Ο Αίας μεταφέρει το σώμα του νεκρού Αχιλλέα
στο στρατόπεδο των Ελλήνων
υπό την προστασία του Ερμή και της Αθηνάς.
Το θέμα του Αίαντος δεν έχει εξετασθεί όπως θα του έπρεπε.
Ο Σαλαμίνιος ήρως ήταν γίγας και το θέμα του γιγάντιο.
Όπως αναφέρει ο αδιάψευστος Παυσανίας, οι επιγονατίδες του Αίαντος
ήταν ακριβώς στο μέγεθος ενός δίσκου πεντάθλου αγοριού.
Ο δίσκος ενός αγοριού είχε περίπου 12 εκατ. διάμετρο, ενώ μια κανονική επιγονατίδα
ενήλικος είναι περίπου 5 εκατ.! Αυτό, με απλή αναλογία και απλά μαθηματικά,
μας λέει ότι ο Αίας είχε περίπου 4,3 μ. ύψος!
Γι’ αυτό αναφέρεται ως γίγας.
Αυτό αποκλείει την ιστορία του Τρωικού να συμβαίνει στα μυκηναϊκά χρόνια,
διότι σε αυτά δεν συνυπήρχαν 4μετροι γίγαντες και απλοί άνθρωποι.
Αυτό συνέβαινε στα πολύ παλαιότερα χρόνια, στα παλαιολιθικά… Αλλά το θέμα
των γιγάντων είναι θέμα ταμπού για την Αρχαιολογία και την Ανθρωπολογία…
Ως γνωστόν, μετά την ταφή του Έκτορος, ο Αχιλλεύς γυρνά
γύρω από τα τείχη της Τροίας, λέγοντας ότι έρχεται η καταστροφή της πόλεως!
Ο Απόλλων, θυμωμένος, με το πρόσχημα του Πάριδος, τον κτυπά στην πτέρνα,
το μόνο θνητό του μέρος, και τον σκοτώνει. [1]
Μετά τον θάνατο και την κηδεία του, ο Αίας ζητά τα όπλα του Αχιλλέως.
Δικαιωματικώς, δεδομένου ότι ήταν συγγενής του (ήταν ο εξάδελφός του).
Αλλά λόγω της οργής της Αθηνάς, ο Αγαμέμνων και ο Μενέλαος τον απορρίπτουν
και τα δίνουν στον ευνοούμενό της και συγχωριανό της, βασιλιά της Ιθάκης, Οδυσσέα.
Ο Αίας γίνεται έξαλλος και σε μια στιγμή τρέλλας σκοτώνει τα κοπάδια του
και αυτοκτονεί με το ίδιο ξίφος που είχε λάβει από τον Έκτορα,
όταν αντιμετώπισαν ο ένας τον άλλον σε μια μονομαχία!
Αίας ο Σαλαμίνιος - Ένας Γίγαντας ύψους 4 μέτρων...
Αυτοκτονία Αίαντος (Μουσείο Πομπηΐας)
Όμως, δεν αυτοκτονούν έτσι απλά οι γίγαντες.
Πολλοί οι μύθοι της σύγχρονης λαογραφίας μας, κατά τους οποίους
άκακοι γίγαντες κατοικούσαν σε ανεξάρτητα χωριά, γειτονικά με χωριά
στα οποία κατοικούσαν «κανονικοί άνθρωποι», αλλά μια μέρα αποφάσισαν
ν’ αυτοκτονήσουν, διότι οι άνθρωποι τους εκμεταλλεύονταν
και τους αδικούσαν στις δοσοληψίες…
Η αυτοκτονία του Αίαντος του Τελαμωνίου ήταν από τα προσφιλέστερα θέματα
στην αρχαία ζωγραφική.
Και συνέχισε έως τον Μεσαίωνα και την Αναγέννηση.
Η μανία του απασχόλησε και ιατρικά συνέδρια και συγγράμματα,
ενώ η δίκη του Τεύκρου, που επακολούθησε, είναι παροιμιώδης στην Ιστορία
της Νομικής Επιστήμης και του Αρχαίου Δικαίου
(δυστυχώς δεν διδάσκεται στους φοιτητές Νομικής στην Ελλάδα).
Ο Τεύκρος εκδιώχνεται από την πατρώα γη, και του δίνεται έτσι η ευκαιρία,
ως άλλος Οδυσσέας, να πλανηθεί στις θάλασσες και να ιδρύσει αποικίες,
επ’ ωφελεία του αγαπημένου του νησιού, της Σαλαμίνος.
Έτσι ιδρύει αποικίες στην Κρήτη, την Κύπρο, την Ιβηρική, την Β. Ιταλία, κ.ά.
Ειδικώς στην Ιταλία το θέμα του Αίαντος (Aivas, Evas, Ajax, ετρουσκ. Αich)
ήταν ιδιαιτέρως αγαπητό.
