Απελλής: ο διασημότερος ζωγράφος της αρχαιότητας
Ο Απελλής εργάστηκε σαν ζωγράφος στο περιβάλλον του Φιλίππου Β’
και του Μεγάλου Αλεξάνδρου, φιλοτεχνώντας αρκετές προσωπογραφίες τους.
Όπως αναφέρει ο Πλίνιος, ο Μέγας Αλέξανδρος εκτιμούσε ιδιαίτερα τις ικανότητές του.
Για το λόγο αυτό, ο Μέγας Αλέξανδρος είχε απαγορεύσει να τον ζωγραφίζει άλλος
εκτός από τον Απελλή (Πλίνιος, Φυσική Ιστορία, βιβλίο 35, παρ. 85).
Σημειώνεται ότι ο Απελλής ακολούθησε τον Μέγα Αλέξανδρο
στην εκστρατεία του στην Ασία μέχρι την Έφεσο.
Ιδιαίτερη μνεία πρέπει να γίνει για τον πίνακα του Απελλή
«Η Συκοφαντία» που σώζεται σε αντίγραφο από τον Σάντρο Μποτιτσέλι
ο οποίος το ζωγράφισε βασισμένος σε περιγραφή του Λουκιανού
για τον πίνακα του Απελλή στην πραγματεία του
«Περὶ τοῦ μὴ ῥᾳδίως πιστεύειν διαβολῆ» δηλαδή πως δεν θα πιστεύετε εύκολα
τη συκοφαντία.
Η ιστορία αναφέρεται στον ζωγράφο Αντίφιλο που ενοχλείτο γιατί
ο Μακεδόνας βασιλιάς της Αιγύπτου Πτολεμαίος Α’ ο Λάγου έδειχνε ιδιαίτερη
εκτίμηση στον Απελλή παρά σε αυτόν. Για το λόγο αυτό, ο Αντίφιλος συκοφάντησε
τον Απελλή στον Πτολεμαίο ότι δήθεν συμμετείχε στη συνωμοσία
του έπαρχου της Τύρου Θεοδότα εναντίον του Πτολεμαίου.
Ο Πτολεμαίος εξοργίσθηκε κατά του Απελλή αλλά όταν αργότερα έμαθε
την αλήθεια ντράπηκε και α) δώρισε στον Απελλή 100 τάλαντα
και β) του έδωσε τον Αντίφιλο σαν δούλο.
Αντιδρώντας ο Απελλής στη συκοφαντία, εξ αιτίας της οποίας κινδύνευσε,
ζωγράφισε τον περίφημο πίνακα «Διαβολή» δηλαδή συκοφαντία .
Να πώς περιγράφει τον πίνακα ο Λουκιανός:
Στα δεξιά κάθεται κάποιος άνδρας με πολύ μεγάλα αυτιά, σχεδόν όμοια με αυτά
του Μίδα, προτείνοντας το χέρι στη Συκοφαντία ενώ ακόμα στέκεται μακριά της.
Γύρω του στέκονται δύο γυναίκες, η Άγνοια, νομίζω, και η Δοξασία.
Από την άλλη μεριά πλησιάζει η Συκοφαντία, γυναίκα υπερβολικά όμορφη,
γεμάτη θέρμη , σαν να δείχνει τη λύσσα και την οργή, κρατώντας
στο αριστερό χέρι αναμμένη δάδα και με το άλλο χέρι σέρνοντας από τα μαλλιά
ένα νεαρό που τεντώνει τα χέρια στον ουρανό και καλεί για μάρτυρες τους θεούς.
Προηγείται άνδρας κάτωχρος και άσχημος, με διαπεραστική ματιά,
που μοιάζει να έχει γίνει σκελετός από μακρόχρονη ασθένεια.
Θα μπορούσε κάποιος να νομίσει ότι αυτός είναι ο Φθόνος (ζήλια).
Επιπρόσθετα, τη Συκοφαντία ακολουθούν και άλλες δύο γυναίκες
που την ενθαρρύνουν τη ντύνουν και τη στολίζουν.
Όπως μου είπε ο ξεναγός, η μία είναι η Επιβουλή και η άλλη η Απάτη.
Μετά ακολουθούσε κάποια γυναίκα με εμφάνιση εντελώς πένθιμη, ντυμένη
στα μαύρα αληθινά ράκος.
Αυτή λεγόταν, νομίζω, Μετάνοια.
Αυτή, λοιπόν, στρεφόταν προς τα πίσω με δάκρυα και γεμάτη ντροπή
έριχνε λοξές ματιές στην Αλήθεια που πλησίαζε».
Ο Απελλής έγινε διάσημος για τον πλούτο των χρωμάτων του.
Είχε ανακαλύψει μεθόδους παρασκευής χρωμάτων από ποικιλία διαφόρων
ουσιών που ακόμα και σήμερα μας είναι άγνωστες.
Χρησιμοποιούσε ένα τρόπο βαφής που κανείς άλλος δεν μπόρεσε να τον μιμηθεί.
Επαινείται δε από όλους η ειλικρίνεια του καλλιτέχνη, ο οποίος έλεγε ότι
υπολείπεται του Μελανθίου κατά τη διάταξη, του δε Ασκληπιόδωρου
κατά τη συμμετρία και το μέτρο, για το οποίο τον θαύμαζε.
Αναφέρεται επίσης σαν καινοτόμος στον τομέα της τεχνικής, έχοντας επινοήσει
μία ειδική μέθοδο προετοιμασίας της μίξης των ουσιών των χρωμάτων
από ελεφαντόδοντο (Πλίνιος, βιβλίο 35, παρ. 25).
Η χρήση του βοηθούσε στη διατήρηση και προστασία των έργων ενώ
παράλληλα επιδρούσε πιθανά και στην άμβλυνση των χρωμάτων.
Το κύριο χαρακτηριστικό της τέχνης του Απελλή ήταν η λεπτότητα
των χαρακτηριστικών γραμμών του, η αληθοφάνεια των χρωμάτων του,
η άμετρη χάρη, καλλονή, εκφραστικότητα των μορφών του και η αποφυγή
κάθε υπερβολής και στο σχέδιο και στα χρώματα.
Εκτιμάται ότι πρώτος ο Απελλής ζωγράφισε αλληγορικές εικόνες
και προσωποποιήσεις ιδεών όπως η βροντή, η άγνοια, η υπόληψη,
ο φθόνος, η διαβολή, η αλήθεια.
Ο Πίνδαρος έγραφε πως ο Απελλής «μείλιχα» εργάζεται για τους θνητούς
και αυτό το απέδιδε στην παιδική αριστοκρατική του αγωγή, τη βαθιά
μουσική του παιδεία, την έμφυτη ευγένεια και τη χάρη που είναι δώρο των θεών.
Ο Πλίνιος (Φυσική Ιστορία, βιβλίο 35, παρ. 88) υποστήριξε πως ο Απελλής
υπήρξε ανώτερος από τους ζωγράφους που διαδέχτηκε και από εκείνους
που υπήρξαν συνεχιστές του.
Ανέφερε χαρακτηριστικά πως οι προσωπογραφίες του ήταν τόσο αληθοφανείς,
ώστε ένας μετωποσκόπος μπορούσε να προβλέψει την ηλικία του εικονιζόμενου
προσώπου, καθώς και να πραγματοποιήσει προβλέψεις για το μέλλον του.
To έργο τέχνης ένα ισχυρό μύνημα από την Αρχαία Ελλάδα
έως την σύγχρονη κοινωνία .
Πηγή:archaia-ellada,Wikipedia
Ευχή μου φίλοι μου κάθε βαθύτερο συναίσθημα που υπάρχει στην ψυχή σας
να εκτονώνεται και να μοιράζεται με οποιοδήποτε τρόπο εκφράζει εσάς
είτε μέσω της γραφής, της μουσικής, της φωτογραφίας, του θεάτρου
ή της ζωγραφικής, εδώ βλέπουμε τον Απελλή να εκτονώνει το συναίσθημα
της συκοφαντίας μέσω της ζωγραφικής και να μοιράζεται με όλους
όλη την ένταση των συναισθημάτων του, ότι ομορφότερο για μια ψυχή
που θέλει να μιλήσει , μια υπέροχη έκφραση της ψυχής.
Καλη εβδομάδα ❤
Στέλλα Καριάκα
Χαιρετώ τους απανταχού μυθοφίλους!
Εικαστικό: Η Συκοφαντία του Απελλή 62 εκ Χ 91εκ τέμπερα σε πλαίσιο
Σάντρο Μποτιτσέλι (1494-1495) Μουσείο Ουφίτσι Φλωρεντία
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου