Είναι γνωστό το τελευταίο κατόρθωμα του 40χρονου γιού του προέδρου της Βουλής
επί κυβερνήσεως Συριζανελ κ. Βούτση, που συνελήφθη μαζί με άλλους
να πετάει τρικάκια έξω από το σπίτι της γενικής γραμματέως αντεγκληματικής
πολιτικής, Σοφίας Νικολάου. Δεν πρόκειται να ασχοληθώ με τον υιό Βούτση,
γιατί θα του πήγαινε πολύ, αλλά και γιατί δεν ελπίζω να μεταπείσω αυτούς
που τους πιστεύουν ακόμα, γιατί γι’ αυτούς ισχύει η παροιμία
«τον αράπη και αν τον λούζεις, το σαπούνι σου χαλάς».
Είδα όμως σε ρεπορτάζ δύο διαφορετικών διαδικτυακών εφημερίδων, ότι
ο γιός Βούτσης κατηγορήθηκε πλην των άλλων και για «έργο εξύβριση»
και έμεινα έκπληκτος από την αγραμματοσύνη των συντακτών τους.
Αν δεν ήμουν δικηγόρος ίσως να μη μπορούσα να αντιληφθώ ότι εννοούσαν
«έργω εξύβριση», δηλαδή εξύβριση με έργα ή με πράξεις.
Η λέξη «έργω» στην παραπάνω φράση είναι σε πτώση δοτική και μάλιστα
στην συγκεκριμένη περίπτωση σε δοτική του τρόπου, που δείχνει τον τρόπο
που γίνεται κάτι. Τώρα θα μου πείτε και που να την ξέρουν οι δημοσιογράφοι,
αφού η δοτική έχει πλέον καταργηθεί και δεν διδάσκεται στα σχολεία.
Θα σας απαντήσω όμως ότι μπορεί να μη διδάσκεται πλέον, αλλά αφενός
έχει αντικατασταθεί από την πρόθεση «με» και επομένως θα μπορούσαν
να γράψουν, ότι η κατηγορία ήταν εξύβριση με έργα και ούτε γάτα ούτε ζημιά
και να μη γράφουν κάτι που δεν ξέρουν και αφετέρου στην απλή
καθομιλουμένη γλώσσα, ακόμα και των εντελώς αναλφάβητων, αναφέρονται
καθημερινά λέξεις - φράσεις: "Λόγω τιμής, δόξα τω Θεώ, εκατό τοις εκατό,
πάση δυνάμει, τίνι τρόπω, εν πάση περιπτώσει, εν τούτοις, εν αιθρία,
εν λευκώ, επ΄αμοιβή, επ΄αριστερά, επ΄ωφελεία, επ΄ανδραγαθεία,
άλμα επί κοντώ" και τουλάχιστον άλλες 100 περιπτώσεις καθημερινής
αναφοράς αυτής της πτώσεως.
Ποιος μπορεί να ξεριζώσει από το σημερινό λεξιλόγιο
την λέξη "εντάξει"που είναι το καλύτερο, καθημερινό παράδειγμα
δοτικής πτώσεως και βέβαια τη φράση «έργω εξύβριση»
που είναι φράση κλισέ στην νομική ορολογία.
Η καταργηθείσα δοτική λοιπόν πήρε την εκδίκηση της
από τους αγράμματους συντάκτες των παραπάνω ρεπορτάζ, οι οποίοι
δεν είχαν ούτε καν την σωστή αίσθηση της γλώσσας και έγραψαν κάτι
που ούτε οι ίδιοι ήξεραν τι ήθελαν να πουν.
Μιας και ασχοληθήκαμε με την γλώσσα και τον κ. Βούτση, ας δούμε
και από πού προέρχεται το επίθετο του.
Το επίθετο του κ. Βούτση προέρχεται από τη λέξη βουτσί,
που σημαίνει κρασοβάρελο. Τίποτα δεν είναι τυχαίο.
Αντί για άλλο σχόλιο:
επί μισθώ = με μισθό, με μηνιαία αποζημίωση
Προσελήφθη επί μισθώ στο πολιτικό γραφείο του βουλευτή.
επί μοιχεία= για μοιχεία, για το αδίκημα της μοιχείας
Μετά την αποδεδειγμένη συζυγική απιστία του, η γυναίκα του
έκαμε αγωγή διαζυγίου επί μοιχεία.
επί παραγγελία= με παραγγελία (όχι έτοιμο)
Όλα τα έπιπλα έγιναν επί παραγγελία.
επί παραδείγματι
= για παράδειγμα, παραδείγματος χάρη (π.χ.),λόγου χάρη (λ.χ.)
Ο Γιώργος, επί παραδείγματι, είναι φοβερός στην ανεκδοτολογία.
επί πίνακι= (στο πιάτο)
(Από το αίτημα της Σαλώμης για τον αποκεφαλισμό
του Ιωάννου του Προδρόμου, έναντι του «χορού των επτά πέπλων»
που της ζήτησε ο Ηρώδης να χορέψει μπροστά του)
Ζητώ την κεφαλήν κάποιου επί πίνακι = Ζητώ να τιμωρηθεί
ή να πάθει κακό κάποιος
(κυρίως ως αντάλλαγμα για κάτι άλλο,π.χ. για κάποια εξυπηρέτηση)
επί πιστώσει= με πίστωση (όχι τοις μετρητοίς),
με δικαίωμα πληρωμής στο μέλλον
Πουλώ επί πιστώσει. Αγοράζω επί πιστώσει.
επί πληρωμή= με πληρωμή (όχι δωρεάν)
Το προϊόν είναι διαθέσιμο στον καθένα επί πληρωμή.
επί ποινή= με ποινή (ακολουθεί το είδος της ποινής)
Σε καιρό πολέμου απαγορεύεται η λιποταξία επί ποινή θανάτου.
επί πτυχίω= στο πτυχίο (μένει ακόμα το πτυχίο)
Είναι φοιτητής επί πτυχίω
(έχει τελειώσει την φοίτησή του
και δεν έχει τελειώσει τις πτυχιακές εξετάσεις).
επί σκοπώ= με σκοπό
επί συμβάσει= με σύμβαση
Τελευταία έχουν προσληφθεί πολλοί επί συμβάσει.
Δεν είναι μόνιμος. Είναι επί συμβάσει ορισμένου χρόνου
επί τη αναλήψει= για την ανάληψη, με την ανάληψη,
με την ευκαιρία της ανάληψης
Ο νέος Υπουργός δέχτηκε πολλά συγχαρητήρια τηλεγραφήματα
επί τη αναλήψει των καθηκόντων του.
επί τη αποχωρήσει= με την αποχώρηση, με την ευκαιρία της αποχώρησης
επί τη βάσει,
βάσει= με βάση, βασιζόμενος σε, σύμφωνα με
Όλα έγιναν βάσει κανονισμού.
Δεν μπορείς να τα εξετάζεις όλα επί τη βάσει του δικού σου συμφέροντος.
επί τη εμφανίσει
άμα τη εμφανίσει
= με την εμφάνιση, μόλις το εμφανίσει (επιδείξει)κανείς
= με την εμφάνιση, μόλις εμφανιστεί ή μόλις εμφανίστηκε
Πληρωτέαι επί τη εμφανίσει (σε χαρτονομίσματα) = (δραχμές)
που πρέπει να καταβληθούν με την επίδειξη (του χαρτονομίσματος).
επί τη ενάρξει= για την έναρξη, με την ευκαιρία της έναρξης.
επί τη λήξει= για τη λήξη, με την ευκαρία της λήξης
Επί τη ενάρξει του σχολικού έτους έγινε, στο σχολείο,
ο καθιερωμένος αγιασμός.
Επί τη λήξει της θητείας του ως Προέδρου,
δεξιώθηκε τους συνεργάτες του.
επί τη επετείω = για την επέτειο, με την ευκαιρία της επετείου
Επισκέφτηκαν τον Πρόεδρο επί τη επετείω της Δημοκρατίας.
επί τη ευκαιρία= αλήθεια, μιας και τό ‘φερε η κουβέντα
επ' ευκαιρία= με αφορμή, εκμεταλλευόμενος την περίσταση
Επ' ευκαιρία της συνάντησης κάναμε και μια βόλτα στην πλατεία.
Επί τη ευκαιρία, πές μου τι έγινε με εκείνη την περίπτωση.
επί τη λήξει= για τη λήξη, με την ευκαιρία της λήξης
επί τη = για την έναρξη, με την ευκαιρία της έναρξης.
επί τη συμπληρώσει= με τη συμπλήρωση, για τη συμπλήρωση
Επί τη συμπληρώσει δεκαετίας από το γεγονός διοργανώθηκε
εορταστική εκδήλωση.
επί τη υποθέσει= με την υπόθεση
Επί τη υποθέσει της εμφάνισής του τι κάνουμε;
(= αν υποθέσουμε ότι εμφανίζεται τι κάνουμε;).
επί τιμή= τιμητικά, επίτιμος
πρέσβης επί τιμή (= διπλωμάτης συνταξιοδοτηθείς που του έχει
απονεμηθεί τιμητικά ο βαθμός του πρέσβη).
επί τοις εκατό, επί τοις χιλίοις, επί τοις εκατομμυρίοις
= στα εκατό, στα χίλια, στα ένα εκατομμύριο
(παρονομαστής 100, 1000, 1000000)
Βλέπε και: τοις εκατό
Ένα πηλίκο μπορεί να εκφρασθεί ως δεκαδικός αριθμός,
ως κλάσμα ή ωςποσοστό επί τοις εκατό (%).
επί τούτω,
επί τούτοις= για αυτό το σκοπό (λατ. ad hoc), επίτηδες
επί τούτω επιτροπή (ad hoc committee), επί τούτω ομάδα (ad hoc group)
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου