Δευτέρα 27 Ιανουαρίου 2014

Ο Παρμενίδης, ο Ελεάτης, ο πατέρας της κλασικής μεταφυσικής;

Ο Παρμενίδης ήταν Έλληνας αρχαίος φιλόσοφος 
που γεννήθηκε το 514 π.κ.ε. περίπου στην Ελέα 
τής κάτω Ιταλίας και πέθανε το 440 π.κ.ε. περίπου. 
Θεωρείται ο βασικότερος εκπρόσωπος
 της Ελεατικής σχολής, που ιδρύθηκε 
από τον ποιητή Ξενοφάνη τον Κολοφώνιο. 
Μαθήτευσε κοντά στον Ξενοφάνη, αλλά δέχτηκε 
και την επίδραση των πυθαγόρειων. 
Η θεωρία του Παρμενίδη, είναι διάχυτη
 από την αμφιβολία, κατά πόσο οι αισθήσεις
μπορούν να μας δώσουν την αντικειμενική αλήθεια.
 Ακόμα και ο Ηράκλειτος αναρωτιόταν 
για την αντικειμενικότητα της Λογικής. 
Τις φιλοσοφικές του ιδέες και τις προσπάθειές του
 να ερμηνεύσει τον κόσμο εκθέτει στο φιλοσοφικό
 ποίημά του "Περί φύσεως" από το οποίο σώθηκαν 
μόνο αποσπάσματα.
Κατά την θεωρία του το ον είναι αδιατάρακτο 
και αγέννητο και μέσα στην ενότητά του διαλύεται
ο κόσμος των φαινομένων και εντυπώσεων. 
Άρα, το αληθινό ον είναι διαφορετικό απ` αυτό
 που μας δίνουν οι αισθήσεις και η επιστήμη 
της γνώσης διαφορετική από την υποκειμενική γνώμη. 
Είναι ο φιλόσοφος του Είναι, σε αντίθεση
 με τον Ηράκλειτο, που είναι ο φιλόσοφος 
του Γίγνεσθαι.
Θεωρεί ότι ο κόσμος αποτελείται από ένα σύνολο 
πολλαπλών φαινομένων, στον κόσμο αυτόν το κάθε 
φαινόμενο ή αντικείμενο είναι κάτι και παράλληλα 
δεν είναι κάτι άλλο, δηλαδή το καθετί μέσα 
στον κόσμο έχει τη δική του φύση, 
τις δικές του ιδιότητες, 
τα δικά του κύρια χαρακτηριστικά.
Ο λόγος του είναι αρχέγονος:
...Εἰ δ΄ ἄγ΄ ἐγὼν ἐρέω, κόμισαι δὲ σὺ μῦθον ἀκούσας,
αἵπερ ὁδοὶ μοῦναι διζήσιός εἰσι νοῆσαι·
ἡ μὲν ὅπως ἔστιν τε καὶ ὡς οὐκ ἔστι μὴ εἶναι,
Πειθοῦς ἐστι κέλευθος· ἀληθείῃ γὰρ ὀπηδεῖ·
ἡ δ΄ ὡς οὐκ ἔστιν τε καὶ ὡς χρεών ἐστι μὴ εἶναι,
τὴν δή τοι φράζω παναπευθέα ἔμμεν ἀταρπόν·
οὔτε γὰρ ἂν γνοίης
 τό γε μὴ ἐὸν - οὐ γὰρ ἀνυστόν -
οὔτε φράσαις.
[Εμπρός λοιπόν, εγώ θα σου μιλώ, κι εσύ σκέψου,
 αφού ακούσεις
τον λόγο μου,
ποιοι μόνοι δρόμοι έρευνας μπορούν να είναι
 προσιτοί στη νόηση·
ο ένας, πως το Είναι υπάρχει και δεν μπορεί
 να μην υπάρχει,
είναι ο δρόμος της Πειθούς· γιατί ακολουθεί 
την αλήθεια·
ο άλλος όμως πως δεν υπάρχει και πως είναι
ανάγκη να μην υπάρχει·
αυτό το μονοπάτι, σου λέω, είναι εντελώς
 απρόσιτο/μη-γνωρίσιμο·
γιατί ούτε να γνωρίσεις θα μπορούσες το μη ον,
 κάτι δηλαδή το
ανέφικτο· ούτε να το εκφράσεις, να το πεις.]
Ο Παρμενίδης αναγνωρίζεται από τον Πλάτωνα 
ως ένας από τους ιδρυτές του ορθολογισμού
 και ένας από τους σημαντικότερους αρχαίους 
Έλληνες φιλόσοφους. Μπορεί βασίμως να θεωρηθεί
 και δίκαια, ως ο πατέρας της κλασικής μεταφυσικής.

Δεν υπάρχουν σχόλια :