Κυριακή 25 Οκτωβρίου 2020

Ο Ερασιτέχνης και ονειροπόλος που "έβαλε τα γυαλιά" στους επαγγελματίες της εποχής του.

Πώς θα σας φαινόταν εάν ερχόταν κάποιος και χάριζε στο ελληνικό κράτος
 ένα σεντούκι με πολύτιμους θησαυρούς, χρυσά δαχτυλίδια, 
αρχαίες ασπίδες, πολύτιμα αγγεία και σπάνια σκουλαρίκια,
 αλλά ο πρωθυπουργός του απάνταγε «ευχαριστούμε, αλλά δεν θα πάρουμε»
 και μάλιστα αντίστοιχη άποψη 
να είχε και η Βουλή - έστω και με οριακή πλειοψηφία; 
Κι όμως κάτι τέτοιο συνέβη πριν από 147 χρόνια στον τόπο μας.
Ας δούμε όμως πως φθάσαμε μέχρι εκεί.

Στις 31 Μαΐου 1873 ο γνωστός Γερμανός ερασιτέχνης αρχαιολόγος,
 Ερρίκος Σλήμαν, πραγματοποιεί με το επιτελείο του ανασκαφές
 στο ύψωμα Χισαρλίκ της σημερινής Τουρκίας
 (τότε τμήμα της οθωμανικής αυτοκρατορίας). 
Εκτιμά ότι εκεί βρισκόταν η πόλη της Τροίας βάσει των ομηρικών
 αναφορών που έχει διαβάσει από μικρός και του ενστίκτου του. 
Ψάχνει εναγωνίως για τον θησαυρό του μυθικού βασιλιά Πρίαμου.
 Μέχρι εκείνη τη στιγμή δεν είχαν εκπληρωθεί οι προσδοκίες του 
και όπου να 'ναι ετοιμάζεται να σταματήσει τις εργασίες.

Για καλή του τύχη όμως, η σκαπάνη χτυπάει πάνω σε ένα κουτί. 
Το ανοίγει και μένει έκπληκτος. 
Μέσα υπήρχαν 8.833 μικρά αντικείμενα, εκ των οποίων 
τα 8.750 είναι χρυσά δαχτυλίδια και κουμπιά. 
Υπήρχαν επίσης 56 χρυσά σκουλαρίκια και διαδήματα
 που άστραφταν στον ήλιο.
 Παράλληλα ανακαλύπτει μια ορειχάλκινη ασπίδα, 
δύο χρυσά κύπελλα και ένα μικρότερο από ήλεκτρο, 
χύτρες, αργυρά αγγεία αλλά και όπλα άλλων εποχών.

«Φαίνεται ότι κάποιο μέλος της οικογένειας του Πριάμου 
έκλεισε βιαστικά τον θησαυρό μέσα σ' αυτό το κιβώτιο 
και το πήρε μαζί του χωρίς να προφτάσει να βγάλει το κλειδί
 από την κλειδαριά. 
Καθώς όμως έφθανε στο κυκλικό τείχος, τον πρόλαβε ο εχθρός 
ή η φωτιά και αναγκάστηκε να αφήσει το κιβώτιο, που αμέσως
 σκεπάστηκε από ένα στρώμα πέντε - έξι πόντους παχύ, 
κόκκινη στάχτη και τα ερείπια του διπλανού βασιλικού παλατιού...», 
έγραψε ο αρχαιοδίφης στο ημερολόγιό του.
Ο Σλήμαν ήταν παντρεμένος με την Ελληνίδα Σοφία Εγκαστρωμένου,
 που τον συνόδευε και στις ανασκαφές. 
Έχοντας πάρει διαζύγιο από την πρώτη γυναίκα του, ζητούσε επιμόνως 
να νυμφευθεί Ελληνίδα. Επέλεξε τη Σοφία με τη βοήθεια του φίλου του πανεπιστημιακού καθηγητή Θεόκλητου Βίμπου, από τον οποίο είχε 
ζητήσει να του βρει μια υποψήφια που θα έπρεπε 
«να έχει μαύρα μαλλιά και ει δυνατόν, να είναι όμορφη».
 Δεν τον ενδιέφερε αν ήταν φτωχή, αρκεί να ήταν υπάκουη, 
να είχε καλή καρδιά, να αγαπούσε τη μόρφωση 
και να ήταν λάτρης του Ομήρου.

Ο φίλος του έστειλε μια σειρά από φωτογραφίες και κάπως έτσι 
διάλεξε τη Σοφία με την οποία παντρεύτηκαν στις 23 Σεπτεμβρίου 1869. 
Εκείνη ήταν 17 ετών και εκείνος 47. 
Έχει μείνει στην ιστορία η φωτογραφία της Σοφίας που φοράει 
«τα κοσμήματα της Ωραίας Ελένης», 
όπως έλεγε τότε ο σύζυγός της, από τον «θησαυρό του Πρίαμου». 
Μαζί θα αποκτήσουν δύο παιδιά, στα οποία θα δώσουν 
αρχαιοελληνικά ονόματα: Ανδρομάχη και Αγαμέμνονας.
ΠΗΓΗ και περισσότερα.
Η Σοφία Σλιμαν με χρυσό περιδέραιο, διαδημα κεφαλής
 και σκουλαρίκια από το θησαυρό του Ορισμού. 
ΗΣοφια Εγκαστρωμενου ήταν μία Ελληνίδα μελαχρινή καλλονή
 από την Κρήτη και είχε μόλις τελειώσει το σχολείο.
Ή περίοδος των ανασκαφών άρχισε το 1870 μετά από την σχετική άδεια 
(Φιρμανι)των Τουρκικών αρχών.
 Ήταν μία μνημειώδη ανακάλυψη που διέλυσε κάθε προκατάληψη 
των στενόμυαλων ακαδημαϊκών που τον κορόιδευαν στην αρχή 
και έλεγαν, ούτε Όμηρος υπήρξε ούτε Τροία και ότι η Τροία
 ήταν μία μυθική πόλη.
 Και όμως ακολούθησε την διήγηση του Ομήρου στην Ιλιάδα
 και την ανακάλυψε. 
Και τi έγινε ο θησαυρός του Πριάμου
Το 1881 στεγάστηκε σε ένα μουσείο στο Βερολίνο στο οποίο δόθηκε 
τιμητικά το όνομα του Σλιμαν, σε μια λαμπρή τελετή
 από τους εκπροσώπους του κράτους. 
Μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο που έληξε το 1945 το Βερολίνο
 καταστράφηκε ολοσχερώς από τους Ρώσους, έγινε ερείπια,
 ο θησαυρός κείτονταν κάπου μέσα σε αυτά τα ερείπια. 
Ουδείς ξέρει και ακόμη τον ψάχνουν.

Ο Σλήμαν ανακάλυψε μεταξύ άλλων ασπίδες, χύτρες, αργυρά,
 ορειχάλκινα και χρυσά αγγεία, χρυσά κύπελλα και άλλους αρχαίους θησαυρούς, 
από τους οποίους ξεχωρίζαν δύο χρυσά διαδήματα, 56 χρυσά σκουλαρίκια
 και 8.750 χρυσά δαχτυλίδια και κουμπιά. 
Τα μισά από τα ευρήματα έπρεπε να τα παραδώσει στην τουρκική κυβέρνηση, 
αλλά κατάφερε να τα φέρει κρυφά στην Ελλάδα. 
Το Οθωμανικό κράτος ανακάλεσε την άδεια του για ανασκαφή στην Τροία
 και απέλυσε τον Αμίν Εφέντη, τον αξιωματούχο που είχε αναλάβει 
την επίβλεψη της ανασκαφής. 
Ωστόσο, η ελληνική κυβέρνηση δεν δέχθηκε τα ευρήματα και ύστερα
 από κόντρα του Σλήμαν με τον πρωθυπουργό Δ. Βούλγαρη,
 ο «θησαυρός του Πριάμου» πουλήθηκε στη Γερμανία....

Το 1880 τα χρυσά ευρήματα παρουσιάστηκαν στο μουσείο του Βερολίνου. 
Ωστόσο, μετά την πτώση της Γερμανίας του Χίτλερ, οι Σοβιετικοί
 τα μετέφεραν υπό άκρα μυστικότητα στη Ρωσία, 
όπου έμειναν κρυμμένα επί δεκαετίες. 
Το 1993 ο θησαυρός του Πριάμου εμφανίστηκε ξαφνικά στις αποθήκες 
του Μουσείου Πούσκιν. 
Σήμερα εκτίθενται στο Μουσείο Καλών Τεχνών Πούσκιν της Μόσχας,
 ενώ η Γερμανία τα έχει ζητήσει πολλές φορές πίσω.
 Ωστόσο, η Ρωσία δεν φαίνεται διατιθεμένη να τα επιστρέψει. 
Ένα άλλο μέρος του θησαυρού έπεσε σε χέρια αρχαιοκαπήλων και σήμερα 
βρίσκεται στο Μουσείο της Πενσυλβάνιας. 
Αν και μεγάλο μέρος του θησαυρού διασκορπίστηκε σε διάφορα Μουσεία 
του κόσμου, η γυναίκα του Σλήμαν κράτησε ορισμένα ευρήματα. 

Προνόησε όμως να περάσουν μετά τον θάνατό της στην κατοχή 
του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου. 
Φέτος το καλοκαίρι θα εκτεθούν για πρώτη φορά στο κοινό.
 Πήλινα αγγεία, εργαλεία, μικροευρήματα και μαρμάρινα ειδώλια 
τα οποία βρέθηκαν στις ανασκαφές του Ερρίκου Σλήμαν στην Τροία 
είναι ανάμεσα στην «Τρωική συλλογή της Σοφίας Σλήμαν». 
Ανάμεσά τους ξεχωρίζουν δύο ζεύγη χρυσών ενωτίων
 από την πρώιμη εποχή του χαλκού (Τροία 2500- 2300 π.Χ,) 
μαζί με 1761 ψήφους διαφόρων τύπων, από τις οποίες έχουν
 συγκροτηθεί έξι περιδέραια σύμφωνα με το σχήμα τους. 
Τα ευρήματα ανήκουν σε ομάδες πλούσιων ευρημάτων, 
τους λεγόμενους »θησαυρούς», οι περισσότεροι από τους οποίους 
ανακαλύφθηκαν στο τελευταίο στρώμα της δεύτερης πόλης....
Δικό μας σχόλιο:
Ο Ερασιτέχνης και ονειροπόλος που "έβαλε τα γυαλιά"
 στους επαγγελματίες της εποχής του.....που έλεγαν ότι
 πολύ απλά............ότι, ο Όμηρος έλεγε παραμύθια 
και η Τροία δεν υπήρξε ποτέ.

Δεν υπάρχουν σχόλια :