Κορίνθιοι σφάξαν τα παιδιά της Μήδειας....

Δεν έσφαξε η Μήδεια όπως πολλοί πιστεύουν

τα δυο παιδιά π’ απόκτησε καρπό του έρωτά της

με ξένο που του πρόσφερε αυτή πριγκιποπούλα 

το δέρας το χρυσόμαλλο προδίδοντας πατέρα.

Αχάριστος Ιάσονας του Κρέοντα την κόρη

να παντρευτεί ορέχτηκε, ο άπιστος, την Γλαύκη.

Επίορκος και γέρος πια, το κρίμα του πληρώνει

κι ένα κατάρτι της Αργώς τον σκότωσε εντέλει.

Κορίνθιοι σφάξαν τα παιδιά, της Μήδειας, τον θρόνο

να μην διεκδικήσουνε όταν θα μεγαλώσουν.

                                Πάν  Καρτσωνάκης

Η Μήδεια είναι η ηρωίδα που «μήδεται» 

δηλαδή προνοεί, νοιάζεται, 

γνωρίζει τις τελετές των μυστών

 και μεταφέρει τη γνώση της στην Ελλάδα.

Το όνομα Μήδεια προέρχεται από το ρήμα μέδομαι,

 το οποίο σημαίνει προνοώ, μελετώ, διαλογίζομαι

 και φροντίζω, καθώς και επινοώ,

 μηχανεύομαι και εν τέλει κυβερνώ, άρχω.

Στη ενεργητική του διάθεση, μέδω, το ρήμα αποκτά 
τη σημασία του εξουσιάζω, προστατεύω. 
Φορέας και εκπρόσωπος ενός αρχαϊκού πολιτισμού, 

ανήκει σ’ ένα είδος «ορφισμού». 

Είναι ερωμένη, ερωτευμένη μάγισσα που σώζει τον εραστή και τους συντρόφους της, 

είναι μάνα αλλά και «Μέδουσα» και «Σκύλλα», η «πανφάρμακη ξείνα»

 κατά τον Πίνδαρο. Θεωρείται μάγισσα, γιατί: 
Παρασκευάζει προστατευτικές αλοιφές, χρησιμοποιεί ξόρκια,
δηλητηριάζει, μαγνητίζει με το βλέμμα, προκαλεί ύπνο,

 έχει μαντικές ικανότητες, φονεύει (θυσιάζει, ανθρωποθυσία) ή βάζει άλλους 

να φονεύουν τελετουργικά και κομματιάζει. 

Επίσης υπόσχεται και επιδιώκει με τελετουργικές δράσεις, ξόρκια και ουσίες 

την αναπαραγωγή, αιώνια νιότη και την αθανασία.

Κι όμως η Μήδεια δεν σκότωσε τα παιδιά της· η Μήδεια του μύθου 

γιατί η Μήδεια του Ευριπίδη, ναι, το έκανε, τα σκότωσε και τα δύο.

 Όχι πως έκανε λίγα εγκλήματα η Μήδεια του μύθου: έκοψε κομματάκια 

τον αδελφό της και τον σκόρπισε στη θάλασσα, αργότερα έβαλε τις κόρες του Πελία 

να σκοτώσουν τον πατέρα τους, αλλά τα παιδιά της όχι, δεν τα σκότωσε.

Ούτε η Μήδεια του Πίνδαρου σκότωσε τα παιδιά της. 
Αγάπησε τον Ιάσονα και τον βοήθησε με τα μαγικά της 
να κλέψει το χρυσόμαλλο δέρας αλλά ως εκεί. 

Το ίδιο κι η Μήδεια του Απολλώνιου του Ρόδιου. 

Όταν η Μήδεια και ο Ιάσονας έφτασαν στην Κόρινθο, οι Κορίνθιοι 

την αναγνώρισαν σαν κόρη και συνεχιστή της βασιλείας του Αιήτη

 ο οποίος είχε φύγει για την Κολχίδα και είχε αφήσει κάποιον αντιβασιλέα.

Ο Ιάσονας έγινε βασιλιάς και η Μήδεια επιδίδεται στις τεχνικές της αθανασίας 

στoν Ακροκόρινθο στο ιερό της Ήρας που αυτή ίδρυσε δίνοντας την αθανασία 

σε πολλά αγόρια και κορίτσια των Κορινθίων.

Φαίνεται πως έφτασε στ’ αυτιά του (Ευριπίδη)η ιστορία του Εύμηλου, 
ενός Κορίνθιου ποιητή του 8ου αιώνα π. Χ., που φαντάστηκε πως η Μήδεια, 

προσπαθώντας να κάνει τα παιδιά της αθάνατα, χρησιμοποίησε μαγικά 

που δυστυχώς είχαν το αντίθετο αποτέλεσμα και τα παιδιά πέθαναν.

Ο δε Παρμενίσκος προτίμησε την αρχική εκδοχή με μια παραλλαγή: η Μήδεια

 δεν σκότωσε τα παιδιά της, της τα σκότωσαν Κορίνθιες γυναίκες στο ναό της Ήρας.

 Πάντως τον καιρό που ο Ευριπίδης έγραφε τη δική του Μήδεια, 

δημοφιλής στην Αθήναήταν και η εκδοχή του Κρεώφυλου: η Μήδεια 

σκότωσε τον βασιλιά της Κορίνθου 
και οι Κορίνθιοι -έχει σημασία αυτό- για εκδίκηση 
σκότωσαν τα παιδιά της και διέδωσαν ότι φονιάς ήταν η μάνα τους.

Επομένως για τους Αθηναίους, η Μήδεια δεν σκότωσε τα παιδιά της, οι Κορίνθιοι 

το έκαναν, οι εχθροί των Αθηναίων -βρισκόμαστε στα 431 π. Χ., τη χρονιά που ξεσπάει

 ο Πελοποννησιακός πόλεμος, και η Κόρινθος είναι σύμμαχος της μισητήςΣπάρτης-, 

και μάλιστα οι Κορίνθιοι φόρτωσαν το έγκλημα στη Μήδεια.

Βλέποντας λοιπόν οι Αθηναίοι στα Μεγάλα Διονύσια πως οι Κορίνθιοι είναι αθώοι 

και πως όλα τα έκανε η Μήδεια, είναι λογικό να δυσανασχέτησαν, 

γι’ αυτό ίσως έδωσαν το α΄ βραβείο στον Ευφορίονα, τον γιο του Αισχύλου 

και το δεύτερο στον Σοφοκλή αφήνοντας τον Ευριπίδη τρίτο και βάζοντας

 ένα ακόμα λιθαράκι στην αντιδημοτικότητα του Ευριπίδη που ολοκληρώθηκε 

με τις φοβερές ‘Τρωάδες” του. 

Υπάρχει, φυσικά, η περίπτωση να μην άρεσε το έργο, πάντως στην απόφαση 

των κριτών θα πρέπει να μέτρησε το γεγονός πως για τους Αθηναίους 

η Μήδεια δεν σκότωσε τα παιδιά της.

Το μοτίβο της θανάτωσης του παιδιού από τη μάνα επανεμφανίστηκε 

στον Ευριπίδη αργότερα στις «Βάκχες» όπου η Αγαύη διαμέλισε το γιο της 

υπό το κράτος διονυσιακής μανίας. 

Έτσι ο Ευριπίδης με τόσες αναφορές σε σφάγια αναπαρίσταται μέσα μας

 ως «ανατόμος» η ακόμα ως «σφάχτης ψυχών»(Λ.Τσιριγκούλης).

Ήταν άραγε πρώτος ο Ευριπίδης που ισχυρίστηκε κάτι τόσο φοβερό, 

πως δηλαδή η Μήδεια σκότωσε εσκεμμένα τα παιδιά της;
“Άλυτο πρόβλημα” θεωρείται για τους μελετητές.
Πάντως, είτε ήταν δική του η αρχική ιδέα είτε όχι, 

γεγονός είναι πως η Μήδεια του Ευριπίδη σκότωσε τα παιδιά της.

Όμως ακόμη και αυτή η Μήδεια, του Ευριπίδη, μιλά με τα λόγια μάνας

που σβήνουν όλα ολόγυρα, όταν χάνονται οι καρποί της.

 Τα παιδιά της:

«Λοιπόν, παιδιά μου, άδικα σας ανάστησα;

Άδικα μοχθούσα και παιδευόμουνα με βάσανα;

Του κάκου τράβηξα τους σκληρούς 

της γέννας σας τους πόνους;

Κι είχα σε σας η δύστυχη πολλές ελπίδες 

να με γεροκομήσετε και πως σαν πεθάνω όμορφα 

με τα χέρια σας θα με στολίσετε

που οι άνθρωποι το λαχταράν.

Μα τώρα πάει κάθε γλυκιά μου συλλογή, γιατί μακριά σας

άθλια ζωή γεμάτη πίκρες θα περάσω.»

Λέει ακόμη ο μύθος πως ο Ιάσονας, αποφάσισε να δεχτεί την πρόταση

 του βασιλιά Κρέοντα να τον παντρέψει με την κόρη του Γλαύκη ή Κρέουσα, 

είτε για να συνδέσει τα παιδιά τους

 με τον βασιλικό οίκο της Κορίνθου είτε γιατί η Μήδεια είχε πια μεγαλώσει

 και η ομορφιά της ήταν πιο θαμπή μπροστά στη νεαρή Γλαύκη. 

Δυτικά του ναού του Απόλλωνα βρίσκεται η κρήνη Γλαύκη, ονομασμένη 

από την κόρη του βασιλιά Κρέοντα, η οποία πνίγηκε στα νερά της για να σωθεί 

από τις φλόγες δηλητηριασμένου πέπλου, δώρο της Μήδειας. 

Ο Ιάσονας έμεινε μόνος στην Κόρινθο μέχρι το τέλος της ζωής του.

 Το καράβι του, την Αργώ, είχε αφιερώσει στο θεό Ποσειδώνα, 

γι’ αυτό και καθημερινά επισκεπτόταν το πλοίο, ενθυμούμενος

 την εκστρατεία στην Κολχίδα και λησμονώντας τη θλίψη του. 

Μια μέρα, ενώ κοιμόταν στη σκιά της Αργώς, 

ένα σάπιο δοκάρι έπεσε και τον σκότωσε,
 τερματίζοντας τη ζωή 

του τόσο πολυταξιδεμένου ήρωα.

Πέρα από τη Μήδεια του Ευριπίδη, μόνο εκείνη του Εύμηλου, 

ενός Κορίνθιου ποιητή του 8ου αιώνα π. Χ. , σκότωσε τα παιδιά της, 

και αυτή η περίπτωση πάλι δεν ήταν τόσο τραγική όσο αυτή του Ευριπίδη.

 Σε αυτήν ο Εύμηλος φαντάστηκε τη Μήδεια να προσπαθεί να κάνει 

τα παιδιά της αθάνατα και να τα σκοτώνει στην προσπάθειά της αυτή. 

Η εκδοχή αυτή διεσώθη από τον Παυσανία στα Κορινθιακά του.

 Ο Παρμενίσκος στη συνέχεια προτίμησε μια άλλη εκδοχή της: η Μήδεια

 δε σκότωσε τα παιδιά της, της τα σκότωσαν Κορίνθιες γυναίκες στο ναό της Ήρας.

Ωστόσο, τον καιρό που ο Ευριπίδης έφτιαχνε τη δική του Μήδεια, στην Αθήνα

 επικρατούσε η εκδοχή του Κρεώφυλου: η Μήδεια σκότωσε τον βασιλιά

 της Κορίνθου και οι Κορίνθιοι -έχει σημασία αυτό- για εκδίκηση σκότωσαν

 τα παιδιά της και διέδωσαν ότι φονιάς ήταν η μάνα τους. 

Επομένως για τους Αθηναίους, η Μήδεια δεν σκότωσε τα παιδιά της,

 οι Κορίνθιοι το έκαναν, οι εχθροί των Αθηναίων -βρισκόμαστε στα 431 π. Χ.,

 τη χρονιά που ξεσπάει ο Πελοποννησιακός πόλεμος, και η Κόρινθος

 είναι σύμμαχος της μισητής Σπάρτης-, και μάλιστα οι Κορίνθιοι 

φόρτωσαν το έγκλημα στη Μήδεια.

Ο Μέρμερος, σύμφωνα με την Ελληνική Μυθολογία, 

ήταν γιος του Ιάσονα και της Μήδειας, αδερφός του Φέρητα. 

Κατά την καθιερωμένη στην κλασική εποχή άποψη, ο Μέρμερος θανατώθηκε 

μαζί με τον αδερφό του από τη μητέρα τους Μήδεια. 

Κατά μία άλλη εκδοχή, η Μήδεια δε σκότωσε τα παιδιά της, αλλά φεύγοντας 

τα εγκατέλειψε στο ιερό της Ακραίας Ήρας. 

Όταν πέθανε η Γλαυκία από το πέπλο που της έστειλε η Μήδεια

 (μια παράδοση έλεγε ότι έστειλε το πέπλο με τα παιδιά της), 

οι Κορίνθιοι εισήλθαν στο ιερό και σκότωσαν τα παιδιά με λιθοβολισμό.

 Εξαιτίας αυτού του γεγονότος οι θεοί έστειλαν συμφορά στην Κόρινθο,

 η οποία είχε συνέπεια να πεθαίνουν όλα τα νεογέννητα. 

Το μαντείο των Δελφών, που ρωτήθηκε σχετικά, τους είπε ότι έπρεπε 

να αποδώσουν τιμή στα παιδιά της Μήδειας· γι’ αυτό καθιερώθηκαν 

ετήσιες θυσίες προς τιμή τους (Παυσανίας, «Κορινθιακά», 3,6). 

Στη διάρκεια των καθαρμών αυτών στο ιερό της Ακραίας Ήρας

 υπηρετούσαν 7 αγόρια και κορίτσια, κουρεμένα και με μαύρα ρούχα.