Η λατέρνα la(n)terna
(από la torno, αυτό που γυρίζει)
είναι σαν ένα μικρό πιάνο που έχει τη μουσική
σε ένα περιστρεφόμενο κύλινδρο με καρφιά,
όπου κάθε καρφί είναι μια νότα.
Μηχανικό μουσικό λαϊκό όργανο, κρουστό,
φορητό· o πλανόδιος μουσικός γυρίζει ένα στρόφαλο
κι έτσι περιστρέφεται ένας κύλινδρος
με καρφωμένα στην επιφάνειά του καρφιά,
τα οποία κρούουν τις χορδές
Η λατέρνα εξαπλώθηκε γρήγορα στα σοκάκια,
σε ταβέρνες, πανηγύρια και σπίτια και γράφτηκαν
Σμυρναίικα, δημοτικά, ρεμπέτικα, κανταδόρικα,
Εθνικά εμβατήρια, ακόμη και πόλκες, μαζούρκες,
βαλσάκια και ταγκό,
πολλά από τα οποία είναι ανέκδοτα.
Είναι χαρακτηριστικό ότι στις αρχές του αιώνα
υπήρχαν γύρω στις 5000 λατέρνες
στην Κωνσταντινούπολη, Αθήνα και Πειραιά,
ένας αριθμός εντυπωσιακός,
γιατί σε σχέση με τον τότε πληθυσμό
Υπήρχαν δύο ομάδες ειδικοτήτων:
οι πρώτοι - οι “Οργανοποιοί”- κατασκεύαζαν
το όργανο και οι δεύτεροι (οι “Σταμπαδόροι”)
έκαναν τα τραγούδια.
Περισσότερα: http://www.laterna.info/
Παρόλο που δεν είναι παραδοσιακό Ελληνικό όργανο,
πρέπει να δοθεί ιστορικό δίκαιο στη λατέρνα:
Μεσουράνησε σε μια εποχή
που δεν υπήρχε γραμμόφωνο, ραδιόφωνο,
στερεοφωνικό, τηλεόραση…κυριολεκτικά τίποτα.
Ο κόσμος μπορούσε να ακούσει μουσική
μόνο σε κέντρα, γάμους και πανηγύρια.
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου