Κυριακή 19 Μαΐου 2013

Πως ήταν, τελικά, τα πλοία των Φαιάκων που περιγράφει ο Όμηρος;

Η θεά 'Αθηνά, έχοντας καλύψει τον 'Οδυσσέα
 με την θεϊκή ομίχλη ώστε να είναι αόρατος
 από τούς άλλους, του λέει, μεταξύ άλλων, 
για τούς Φαίακες: « Αυτοί με εμπιστοσύνη 
στα γοργοκίνητα καράβια τους περνούν 
την απέραντη θάλασσα, χάρισμα πού τούς έδωσε
 ό κοσμοσείστης. είναι τόσο γρήγορα τα πλοία τους,
 σαν το φτερό και σαν την σκέψη »...
(ΟΔΥΣΣΕΙΑΣ η, στίχ, 34-36)
Και εδώ τίθεται το ερώτημα: Να πρόκειται άραγε 
για ιπτάμενες μηχανές πού ταξίδευαν στον αέρα
 και στην θάλασσα και κινούνταν
 με την εφαρμογή φυσικομαθηματικών γνώσεων
 ανώτατου βαθμού,
εφ' όσον κατά την φράση της θεάς ήσαν γρήγορα 
σαν την σκέψη ; " Ας δούμε όμως και ένα άλλο 
σχετικό απόσπασμα της «ΟΔΥΣΣΕΙΑΣ»
 όπου παρέχονται περισσότερες λεπτομέρειες.
0 'Αλκίνοος, ζητώντας από τον 'Οδυσσέα πληροφορίες 
για την χώρα του και τον λαό του, του λέει: 
« Πες μου και την χώρα σου και τον λαό σου
 και την πόλη, για να πάρουν προς τα εκεί κατεύθυνση 
τα πλοία και να σε πάνε, γιατί δεν υπάρχουν κυβερνήτες 
στους Φαίακες, ούτε πηδάλια κι εκείνα
 πού έχουν τ' άλλα καράβια, παρά τα πλοία τους
 ξέρουν τις διαθέσεις και τις σκέψεις των ανθρώπων
 και γνωρίζουν τις πατρίδες όλων και τούς εύφορους
αγρούς και σαν πουλιά διαβαίνουν τις θαλασσινές 
αποστάσεις, σκεπασμένα με σκοτάδι και συvvεφιά
 και ποτέ δεν υπάρχει φόβος να πάθουν
 καμία βλάβη ή v' άφαvισθούv»
(ΟΔΥΣΣΕΙΑΣ θ, στίχ. 555- 564)

Στην ελληνική μυθολογία οι Φαίακες
 (Φαίηκες στην ιωνική διάλεκτο, π.χ. στον Όμηρο, 
Φαίαξ ή Φαίηξ στον ενικό αριθμό) ήταν ένας λαός
 γνωστός ιδιαίτερα από τον Όμηρο 
για τη ναυτοσύνη του («ναυσικλυτοί»). 
Οι Φαίακες ήταν οι αγαπημένοι των θεών 
και φίλοι των ανθρώπων. Αναφέρεται ότι αρχικώς 
κατοικούσαν στην απομακρυσμένη Υπέρεια, 
στα πέρατα του κόσμου. Ως συγγενείς των θεών, 
αποκαλούνταν «αγχίθεοι», όπως οι Κύκλωπες 
και οι Γίγαντες. Μια εποχή που βασιλιάς τους
 ήταν ο Ναυσίθοος, οι Φαίακες εκδιώχθηκαν
 από την Υπέρεια από τους Κύκλωπες και μετοίκησαν 
σε ένα νησί, τη Σχερία, που αποκλήθηκε από αυτούς
 και «Νήσος των Φαιάκων»,
 ενώ από τους περισσότερους ταυτίζεται
 με τη σημερινή Κέρκυρα
 (κάποιοι πάντως έχουν υποστηρίξει ότι ήταν
 η Ίσκια της Ιταλίας ή η Κρήτη).
 Εκεί έχτισαν πόλη και ναούς με βασιλιά τους 
τον Αλκίνοο, τον γιο του Ναυσιθόου.
Οι Φαίακες διακρίνονταν για τη φιλοξενία τους, 
όπως την περιγράφει ο Όμηρος μετά τη διάσωση 
του Οδυσσέα από τη Ναυσικά
 στη «Νήσο των Φαιάκων». 
Ο βασιλιάς τους εμφανίζεται να κυβερνά
ως πρόεδρος ενός συμβουλίου αποτελούμενου 
από 12 άλλους άρχοντες, ως ίσος προς εκείνους
 και όχι ως μέλος μιας ανώτερης τάξεως. 
Οι Φαίακες ήταν ειρηνικός λαός που αποστρεφόταν 
τον πόλεμο, εργατικοί και εύθυμοι, αγαπούσαν 
το καλό φαγητό, τα λουτρά, τον έρωτα, 
τα τραγούδια και τον χορό.
«Η εντολή αυτών είναι να παραπέμπωσιν
 ακινδύνως εις την πατρίδα των πάντας
 τους προς αυτούς πλέοντας», πράγμα το οποίο 
κατόρθωναν με τα θαυμαστά πλοία τους. 
Τα πλοία αυτά δεν είχαν κουπιά, ούτε πηδάλιο
και διέτρεχαν τη θάλασσα σαν να ήταν φτερωτά 
(Οδύσσεια, η 34-35), προικισμένα με αυτό 
το χαρακτηριστικό από τον θεό Ποσειδώνα,
 ενώ είχαν νου και μυαλό ανθρώπινο.

Δεν υπάρχουν σχόλια :