Στο Paestum της Πομπηίας, λ.χ. το μουσείο είναι γεμάτο από συναρπαστικά
ευρήματα της περιοχής (που χρονολογούνται από την νεολιθική εποχή),
αλλά οι πρώτες μετόπες του ναού από τον ποταμό, διηγούνται ιστορίες
της ελληνικής μυθολογίας, με σπάνιες εικόνες από την ελληνική αρχαϊκή εποχή,
όπως τον Αίαντα, από την «Ιλιάδα», να πέφτει επάνω στο σπαθί του,
και ν’ αυτοκτονεί… Το σημαντικό είναι οι σωστές αναλογίες:
Ο Αίας, αν και διπλωμένος στα δυο, έχει ύψος όσο το κτήριο δίπλα του!
Αν υποθέσουμε ότι ένα μονώροφο κτήριο έχει ύψος περίπου 2 μ.,
τότε το γλυπτό σωστά απεικονίζει τον Αίαντα ως έχοντα ύψος πάνω από 4 μ.!
Αφορμή για όλα αυτά, μου έδωσε ένας πανέμορφος
ετρουσκικός ερυθρόμορφος κύλικας-κρατήρας
(του 400-350 π.Χ., ύψους 39,37 εκατ.) για κρασί, από το Vulci,
που υπάρχει αυτήν την στιγμή στο Βρετανικό Μουσείο
του Λονδίνου (αρ. 1867,0508.1328). Το αγγείο έχει «φυγαδευθεί» από το 1867
από την αινιγματική Ετρουρία, αποικία των Τρώων, προς την Αγγλία,
όπου και αγοράσθηκε από το Βρετανικό Μουσείο.
Άγνωστο πώς, αφού απαγορεύεται η αγοραπωλησία αρχαίων…
Γιώργος Λεκάκης
Ο τάφος του Αίαντος στα Κανάκια της Σαλαμίνας
Αίας Ο Σαλαμίνιος: Ο Μόνος Ήρωας
Του Τρωικού Πολέμου
Που Θάφτηκε Στο Χώμα
Ο Αίας μεταφέρει το σώμα του νεκρού Αχιλλέα στο στρατόπεδο των Ελλήνων
υπό την προστασία του Ερμή και της Αθηνάς | Ο ζωγράφος του Αντιμένη |
Ο Αίας, γιος του βασιλιά της Σαλαμίνας Τελαμώνα και της Ερίβοιας, ήταν ένας
από τους γενναιότερους ήρωες του Τρωικού πολέμου.
Ριχνόταν στη μάχη δίχως προστατευτικό θώρακα και με το μακρύ του δόρυ,
την τεράστια ασπίδα του και την επιβλητική του εμφάνιση έσπερνε τον τρόμο
στις τάξεις των εχθρών.
Οι αφηγητές θεωρούσαν τον Αίαντα άτρωτο επειδή όταν ήταν μικρός
τον σκέπασε με τη λεοντή του ο Ηρακλής.
Τρωτές ήταν μόνον οι μασχάλες του, που δεν ήρθαν σ’ επαφή με το μαγικό δέρμα.
Αλλά η μεγαλύτερη αδυναμία του Αίαντα
ήταν η ανικανότητά του να αυτοσυγκρατηθεί.
Τόσο τα θετικά όσο και τα αρνητικά συναισθήματά του τον έσπρωχναν στα άκρα.
Αυτή η έλλειψη εγκράτειας στοίχισε τελικά στον ήρωα την ίδια του τη ζωή.
Μετά τον θάνατο του Αχιλλέα, η Θέτις
θέλησε να χαρίσει την (καμωμένη από τον Ήφαιστο) πανοπλία του γιου της
σ’ αυτόν που πρόσφερε τα μέγιστα στην πολιορκία της Τροίας.
Υποψήφιοι για το πολύτιμο δώρο ήταν ο πολυμήχανος Οδυσσέας
και ο παντοδύναμος γιος του Τελαμώνα.
Όταν νικητής αναδείχτηκε ο Οδυσσέας, ο Αίας δεν μπόρεσε να συγκρατήσει
την οργή και τη θλίψη του.
Την ίδια νύχτα, με γυμνό το ξίφος στο χέρι του, επιτέθηκε εναντίον των Αχαιών,
που εκείνη την ώρα κοιμόντουσαν στις σκηνές τους.
Τότε επενέβη η Αθηνά και, συσκοτίζοντας το μυαλό του, τον έστρεψε
προς τα κοπάδια. Νομίζοντας πως είναι στρατιώτες, ο μανιασμένος ήρωας
έσφαξε όλα τα ζωντανά και τους άτυχους βοσκούς.
Όταν αργότερα συνήλθε και συνειδητοποίησε τις πράξεις του, ο Αίας
στράφηκε εναντίον του ίδιου του του εαυτού και αυτοκτόνησε.
Ο Αγαμέμνων απαγόρευσε την καύση του σώματός του, με αποτέλεσμα
ο γιος του Τελαμώνα να είναι ο μόνος νεκρός ήρωας του Τρωικού πολέμου
που η σορός του θάφτηκε στο χώμα.
Η ακράτεια εθεωρείτο σοβαρότατο αμάρτημα και γι’ αυτό η τιμωρία του Αίαντα
από τους θεούς ήταν παραδειγματική.
Του Γιώργου Β. Μιχαήλ
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου