μαΐου
 σας έστελναν συλλυπητήρια μηνύματα 
για την πτώση της Πόλης…

Ναι! Ναι! Και εδώ όταν ρωτώ παιδιά 
τι έγινε στις 29 Μαΐου…
 Ξέρετε τι άκουσα κάποτε; 
«Γιορτάζουμε την πτώση της Πόλης». 
Μου είπε «Γιορτάζουμε την πτώση της Πόλης». 
Ο μόνος που ήξερε 
και μου είπε «Γιορτάζουμε».

Δεν υπάρχουν σχόλια :