Κυριακή 16 Ιουνίου 2019

Ομοιώματα της εύθυμης Βαυβώς έχουν ευρεθεί και στην Κόρινθο.


Το ότι είναι «πλούσια» τεκμαίρεται 
από το πλούσιο φόρεμά της.
Το αιδοίον της σημειώνεται με έμφαση με μια οπή, στο μέσον της.
Η φαρδειά λεκάνη της, καθώς και η «έκθεση του αιδοίου της», παραπέμπουν
 σε μια παραλλαγή, από τις πολλές, θεά της γονιμότητος. 
Δεν πρόκειται, λοιπόν, για «έκθεση», λέξη που εδώ δεν έχει καλή έννοια,
 αλλά για συμβολική στάση και τυπικό λατρείας, που για κάθε λαό
 έχει ιερή έννοια, στην εποχή που καταγράφεται.
Η θεότης της γονιμότητος Βαυδώ / Βαυβώ, ήταν η ίδια η τροφός της θεάς 
που έδωσε την τροφή, δηλ. της θεάς Δήμητρας, η προσφορά της οποίας 
στην ανθρωπότητα φέρει ακόμη το όνομά της: Τα «δημητριακά»!
 Και ως τέτοια, ιδιαιτέρως λατρευομένη στην Ελευσίνα, κ.α.
Η Βαυβώ ήταν σύζυγος του Δυσαύλου 
(αδελφού του βασιλέως της Ελευσίνος Κελεού), και μητέρα του Τριπτολέμου[1],
 του Ευβούλου, της Πρωτονόης και της Νίσης. 
Η Βαυβώ προέρχεται από την επίδραση του ορφισμού 
(απ’ όπου εξ άλλου προέρχονται όλα τα αρχαία ελληνικά μυστήρια,
 και τα Ελευσίνια Μυστήρια). 
Υποκατέστησε την Ιάμβη, η οποία ήταν η προσωποποίησις του κωμικού στοιχείου 
των Ελευσινίων, ίνα «συγκεράσει το σοβαρόν και μελαγχολικόν της τελετής». 
Όταν φιλοξενούσε, μετά του συζύγου της την Δήμητρα, της προσέφερε 
«ποτήριον πλήρες κυκεώνος», αλλά η θλιμμένη θέα-μάνα, 
για την αρπαγείσα Κόρη της, Περσεφόνη, αρνήθηκε να πιεί! 
Τότε η Βαυβώ ανύψωσε τα ενδύματά της και έκαμε μια ασεμνό χειρονομία,
 η οποία όμως επεκροτήθη από τον συνοδεύοντα την Δήμητρα, Ίακχο! 
Αυτό προεκάλεσε μια κάποια… φαιδρότητα, ελάφρυνε στην στιγμή, 
 κι έτσι η μεγάλη θεά, εδέχθηκε να πιει το ποτό! 
Κατά τα ελευσίνια η άσεμνος αυτή χειρονομία καθιερώθη ως συμβολική.
Όλα ξεκινούν από τα Ορφικά. 
Στον Ύμνο στην Εκάτη[2] η θεά καλείται «Βαυβώ φρούνη». 
Παρόμοια μυσταγωγικής και εμβληματικής πράξεως χειρονομία γινόταν 
και σε κάποιες εορτές της Αρτέμιδος, αλλά και, κατά μεταγενεστέρα αντιγραφή, 
των Αιγυπτίων γυναικών, στις νυκτερινές εορτές της θεάς Βουβάστεως[3],
 στην ομώνυμη πόλη της Αιγύπτου, την Βουβάστη.
Ο μνημειακός τύπος της Βαυβούς (σε ειδώλια εξ οπτής γης)
 είναι καθιερωμένος ως γυναικός καθημένης επί του ιερού της Δήμητρος συός, 
ο οποίος ομοιάζει με καθήμενο φρύνο (βάτραχο – εκ παρομοιώσεως 
με την «φρούνη» των Ορφικών).
 Το πολύτοκο ιερό ζώο, ήταν σύμβολο 
του νυκτερινού φωτός. 
Γι’ αυτό κατασκευάζονταν
 και λαμπτήρες-ομοιώματα φρύνου. 
Η ιερότητα του βατράχου έμεινε
 στην ελληνική λαϊκή παράδοση, γι' αυτό 
και όποιος σκότωνε βάτραχο, έστω και άθελά του, 
βαρυνόταν με κατάρα...
Και πράγματι, εάν δείτε το  ομοίωμα της θεάς 
από την άλλη όψι της, ομοιάζει με φρύνο… 

Δεν υπάρχουν σχόλια :